Page 13 - ข่าวเนติบัณฑิตยสภา เดือนกันยายน ๒๕๖๘ ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๔๓๔

หมิ�นป็ระมาที่ เชุ่น จำาเลยถามนาย ก. ว่า ม่ความสัมพื่ันธ์ที่าง การใส่่ความของจำำาเลัยเป็็นการโพส่ต์์ข้อความซ้ำำ�าแลั้ว
ชุู้สาวกับัโจที่ก์หร่อไม่ ถ้าเป็็นจริงก็ให้เลิกเส่ย จะเห็นไดำ้ว่า ซ้ำำ�าอีกในทำำานองเดีียวกันว่า โจำทำก์เกี�ยวข้องกับขบวนการ
เป็็นเพื่่ยงการสอบัถามจากการคาดำคะเนข่องจำาเลย ก่อความไม่ส่งบดีังกลั่าว บ่งชี้ี�ถึึงเจำต์นาของจำำาเลัยว่า
ยังไม่อาจถ่อว่าเป็็นการย่นยันข่้อเที่็จจริงอันเป็็นความผิดำ เป็็นการยืนยันข้อเทำ็จำจำริงต์ามทำี�โพส่ต์์ไป็... จำำาเลัยนำารูป็
ฐานหมิ�นป็ระมาที่ (คำาพื่ิพื่ากษาศาลฎ่กาที่่� ๑๗๓๔/๒๕๐๔๓ มาจำากส่ื�อส่ังคมออนไลัน์ซ้ำึ�งมีการแชี้ร์กัน เมื�อนำามาแลั้ว
(ป็), ๒๑๕๕/๒๕๓๑, ๒๑๘๐/๒๕๓๑) อย่างไรก็ติาม ก็ไดี้เพิ�มข้อความว่า จำริงหรือไม่ โดียทำราบดีีว่าข้อความ
การใชุ้คำาถามนั�นติ้องไดำ้ความว่าผู้ถามกระที่ำาโดำยสุจริติ ดีังกลั่าวเป็็นข้อความทำี�ใส่่ร้ายโจำทำก์.. พฤต์ิการณ์เชี้่นนี�
ดำ้วย มิใชุ่ใชุ้คำาถามชุ่�นำาผู้ฟ้ัง แล้วเพื่ิ�มเพื่่ยงข่้อความว่า บ่งชี้ี�ไดี้ว่า จำำาเลัยต์ั�งใจำต์ั�งคำาถึามโดียไม่สุ่จำริต์ใจำแลัะ
"จริงหร่อไม่" ติ่อที่้ายเที่่านั�น หากผู้กระที่ำาไม่สุจริติก็เป็็น มีเจำต์นาเพื�อหลัีกเลัี�ยงความผิิดีต์ามป็ระมวลักฎหมาย
ความผิดำฐานหมิ�นป็ระมาที่ไดำ้เชุ่นกัน (คำาพื่ิพื่ากษาศาลฎ่กา อาญา มาต์รา ๓๒๘ ... จำำาเลัยไม่เคยทำำาหนังส่ือส่อบถึาม
ที่่� ๑๓๕๒/๒๔๘๒) ยิ�งไป็กว่านั�นหากผู้กระที่ำาเป็็นผู้ม่วิชุาชุ่พื่ พรรค ป็. แลัะกรรมาธิิการจำริยธิรรมของส่ภาผิู้แทำน
พื่ิเศษย่อมติ้องใชุ้ความระมัดำระวังในการติรวจสอบั ราษฎรว่าจำริงหรือไม่ ทำั�งไม่เคยส่อบถึามป็ัญหา
ข่้อเที่็จจริงก่อนดำ้วย ซ้�งคำาพื่ิพื่ากษาศาลฎ่กาที่่� ดีังกลั่าวต์่อโจำทำก์โดียต์รงมาก่อน แม้หากจำำาเลัยไดี้ข้อมูลั
๑๔๑๖๙/๒๕๕๗ ไดำ้วินิจฉัยและให้เหติุผลติอนหน้�งที่่� ดีังกลั่าวมาแลัะต์้องการชี้่วยเหลัือแก้ไขป็ัญหาความ
น่าสนใจว่า "ผู้้�เข่ยู่นข�อค่วามในค่อล่ัมน์หนังสิ่ือพ่มพ์ ไม่ส่งบในพื� นทำี�จำังหวัดีชี้ายแดีนภาคใต์้ก็ยังมีวิธิีการ
แล่ะจำาเล่ยู่ที่่� ๓ ไม่ได�ใสิ่่ใจติรวจสิ่อบว่าเป็นค่วามจร่ง ทำี�จำะดีำาเนินการหรือร้องเรียนต์่อหน่วยงานราชี้การทำี�
แล่ะจะก่อให�เก่ดค่วามเสิ่่ยู่หายู่แก่โจที่ก์หรือไม่เพ่ยู่งใด... รับผิิดีชี้อบไดี้อีกหลัากหลัายวิธิี ไม่มีเหต์ุทำี�จำะต์้อง
ในฐานะสิ่ื�อมวล่ชน เมื�อม่หนังสิ่ือร�องเร่ยู่นซึ่่�งไม่ได�ล่งชื�อ ต์ั�งคำาถึามในลัักษณะกลั่าวหาใส่่ร้ายโจำทำก์เชี้่นนี� จำึงไม่มี
ผู้้�ร�องเร่ยู่นเพ่ยู่งฉบับเด่ยู่ว ข�อม้ล่ในการกล่่าวหาโจที่ก์ ความจำำาเป็็นใดีเลัยทำี�จำำาเลัยจำะต์้องโพส่ต์์ข้อความดีังกลั่าว
ที่่�ได�มาเพ่ยู่งเที่่าน่�ว่ญญู้ชนยู่่อมที่ราบได�ว่าอาจม่การ ให้ส่าธิารณชี้นหรือป็ระชี้าชี้นทำั�วไป็ไดี้รับทำราบ การกระทำำา
กล่ั�นแกล่�งกัน จำาเล่ยู่ที่่� ๓ ติ�องใช�ค่วามระมัดระวังในการ ของจำำาเลัยเห็นไดี้ว่ามีเจำต์นาทำี�ต์้องการป็ระจำานโจำทำก์ให้
เสิ่นอข่าวมากเป็นพ่เศษ จะถือว่าเป็นสิ่ื�อมวล่ชนแล่�วจะ ไดี้รับความอับอายขายหน้า หาใช่ม่เจตินาเพ่ยู่งติ�องการ
เสิ่นอข่าวอยู่่างไรก็ได�นั�นม่ได� ม่ฉะนั�นอาจเป็นช่องที่าง แสิ่ดงค่วามค่่ดเห็นโดยู่สิุ่จร่ติเพื�อค่วามชอบธิรรม อันจะ
ให�บุค่ค่ล่บางค่นบางกลุ่่มใช�สิ่ื�อในการที่ำาล่ายู่ชื�อเสิ่่ยู่งกัน ที่ำาให�จำาเล่ยู่ไม่ม่ค่วามผู้่ดฐานหม่�นประมาที่ไม่" จากเหติุผล
แล่ะยู่่อมถือเป็นการล่ะเม่ดสิ่่ที่ธิ่สิ่่วนบุค่ค่ล่ของผู้้�อื�นโดยู่ ที่่�ศาลฎ่กาวินิจฉัยจะเห็นไดำ้ว่า ศาลฎ่กาไดำ้นำาพื่ฤติิกรรม
ม่ชอบอ่กด�วยู่ การกระที่ำาของจำาเล่ยู่ที่่� ๓ จ่งไม่ถือว่า ที่่�จำาเลยโพื่สติ์ข่้อความซำ�า ๆ มาเป็็นเหติุผลหลักใน
เป็นการแสิ่ดงค่วามค่่ดเห็นโดยู่สิุ่จร่ติหรือเป็นการ การวินิจฉัยเพื่่�อค้นหาเจตินาที่่�แที่้จริงข่องจำาเลยว่า
ติ่ชมด�วยู่ค่วามเป็นธิรรมอันเป็นว่สิ่ัยู่ของประชาชนแล่ะ ติั�งคำาถามโดำยสุจริติหร่อไม่
เป็นค่วามผู้่ดฐานหม่�นประมาที่โดยู่การโฆษณีา" จาก สรุป็ได�ว่า การติั�งคำาถามอาจเป็็นการย่นยัน
คำาพื่ิพื่ากษาศาลฎ่กาดำังกล่าว ชุ่�ให้เห็นว่าหากผู้กระที่ำาเป็็น ข่้ อเ ที่็ จจ ริ ง มิ ใ ชุ่ เป็็นเ พื่่ ยงการคา ดำ คะเนห ร่ อ
(6)
บัุคคลผู้ม่วิชุาชุ่พื่พื่ิเศษ ย่อมติ้องใชุ้มาติรฐานที่่�สูงข่้�นกว่า ไม่ย่นยันข่้อเที่็จจริงเสมอไป็ โดำยติ้องพื่ิจารณาจาก
มาติรฐานวิญญููชุนในการวินิจฉัยว่าการกระที่ำานั�นเป็็น พื่ฤติิการณ์อ่�นป็ระกอบัดำ้วย เชุ่น เจตินาไม่สุจริติข่อง
ความผิดำหร่อไม่ดำ้วย ผู้กระที่ำา วิชุาชุ่พื่ข่องผู้กระที่ำา การแสวงหาที่างอ่�น
ในส่วนข่องคำาพิพากษาศาลฎีีกาที่ี� ๔๑๘/๒๕๖๗ น่� ในการแก้ไข่ป็ัญหา สาเหติุโกรธเค่องระหว่างผู้กระที่ำา
เน่�องจากจำาเลยติ่อสู้ว่าการกระที่ำาข่องตินเป็็นเพื่่ยงการ กับัผู้เส่ยหายหร่อผู้ถูกกระที่ำา หร่อแม้กระที่ั�งพื่ฤติิการณ์ที่่�
ติั�งคำาถาม ไม่ใชุ่การย่นยันข่้อเที่็จจริงและเป็็นการแสดำง ผู้กระที่ำาความผิดำกล่าวหร่อโพื่สติ์ข่้อความคำาถาม
ความคิดำเห็นโดำยสุจริติเพื่่�อความชุอบัธรรม คำาพิพากษา ในลักษณะเดำ่ยวกันหลายครั�งซำ�า ๆ ดำังเชุ่นข่้อเที่็จจริง
ศาลฎีีกาที่ี� ๔๑๘/๒๕๖๗ จ้งไดำ้วินิจฉัยการกระที่ำาข่อง ที่่�ป็รากฏในคดำ่น่� ซ้�งถ่อเป็็นพื่ฤติิการณ์หน้�งที่่�ศาลฎ่กา
จำาเลยติามแนวคำาพื่ิพื่ากษาศาลฎ่กาที่่� ๑๓๕๒/๒๔๘๒ นำามาวินิจฉัยว่าเป็็นการย่นยันข่้อเที่็จจริง อันเป็็นการ
และ ๑๔๑๖๙/๒๕๕๗ ว่าม่ความผิดำหร่อไม่ โดำยไดำ้ให้ ใส่ความผู้อ่�นให้เส่ยชุ่�อเส่ยงแล้ว
เหติุผลป็ระกอบัคำาวินิจฉัยที่่�น่าสนใจติอนหน้�งว่า "ลัักษณะ

(6) ความผิดำฐานหมิ�นป็ระมาที่ในป็ระเที่ศสหรัฐอเมริกาผู้กระที่ำาอาจกระที่ำาโดำยแสดำงข่้อความหมิ�นป็ระมาที่อย่างชุัดำแจ้ง (Express Defamation) หร่อกระที่ำาโดำยไม่ไดำ้
กล่าวข่้อความหมิ�นป็ระมาที่อย่างชุัดำเจน แติ่เม่�อพื่ิจารณาบัริบัที่โดำยรวมแล้วที่ำาให้ผู้ฟ้ังเข่้าใจผิดำและที่ำาให้ผู้อ่�นเส่ยหาย เร่ยกว่า หมิ�นป็ระมาที่โดำยป็ริยาย (Implied
Defamation) ดำังเชุ่น ในคดำ่ Stepanov v Dow Jones & Co., Inc. 2014 NY Slip Op 03940 ซ้�งโจที่ก์ฟ้้องว่า จำาเลยเป็็นผู้ติ่พื่ิมพื่์นิติยสารที่่�ม่เน่�อหาในที่ำานองว่า
โจที่ก์เก่�ยวข่้องกับัการฉ้อโกงภาษ่และการฟ้อกเงิน แม้ในบัที่ความไม่ม่ข่้อความกล่าวหาโจที่ก์โดำยติรง แติ่เม่�ออ่านบัที่ความโดำยรวมที่ำาให้ผู้อ่านเข่้าใจผิดำและเชุ่�อว่า
โจที่ก์เก่�ยวข่้องกับัการกระที่ำาผิดำดำังกล่าว ซ้�งที่ำาให้โจที่ก์เส่ยหาย.
ข่่าวเนติิบััณฑิิติยสภา 13