Page 146 - ถักร้อยความรู้ภูมิศาสตร์อันหลากหลาย : หมุดหมายความรู้ครบรอบ 60 ปี
P. 146
เชิงพื�นที� การวิเคราะห้์ข้อมิูลที�เชื�อมิโยงเข้าก้บเรื�องของภูมิิศาสิตั้ร์ การนำาเสินอเพื�อให้้เกิด้กระบวนการตั้้ด้สิินใจ
มิีปีระสิิทธิิภาพมิากขึ�น อย่างไรก็ตั้ามิเบื�องห้ล้งความินิยมิตั้่อการใช้งานอย่างแพร่ห้ลายนี�สิ่วนห้นึ�งมิา
จากเทคโนโลยีทางด้้านคลาวด้์ (Cloud) ที�เปี็นตั้้วช่วยสิำาค้ญที�ขยายขอบเขตั้การใช้งาน GIS กว้างขวาง
ให้้กว่าเด้ิมิ มิีบทบาทในการข้บเคลื�อน นว้ตั้กรรมิเชิงพื�นที� ช่วย ทำาให้้การเก็บรวบรวมิ การปีระมิวลผู้ล แสิด้งผู้ล
และการแบ่งปีันข้อมิูล ทางภูมิิศาสิตั้ร์เปี็นไปีได้้อย่างรวด้เร็วและครอบคลุมิ (Yang et al., 2017) ทำาให้้
ผูู้้ใช้สิามิารถึ จ้ด้การก้บข้อมิูลขนาด้ให้ญ่ และทำาการวิเคราะห้์ที�ซั้บซั้อนได้้อย่างมิีปีระสิิทธิิภาพ
2. จัากแผนุที่ี�กระดาษไป็สู่ระบบดิจัิที่ัล
กว่า GIS จะได้้ร้บความินิยมิอย่างปีัจจุบ้น คงตั้้องย้อนไปีดู้ปีระว้ตั้ิศาสิตั้ร์ของ GIS ซัึ�งจะช่วยให้้เราเห้็น
พ้ฒนาการทางเทคโนโลยี ที�เชื�อมิโยงข้อมิูลทางภูมิิศาสิตั้ร์ก้บวิธิีการวิเคราะห้์ข้อมิูลเชิงพื�นที� ตั้้นกำาเนิด้
ของ GIS เริ�มิขึ�นเมิื�อปีระมิาณปีี 1960 โด้ย Roger Tomlinson ซัึ�งถึือว่าเปี็น “บิด้าของ GIS” ท่านได้้พ้ฒนา
“Canada Geographic Information System” สิำาห้ร้บการจ้ด้เก็บ การวิเคราะห้์ และการจ้ด้การข้อมิูล
ที�เกี�ยวก้บทร้พยากรทางการเกษตั้รและการจ้ด้การที�ด้ินในแคนาด้า ในช่วงตั้้น GIS จะถึูกใช้ในการวางแผู้น
ที�ด้ินและการจ้ด้การทร้พยากรธิรรมิชาตั้ิ ตั้่อมิาเกิด้การพ้ฒนาเทคโนโลยีคอมิพิวเตั้อร์ในช่วงทศวรรษที� 1970
และ 1980 ทำาให้้เกิด้การปีฏิิว้ตั้ิของ GIS จากแผู้นที�กระด้าษไปีสิู่ระบบด้ิจิท้ล ซัอฟตั้์แวร์ GIS เริ�มิถึูกพ้ฒนาให้้
สิามิารถึจ้ด้การก้บปีริมิาณข้อมิูลที�ให้ญ่ขึ�นและสิามิารถึทำาการวิเคราะห้์ที�ซั้บซั้อนมิากขึ�น ห้นึ�งในน้�นคือ ArcInfo
ของบริษ้ท ESRI ซัึ�งเปีิด้ตั้้วในปีี 1982 กระตัุ้้นให้้ GIS ได้้ถึูกใช้งานอย่างกว้างขวางมิากขึ�น
3. การผสมผสานุของ GIS กับเที่คโนุโลยีอ้�นุ ๆ
ในช่วงตั้้นทศวรรษ 1960 GIS ถึูกนำามิาเปี็นเครื�องมิือที�ใช้ในการวางแผู้นการใช้ที�ด้ินและการจ้ด้การ
ทร้พยากร จนมิาถึึงปีัจจุบ้นที� GIS ได้้กลายเปี็นสิ่วนสิำาค้ญในการตั้้ด้สิินใจและการวิเคราะห้์ทางภูมิิศาสิตั้ร์
ในห้ลายองค์กร ทุก ๆ ปีี ซัอฟตั้์แวร์ GIS จะได้้การปีร้บปีรุงและมิีนว้ตั้กรรมิให้มิ่ ๆ ที�ผู้สิมิผู้สิานก้บเทคโนโลยี
อื�นออกมิาให้้เราเห้็นอยู่เสิมิอ จากระบบที�เคยใช้งานยากและจำาเปี็นตั้้องมิีความิรู้เฉพาะทางถึูกพ้ฒนาไปี
สิู่แพลตั้ฟอร์มิที�ใช้งานง่าย และมิีการตั้อบสินอง ที�เร็วขึ�น สิามิารถึใช้งานได้้จากห้ลากห้ลายอุปีกรณ์ (Devices)
ที�เปี็นแบบนี�เพราะ GIS ได้้นำาห้ลาย ๆ เทคโนโลยีเข้ามิาใช้ ห้นึ�งในน้�นเปี็นเทคโนโลยีคลาวด้์ที�ช่วยเพิ�มิความิสิามิารถึ
ในการเข้าถึึงได้้อย่างกว้างขวาง กูเกิ�ลเอิร์ธิเอนจิน (Google Earth Engine) ถึือเปี็นตั้้วอย่างที�เห้็นได้้ช้ด้เจน
ที�สิุด้ถึึงการนำา GIS ไปีทำางานผู้สิมิผู้สิานก้บเทคโนโลยีอื�น ๆ เช่น การร้บรู้จากระยะไกล (Remote Sensing)
ที�ทำางานบนเทคโนโลยีคลาวด้์ซัึ�งทำาให้้เรามิีวิธิีการให้มิ่ในการรวบรวมิ สิืบค้น และวิเคราะห้์ข้อมิูลเชิงลึกได้้
(Weng, 2012) นอกจากนี�ในปีัจจุบ้นได้้ GIS รองร้บการวิเคราะห้์ข้อมิูลขนาด้ให้ญ่ (Spatial Big Data Analysis)
146 ถักร้อยความรู้ภูมิศาสตร์อันหลากหลาย:
หมุดหมายความรู้ ครบรอบ 60 ปี
