Page 225 - ทวารวดี ประตูสู่การค้าบนเส้นทางสายไหมทางทะเล

เรือสินค้าในสมัยทวารวดี
ที่ผ่านมานักโบราณคดีมักอาศัยหลักฐานทางอ้อมในการอธิบาย

ลักษณะของเรือที่เข้ามาค้าขายยังรัฐทวารวดี นั่นคือ ตราดินเผารูปเรือส าเภา
จากเมืองนครปฐมโบราณ ซึ่งมีลักษณะเป็นเรือใบที่มีเสากระโดง 1 ต้น
มีเชือกผู้ติดเสา 2 เส้น บนยอดเสามีธงติดอยู่ ใบเรือเป็นรูปโค้งมี 1 ใบ มีรูป
คนอย่างน้อย 2 คนบนล าเรือ คือคนที่หัวเรือก าลังดึงเชือกหัวเรือและคนที่
ท้ายเรือก าลังถือหางเสือ ด้านข้างล าเรือเข้าใจว่าเป็นรูปพายยื่นออกมา

โดยเรือล านี้ก าลังแล่นอยู่เพราะมีลายคลื่นอยู่ใต้ล าเรือชัดเจน (ดูภาพที่ 14
ในบทที่ 1) และที่เมืองนครปฐมยังมีหลักฐานอีกด้วยว่า ในสมัยที่สมเด็จฯ
กรมพระยาด ารงราชานุภาพด ารงต าแหน่งเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย
เคยขุดพบสมอเรือและสายโซ่เรือเดินทะเลที่วัดธรรมศาลา ซึ่งตั้งอยู่ริมแม่น ้า
29
บางแก้วนอกตัวเมืองโบราณ
จนกระทั่งเมื่อราวเดือนกันยายน พ.ศ. 2556 จึงพบหลักฐาน

ทางตรงของเรือสินค้าที่เข้ามายังรัฐทวารวดี โดยพบเรือโบราณจมอยู่ใน
บริเวณบ่อกุ้ง ต าบลพันท้ายนรสิงห์ อ าเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร ใกล้กับ
วัดวิสุทธิวราวาส (วัดกลางคลอง) ห่างจากชายฝั่งทะเล 8 กิโลเมตร ผลการ
ขุดค้นที่เผยแพร่อย่างเป็นทางการแล้วระบุว่า เป็นเรือไม้ขนาดใหญ่ มีความ
ยาวราว 25 เมตร หัวเรือหันไปทางทิศใต้ พบไม้ทับกระดูกงูยาว 17.65 เมตร

มีเสากระโดง 2 ต้น ท้องเรือมีกงเรือวางเรียงกัน โดยมีการบากเป็นร่องๆ
เพื่อรองรับโครงสร้างอื่นๆ ท้องเรือใช้ไม้กระดานผูกต่อกันด้วยเชือกและผูก
เข้ากับกงเรือให้ยึดติดกัน ตัวเรือหรือเปลือกเรือเป็นแผ่นไม้กระดานที่เจาะรู
แล้วใช้เชือกสีด าร้อยแผ่นไม้ติดกัน ไม้บางแผ่นเจาระรูตรงกลางเพื่อร้อย
เชือกเพิ่มความมั่นคง ระหว่างแผ่นไม้แต่ละแผ่นมีเชือกสีน ้าตาลเสริมระหว่าง
เชือกสีด าเพื่อให้เชือกนั้นรัดแผ่นไม้แน่นขึ้น หรือ “การหมันเรือ” ซึ่งที่กล่าว
30
มานี้เป็นเทคนิคการต่อเรือแบบอาหรับ (ภาพที่ 76-78)

214