Page 25 - รายงานสถานการณ์อนุญาโตตุลาการประจำปี 2564

บทวิเคราะห์

จากผลการวิเคราะห์ดัชนีการรับรู้ด้านการอนุญาโตตุลาการ (Arbitration Perception Index : API) ระหว่าง
ปี พ.ศ. 2562 และปี พ.ศ. 2563 พบว่า มีการเพิ่มขึ้นเล็กน้อยประมาณร้อยละ 0.44 ทั้งนี้ เมื่อพิจารณา หลักการและ

ธรรมชาติของตัวชี้วัดแล้วสามารถจัดกลุ่มประเภทตัวชี้วัดได้ 2 ลักษณะคือ ลักษณะที่ 1 ตัวชี้วัดที่ ต้องการให้มีปริมาณ
/ค่าเพิ่มขึ้น เพราะส่งผลให้การดำาเนินการด้านการอนุญาโตตุลาการดีขึ้น และลักษณะที่ 2 ตัวชี้วัดที่ต้องการให้มีปริมาณ

/ค่าลดลง เพราะส่งผลให้การดำาเนินการด้านการอนุญาโตตุลาการดีขึ้น ดังนี้

ลักษณะที่ 1 ตัวชี้วัดที่ต้องการให้มีปริมาณ ลักษณะที่ 2 ตัวชี้วัดที่ต้องการให้มีปริมาณ

/ค่าเพิ่มขึ้น ได้แก่ /ค่าลดลง ได้แก่
(1) อัตราความรับรู้ด้านการอนุญาโต- (1) อัตราการเพิกถอนคำาชี้ขาดของ

ตุลาการของประชาชนทั่วไป คณะอนุญาโตตุลาการ
(2) อัตราการบังคับตามคำาชี้ขาดของ และ (2) ระยะเวลาเฉลี่ยของอนุญาโต-
คณะอนุญาโตตุลาการ ตุลาการในการพิจารณาคดี

(3) อัตราการแนะนำาให้ใช้กระบวนการ
อนุญาโตตุลาการในการระงับข้อพิพาท

และ (4) ภาพรวมจำานวนคดีอนุญาโต-
ตุลาการ

ในการศึกษาครั้งนี้ พบว่า กลุ่มตัวชี้วัดที่มีปริมาณ/ค่าเพิ่มขึ้นประกอบด้วย 4 ตัวชี้วัด ดังนี้

(1) อัตราการเพิกถอนคำาชี้ขาดของคณะอนุญาโตตุลาการ
(2) อัตราการบังคับตามคำาชี้ขาดของคณะอนุญาโตตุลาการ

(3) อัตราการแนะนำาให้ใช้กระบวนการอนุญาโตตุลาการในการระงับข้อพิพาท
และ (4) ระยะเวลาเฉลี่ยของอนุญาโตตุลาการในการพิจารณาคดี
ซึ่งมี 2 ตัวชี้วัดที่ไม่สอดคล้องกับหลักการและธรรมชาติของตัวชี้วัดที่ต้องการให้ลดลง ได้แก่ อัตราการเพิกถอน

คำาชี้ขาดของคณะอนุญาโตตุลาการ และระยะเวลาเฉลี่ยของ อนุญาโตตุลาการในการพิจารณาคดี สำาหรับกลุ่มตัวชี้วัด
ที่มีปริมาณ/ค่าลดลงประกอบด้วย 2 ตัวชี้วัด ดังนี้ (1) อัตราความรับรู้ด้านการอนุญาโตตุลาการของประชาชนทั่วไป

และ (2) ภาพรวมจำานวนคดีอนุญาโตตุลาการ ซึ่งทั้ง 2 ตัวชี้วัดไม่สอดคล้องกับหลักการและธรรมชาติของตัวชี้วัด
ที่ต้องการให้เพิ่มขึ้น จึงน่าจะเป็นสาเหตุที่ ส่งผลให้ดัชนีการรับรู้ด้านการอนุญาโตตุลาการ (Arbitration Perception
Index : API) มีการเพิ่มขึ้นเล็กน้อย ประมาณร้อยละ 0.44 เท่านั้น

สรุปผลการศึกษา

จากผลการวิเคราะห์ดัชนีรวมเพื่อจัดทำาดัชนีการรับรู้ด้านการอนุญาโตตุลาการในประเทศไทย (Arbitration
Perception Index : API) พบว่า ดัชนีการรับรู้ด้านการอนุญาโตตุลาการ ปี พ.ศ. 2562 มีค่า เท่ากับ 59.35 และ ดัชนี

การรับรู้ด้านการอนุญาโตตุลาการ ปี พ.ศ. 2563 มีค่าเท่ากับ 59.61 เพิ่มขึ้นเล็กน้อย จากปี พ.ศ.2562 ประมาณร้อยละ
0.44

13