Page 14 - วิศวกรรมสาร ปีที่ 74 ฉบับที่ 1 มกราคม - เมษายน 2564 : Thailand Engineering Journal

ชีีวิวิิศวิกรรมปฐพี (Soil bioengineering)

ผลำการัท่ดีสอบดีังรั่ปัท่ี� 4 แลำะ 5 แสดีงให้เห็นวั่า เม่�อปัรัิมาณ์รัากเพิ�มขึ�นส่งผลำให้กำาลำังเฉ่อนของดีินมีค่ามากขึ�น ซึ�งสามารัถึเขียู่นไดี้

ดีังสมการัท่ี� 3 แลำะ 4 โดียู่ค่า k , k , a แลำะ b เปั็นค่าแฟกเต้อรั์เอ็มพิรัิคัลำ ซึ�งจะมีค่าส่งขึ�นต้ามกำาลำังดีึง ของรัากแลำะขึ�นกับปัฏิิสัมพันธ์
1 2
รัะหวั่างดีินแลำะรัากพ่ชิ หากค่าแฟกเต้อรั์เอ็มพิรัิคัลำมีค่าส่งแสดีงวั่าการัเสรัิมกำาลำังดีินจากรัากพ่ชิมีปัรัะสิท่ธิภาพดีี

(3)

(4)

จากงานวัิจัยู่โดียู่ Mahannopkul and Jotisankasa (2019) แลำะ Jotisankasa and Taworn (2016) พบวั่าอัต้รัาส่วัน k 1
แลำะ a ขึ�นกับปัรัิมาณ์ควัามชิ่�นในดีิน เม่�อดีินมีควัามชิ่�นเท่่ากับรัะดีับแรังดี่ดีเมท่รัิกซ์ ในชิ่วัง 10-20 kPa ท่ั�งรัากหญ้าแฝกแลำะสบ่่ดีำา

จะมีควัามสามารัถึในการัเสรัิมกำาลำังในดีินท่ี�ดีีท่ี�สุดี ซึ�งคาดีวั่าเกี�ยู่วัข้องกับกายู่วัิภาพของรัากพ่ชิซึ�งอยู่่่ในสภาวัะท่ี�สมบ่รัณ์์ท่ี�สุดีท่ี�รัะดีับ
ควัามชิ่�นนั�น รัวัมถึึงแรังเสียู่ดีท่าน การัยู่ึดีเกาะรัะหวั่างรัากกับดีินซึ�งขึ�นกับควัามชิ่�นในดีินแลำะชินิดีดีิน ค่าแรังดี่ดีเมท่รัิกซ์นี�สามารัถึนำา

ไปัใชิ้ปัรัะยูุ่กต้์ในการัควับคุมรัะบบให้นำ�าอัจฉรัิยู่ะ โดียู่ใชิ้ค่าแรังดี่ดีเปั็นต้ัวัควับคุมการัปัลำ่อยู่นำ�าให้พ่ชิ เพ่�อให้รัะบบชิีวัวัิศวักรัรัมมี
ปัรัะสิท่ธิภาพยู่ิ�งขึ�น

อยู่่างไรัก็ดีี การัท่ดีสอบเฉ่อนต้รังขนาดีใหญ่จะอาศัยู่เวัลำาการัเต้รัียู่มต้ัวัอยู่่างแลำะต้้องใชิ้อุปักรัณ์์พิเศษดีังรั่ปั 3ก ซึ�งมักมีเฉพาะ
ในห้องปัฏิิบัต้ิการัวัิจัยู่เท่่านั�น ในท่างปัฏิิบัต้ิเพ่�อคัดีเลำ่อกพ่ชิพรัรัณ์ในเบ่�องต้้นจะอาศัยู่การัท่ดีสอบกำาลำังดีึงของรัากพ่ชิ (T ) ซึ�งใชิ้อุปักรัณ์์
R
ท่ดีสอบไม่ยูุ่่งยู่ากดีังแสดีงในรั่ปั 4 โดียู่รัากขนาดีเลำ็กกวั่า 2 มิลำลำิเมต้รั จะใชิ้เครั่�องดีึงรัากขนาดีเลำ็ก (รั่ปัท่ี� 6ก) สามารัถึเคลำ่�อนยู่้ายู่ไปั
ท่ดีสอบในสนามไดี้ แลำะรัากขนาดีใหญ่กวั่า 2 มิลำลำิเมต้รั แต้่ไม่เกิน 20 มิลำลำิเมต้รั ใชิ้อุปักรัณ์์ท่ดีสอบ Universal Testing Machine

(UTM) ขนาดีใหญ่ในห้องปัฏิิบัต้ิการั (รั่ปัท่ี� 6ข) ต้ัวัอยู่่างผลำการัท่ดีสอบพ่ชิท่ี�พบในพ่�นท่ี�ศึกษา ม่อนนำ�าชิำา อ.ลำับแลำ จ.อุต้รัดีิต้ถึ์ ท่ั�งพ่ชิ
เศรัษฐกิจ ไดี้แก่ กาแฟโรับัสต้้า (Coffea canephora) ทุ่เรัียู่น (Durio) แลำะพ่ชิเบิกนำา (Pioneer plants) ชินิดีต้่าง ๆ ไดี้แก่ ต้องกงหรั่อ

หญ้าไม้กวัาดี (Thysanoleana maxima Kuntze) ไผ่ซาง (Dendrocalamus strictus) กลำ้วัยู่ปั่า (Musa acuminata) ปัอขี�ตุ้่น (He-
licteres angustifolia L.) โดียู่ท่ั�วัไปัแลำ้วัพ่ชิเบิกนำาจะเปั็นพ่ชิท่ี�ขึ�นไดี้ในดีินท่ี�มีควัามอุดีมสมบ่รัณ์์ต้ำ�า ชิอบแสงแดีดี ขึ�นมายู่ึดีครัองพ่�นท่ี�

เปัิดีโลำ่งในชิ่วังแรักภายู่หลำังการัรับกวันพ่�นท่ี� จึงเหมาะกับงานชิีวัวัิศวักรัรัมปัฐพี (Gray and Sotir, 1996) ผลำการัท่ดีสอบแสดีงดีังรั่ปั
ท่ี� 7 โดียู่เปัรัียู่บเท่ียู่บผลำการัท่ดีสอบกับกำาลำังดีึงของหญ้าแฝก (Henchaovanich and Nilaweera, 1996 แลำะ Mahannopkul and

Jotisankasa, 2019) โจากรั่ปัเห็นไดี้วั่า ค่ากำาลำังดีึงแปัรัผกผันกับขนาดีของรัาก ดีังควัามสัมพันธ์ต้ามสมการัท่ี� 5

(5)

เม่�อ T = กำาลำังดีึงของรัาก (MPa)
r
D = เส้นผ่านศ่นยู่์กลำางรัาก (มม.)

n,m = ค่าคงท่ี�เอมพิรัิคัลำ (Empirical constants) ไดี้จากการัท่ดีลำองสำาหรัับพ่ชิชินิดีใดีๆ

14
วิิศวิกรรมสาร ปีีที่่� 74 ฉบัับัที่่� 1 มกราคม-ม่นาคม 2564