Page 142 - คู่มือการปฏิบัติงานศูนย์ข้อมูลข่าวสารร่วมภายใต้ระบบบัญชาการเหตุการณ์ พ.ศ. 2562
P. 142
1. นิยามศัพท์
เพื่อให้หน่วยปฏิบัติ และหน่วยงานที่มีส่วนเกี่ยวข้องในคู่มือการปฏิบัติงานศูนย์ข้อมูลข่าวสารร่วม
ภายใต้ระบบบัญชาการเหตุการณ์ฉบับนี้ มีความเข้าใจตรงกัน และสามารถประสานงาน สื่อสารกันได้อย่าง
ทันท่วงที ทั้งในภาวะปกติและไม่ปกติ ทางผู้จัดท�าจึงขอนิยามความหมายของ ศัพท์เฉพาะ และอักษรย่อ
ของชื่อหน่วยงานต่าง ๆ ตามที่ระบุไว้ในคู่มือการปฏิบัติการฯ ดังต่อไปนี้
กลยุทธ์ (Strategy) หมายถึง แผนทั่ว ๆ ไป หรือค�าแนะน�าที่เลือกมาใช้เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์
ของการจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย
กลุ่มเปราะบาง (Vulnerable Group) หมายถึง กลุ่มบุคคลที่มีความสามารถจ�ากัดในการเผชิญ
เหตุการณ์สาธารณภัย ซึ่งต้องการความดูแลเป็นพิเศษ เช่น เด็ก สตรีมีครรภ์ ผู้สูงอายุ บุคคลทุพพลภาพ
ผู้ป่วย ผู้พลัดถิ่น ผู้ลี้ภัย คนต่างด้าว
การจัดการในภาวะฉุกเฉิน (Emergency Management) หมายถึง การจัดระบบและบริหาร
จัดการทรัพยากรและความรับผิดชอบเพื่อเผชิญเหตุการณ์ฉุกเฉินทุกรูปแบบ
การซ่อมสร้าง (Reconstruction) หมายถึง การฟื้นฟูโครงสร้างและสิ่งก่อสร้างที่ได้รับความเสียหาย
จากเหตุการณ์สาธารณภัยให้กลับมาสู่สภาพที่สามารถใช้งานได้ดังเดิม
การเตรียมความพร้อม (Preparedness) หมายถึง ความพยายามในการเตรียมการรับมือกับ
สาธารณภัย มุ่งเน้นกิจกรรมต่าง ๆ ที่ท�าให้ผู้คนมีความสามารถในการคาดการณ์ เผชิญเหตุ และ
จัดการกับผลกระทบจากสาธารณภัยอย่างเป็นระบบ หากมีการเตรียมความพร้อมได้ดีจะท�าให้สามารถ
ด�าเนินการต่าง ๆ ได้อย่างเหมาะสมทั้งในช่วงก่อน ระหว่าง และหลังการเกิดสาธารณภัย และเพิ่มโอกาส
ในการรักษาชีวิต ให้ปลอดภัยจากเหตุการณ์สาธารณภัยได้มากขึ้น
การเตือนภัยล่วงหน้า (Early Warning) หมายถึง การให้ข้อมูลข่าวสารที่เป็นประโยชน์และ
ทันเหตุการณ์ผ่านทางหน่วยงาน/องค์กรต่าง ๆ เพื่อให้บุคคลที่ก�าลังเผชิญความเสี่ยงต่อการเกิดสาธารณภัย
สามารถกระท�าการอย่างใดอย่างหนึ่งเพื่อหลีกเลี่ยงหรือลดความเสี่ยงและพร้อมที่จะรับมือกับสถานการณ์
ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การบรรเทาทุกข์ (Relief) หมายถึง การให้ความช่วยเหลือเบื้องต้นในทันทีที่เกิดสาธารณภัย
เพื่อรักษาชีวิตและตอบสนองความต้องการขั้นพื้นฐานให้ผู้ประสบภัยสามารถด�ารงชีพอยู่ได้
การบัญชาการ (Command) หมายถึง การท�าหน้าที่อ�านวยการ สั่งการหรือการควบคุม
โดยอาศัยอ�านาจที่ก�าหนดไว้อย่างชัดเจนในกฎหมาย กฎระเบียบหรืออ�านาจหน้าที่ที่ได้รับมอบ
การบัญชาการร่วม (Unified Command) หมายถึง การประยุกต์ใช้ระบบบัญชาการเหตุการณ์
เมื่อมีหน่วยงานที่มีอ�านาจหน้าที่ตามกฎหมายในการจัดการเหตุฉุกเฉินที่เกิดขึ้นมากกว่าหนึ่งหน่วยงาน หรือ
เมื่อเหตุฉุกเฉินที่เกิดขึ้นขยายตัวข้ามขอบเขตอ�านาจหน้าที่ทางการเมือง หน่วยงานต่าง ๆ จะท�างานร่วมกัน
ผ่านตัวแทนของแต่ละหน่วยงานที่ได้รับการแต่งตั้งเป็นสมาชิกในหน่วยบัญชาการร่วม มีหน้าที่หลักในการ
ก�าหนดวัตถุประสงค์และกลยุทธ์ร่วม และจัดท�าแผนเผชิญเหตุที่จะใช้ร่วมกันเพียงแผนเดียว
134 คู่มือการปฏิบัติงานศูนย์ข้อมูลข่าวสารร่วม ภายใต้ระบบบัญชาการเหตุการณ์
Practical Manual for Joint Information Center : JIC Under the Incident Command System
