Page 41 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่องปราสาทเขมรสมัยบาปวน
P. 41
2.5) เมืองและการจัดการน้ำของเขมรโบราณ
อันที่จริงแล0วชุมชนที่มีคูน้ำคันดินในประเทศกัมพูชาปรากฏมาแล0วตั้งแตDยุคกDอน
ประวัติศาสตรG ตัวอยDางเชDนชุมชนโบราณผังกลม (circular earthwork) ในเขต จ.กำปงจาม
(Kampong Cham) ทางตะวันออกเฉียงใต0ของกัมพูชาเขตติดตDอกับประเทศเวียดนาม (Albrecht et
al., 2000) หรือแหลDงโบราณคดีสมัยเหล็ก (กำหนดอายุชDวงพุทธศตวรรษที่ 6 - 10) ชื่อ ภูมิโลเวีย
(Phum Lovea) ตั้งอยูDทางตะวันตกของบารายตะวันตกที่เมืองพระนคร (O’Reilly and Shewan,
2016) (ภาพที่ 12)
ภาพที่ 12 ชุมชนโบราณมีคูน้ำคันดินล0อมรอบในยุคกDอนประวัติศาสตรGของกัมพูชา
(ที่มา: Albrecht et al., 2000: Fig.5 ; O’Reilly and Shewan, 2016: Fig.2)
เมื่อเข0าสูDยุคประวัติศาสตรGในสมัยฟูนันก็ปรากฏเครือขDายคูคลองที่สลับซับซ0อนบริเวณเมือง
อังโกรG บอเร็ย และโอแก0ว (ออกแก0ว) ซึ่งตั้งอยูDในเขตดินดอนสามเหลี่ยมปากแมDน้ำโขง (Vo Si Khai,
2003: 48 ; Stark, 2006) สDวนเมืองสมัยเจนละนั้นตั้งอยูDริมฝÑÖงแมDน้ำโขง โดยได0พบจารึกพระเจ0า
มเหนทรวรมันในบริเวณบ0านหลวงเกDา (หรือบ0านวัดหลวงเกDา) ซึ่งมีข0อสันนิษฐานวDาเปàนเมืองโบราณ
ชื่อ “เศรษฐปุระ” (Çreṣṭhapura) หรือ “ลิงคปุระ” (Lingapura) ตัวเมืองมีผังเปàนรูปสี่เหลี่ยม
ขนาด 2 ตารางกิโลเมตร มีคูน้ำคันดินล0อมรอบ มีคูคลองและบDอน้ำหลายแหDง ทิศตะวันตกของเมือง
หDางออกไปประมาณ 5 กิโลเมตรเปàนแนวภูเขาที่ตั้งของปราสาทวัดพูศูนยGกลางความศักดิ์สิทธิ์แหDง
หนึ่งของอาณาจักรกัมพูชา (Engelmann, 2012: 120 - 130 ; Jacques and Lafond, 2007: 73)
(ภาพที่ 13)
34
