Page 132 - เอกสารคำสอนทวารวดี - ศรีวิชัย
P. 132
การขุดศึกษาโดยนายอนุรักษ์ ดีพิมาย ยังท าให้ทราบว่า โบราณเขาคลังนอกน่าจะมีอายุ
การสร้างอยู่ในราวพุทธศตวรรษที่ 14 – 15 และมีการต่อเติมหรือซ่อมแปลงในระยะต่อมาด้วย
แต่ก็ไม่ได้เป็นสถาปัตยกรรมเพียงหลังเดียวเท่านั้น เพราะยังมีโบราณสถานบริวาร
อยู่รายรอบในแนวแกนทิศหลักในลักษณะของ “มณฑล” (mandala) ทางพุทธศาสนา
อีกด้วย (ภาพที่ 87 - 88) โบราณสถานเหล่านี้ส่วนใหญ่เป็นเจดีย์บริวารมีทั้งที่ก่อด้วยอิฐและ
ศิลาแลง โดยมีแผนผังแบบเจดีย์ศิลปะทวารวดี คือเป็นเจดีย์สี่เหลี่ยมจัตุรัสอยู่ในผังยกเก็จหรือ
ย่อมุม (ภาพที่ 89) นอกจากนี้ยังได้พบฐานอาคารที่มีชิ้นส่วนโกลน ศิลาแลงคล้ายธรรมจักร
ซึ่งอาจแปลความได้ว่าฐานเหล่านี้คือต าแหน่งของอาคารที่ตั้งธรรมจักรก็เป็นได้ เพราะที่
โบราณสถานเขาคลังนอกนี้ก็เคยพบธรรมจักรศิลาวงใหญ่มากวงหนึ่งด้วย (ปัจจุบันตั้งอยู่
ด้านหน้าโบราณสถานเขาคลังใน)
53
ภาพที่ 87 ผังบริเวณโบราณสถานเขาคลังนอก
(ที่มา: นายอนุรักษ์ ดีพิมาย)
126
