Page 91 - รายงานประจำปี 2567

8. โครงก�รติิดิติ�ม ติรวจำสำอำบ และประเมินัผู้ลก�รใช�ที่่�ดิินัขอำงประเที่ศ ให่�เห่ม�ะสำมกับ
สำภ�พที่่�ดิินัและศักยภ�พที่่�ดิินั

สำำานักงานคณะกรรมการนโยบายที่่�ดิินแห่่งชาติิ (สำคที่ช.) ไดิ้ดิำาเนินโครงการติิดิติาม ติรวจัสำอบ

และปีระเมินผลการใช้ที่่�ดิินของปีระเที่ศ ให่้เห่มาะสำมกับสำภาพที่่�ดิินและศักยภาพที่่�ดิิน ซึ่ึ�งเปี็นการดิำาเนินงาน
ติามพระราชบัญญัติิคณะกรรมการนโยบายที่่�ดิินแห่่งชาติิ พ.ศ. 2562 มาติรา 10 (3) ติิดิติาม

ติรวจัสำอบ และปีระเมินผลการใช้ที่่�ดิินของปีระเที่ศให่้เห่มาะสำมกับสำภาพที่่�ดิินและศักยภาพที่่�ดิิน
ปีัจัจั่บันปีระเที่ศไที่ยปีระสำบปีัญห่าการใช้ที่่�ดิินไม่เห่มาะสำมติามสำภาพที่่�ดิินและไม่สำอดิคล้อง
กับค่ณสำมบัติิของที่รัพยากรดิิน ปีระกอบกับการใช้ที่่�ดิินไม่เติ็มศักยภาพห่รือเกินความสำามารถูในการ

รองรับปีัญห่าการใช้ที่่�ดิิน การแก้ไขปีัญห่าการใช้ที่่�ดิินและการบริห่ารจััดิการที่่�ดิินข้างติ้นจัะติ้อง
ดิำาเนินการติิดิติาม ติรวจัสำอบ และปีระเมินผลการใช้ที่่�ดิินของปีระเที่ศเพื�อให่้ที่ราบสำถูานการณ์ที่่�ดิิน

และปีัญห่าการใช้ที่่�ดิินในปีัจัจั่บัน รวมที่ั�งพื�นที่่�ที่่�ม่ความเห่มาะสำมสำอดิคล้องเห่มาะสำมติ่อการสำ่งเสำริม
ศักยภาพ ห่รือพื�นที่่�ที่่�ไม่เห่มาะสำมติ่อการพัฒนาเนื�องจัากอาจัสำ่งผลกระที่บติ่อที่รัพยากรธรรมชาติิ
และสำิ�งแวดิล้อม ดิังนั�นสำำานักงานคณะกรรมการนโยบายที่่�ดิินแห่่งชาติิ (สำคที่ช.) จัึงมอบห่มายให่้

คณะวนศาสำติร์ มห่าวิที่ยาลัยเกษติรศาสำติร์ เปี็นที่่�ปีรึกษาดิำาเนินการโครงการติิดิติาม ติรวจัสำอบ
และปีระเมินผลการใช้ที่่�ดิินของปีระเที่ศให่้เห่มาะสำมกับสำภาพที่่�ดิินและศักยภาพที่่�ดิิน ซึ่ึ�งม่ระยะเวลา
ดิำาเนินการที่ั�งสำิ�น 210 วัน (นับติั�งแติ่วันที่่� 5 กรกฎาคม 2567) โดิยม่วัติถู่ปีระสำงค์ห่ลักเพื�อกำาห่นดิ

คำานิยามการใช้ที่่�ดิินของปีระเที่ศให่้เห่มาะสำมกับสำภาพที่่�ดิินและศักยภาพที่่�ดิิน และพั ฒนา
แบบจัำาลองติ้นแบบการใช้ที่่�ดิินของปีระเที่ศให่้เห่มาะสำมกับสำภาพที่่�ดิินและศักยภาพที่่�ดิินในพื�นที่่�
จัังห่วัดินำาร่อง ซึ่ึ�งที่่�ปีรึกษาไดิ้ศึกษาที่บที่วนวรรณกรรมที่่�เก่�ยวข้องกับที่่�ดิินและการใช้ที่่�ดิินจัาก

เอกสำารกฎห่มาย ระเบ่ยบ คำาสำั�ง มติิคณะรัฐมนติร่ นโยบายและแผน รวมที่ั�งผลการศึกษาของ
ห่น่วยงานติ่าง ๆ งานวิจััยที่ั�งในปีระเที่ศและติ่างปีระเที่ศ ที่่�เก่�ยวข้องกับความห่มายของคำาศัพที่์

ที่่�เก่�ยวข้องกับที่่�ดิินและการใช้ที่่�ดิิน การจัำาแนกปีระเภที่การใช้ที่่�ดิิน การปีระเมินความเห่มาะสำมการใช้ที่่�ดิิน
ปีัจัจััยในการปีระเมินความเห่มาะสำมการใช้ที่่�ดิินและแนวที่างการพัฒนาแบบจัำาลองจัากเอกสำาร
วิชาการและงานวิจััย ห่ลังจัากนั�นไดิ้จััดิการปีระช่มห่ารือพิจัารณาร่างคำานิยาม และแบบจัำาลอง

ที่่�เห่มาะสำมในการพัฒนาติ้นแบบการใช้ที่่�ดิินของปีระเที่ศให่้เห่มาะสำมกับสำภาพที่่�ดิินและศักยภาพ
ที่่�ดิินที่ั�งสำ่วนกลาง และสำ่วนภูมิภาค โดิยเลือกจัังห่วัดิขอนแก่น เพชรบูรณ์ เพชรบ่ร่ และสำ่ราษฎร์ธาน่

เปี็นติัวแที่นแติ่ละภูมิภาคในการจััดิปีระช่มกล่่มย่อยที่ั�งรูปีแบบออนไซึ่ติ์และออนไลน์ เพื�อรับฟัง
ความคิดิเห่็นและข้อเสำนอแนะจัากผู้เข้าร่วมปีระช่ม ซึ่ึ�งเปี็นติัวแที่นจัากห่น่วยงานที่่�เก่�ยวข้อง
ดิ้านการใช้ที่่�ดิินดิ้วย

สำร่ปีคำานิยามการใช้ที่่�ดิินของปีระเที่ศให่้เห่มาะสำมกับสำภาพที่่�ดิินและศักยภาพที่่�ดิินไดิ้ดิังน่�
“การกำาหนดกิจักรรมการใช้ที่่�ดินของหน่วยที่่�ดินหนึ�ง ๆ เพ้�อให้เป็นไปตามนโยบายของรัฐ
และ/หร้อความต้องการของประชาชน เป็นการใช้ที่่�ดินอย่างม่ประสิที่ธิภาพและเกิดประสิที่ธิผล

โดยคำานึงถึึงสภาพที่่�ดินและศักยภาพที่่�ดิน เพ้�อการส่งเสริมและพัฒนาให้เกิดความมั�นคง
ที่างด้านเศรษ์ฐกิจั สังคม และการคุ้มครองที่่�ดินของรัฐ ไม่เกิดผลกระที่บต่อที่รัพยากรธรรมชาติ
และคุณภาพสิ�งแวดล้อม ที่ั�งน่�ไม่ควรลดที่อนศักยภาพที่่�ดินในอนาคต” โดิยไดิ้คัดิเลือกพื�นที่่�

จัังห่วัดิเพชรบ่ร่ เพื�อเปี็นพื�นที่่�นำาร่องเนื�องจัากเปี็นจัังห่วัดิที่่�ม่ความห่ลากห่ลายของการใช้ที่่�ดิิน
และลักษณะภูมิปีระเที่ศ ม่ห่น่วยงานและสำถูานที่่�ที่่องเที่่�ยวห่ลากห่ลาย และม่ระบบนิเวศล่่มนำ�า

ที่่�สำะที่้อนผลการใช้ที่่�ดิินองค์รวมไดิ้ชัดิเจัน ในการศึกษาครั�งน่�ไดิ้เลือกบูรณาการวิธ่กำาห่นดิเกณฑ์์
ห่ลายปีัจัจััย (Multi-Criteria Decision Analysis ; MCDA) เข้ากับระบบสำารสำนเที่ศภูมิศาสำติร์ (GIS)

รายงานประจำาปี 2567 82
สำานักงานคณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ