Page 134 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่องปราสาทเขมรสมัยบาปวน

ภาพที่ 91 ปราสาทประธาน และฐานปราสาทอิฐ ของปราสาทพนมวัน (ถBายจากทิศตะวันออกเฉียงเหนือ)

คุณลักษณะของอBางเก็บน้ำ

ทางตะวันออกของปราสาทพนมวันหBางออกมาราว 430 เมตร มีตระพังเรียกวBา
สระเพลง ขนาด 250 x 430 เมตร วางตัวตามแนวทิศตะวันออกเฉียงเหนือ เบี่ยงเบนจากทิศ

ตะวันออกไปทิศเหนือ 8 องศา โดย พันตรี ลูเนต[ เดอ ลาจองกีแยร[ (Lunet de Lajonquière)

เคยสำรวจและให-ข-อมูลไว-ในหนังสือทะเบียนโบราณสถานของกัมพูชา (Inventaire descriptif des
monuments du Cambodge) ที่ตีพิมพ[ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2445 (ค.ศ. 1902) วBา อBางเก็บน้ำแหBงนี้

มีขนาด 300 x 600 เมตร (คือมีสัดสBวนความกว-างตBอความยาวเทBากับ 1 : 2 พอดี) วางตัวอยูBใน
แนวแกนทิศตะวันออก - ตะวันตกของตัวปราสาท และมีคันดินล-อมรอบที่ขณะนั้นยังอยูBในสภาพดี

(Lajonquière, 2003: 263) ป`จจุบันนี้สระเพลงก็ยังคงใช-กักเก็บน้ำอยูB และพื้นที่รอบ ๆ สระเพลง

เปVนที่นา ระหวBางปราสาทพนมวันและสระเพลงมีซากโบราณสถานหลังหนึ่ง เรียกวBา เนินอรพิม
เปVนฐานอาคารกBอด-วยศิลาแลง มีผังเปVนรูปสี่เหลี่ยมผืนผ-า ทางทิศเหนือคBอนไปทางตะวันตกของ

ปราสาท หBางออกมาประมาณ 385 เมตร ยังมีบารายแหBงหนึ่งมีขนาด 550 x 2,200 เมตร และมี

เกาะอยูBกลางบารายด-วย (อลิซาเบธ มัวร[, 2531: 447) แตBในป`จจุบันบารายนี้ตื้นเขินและกลายเปVนที่
นาจนหมดแล-ว (ยังคงเห็นรBองรอยเกาะกลางบารายได-ใน Google Earth)

ชุมชนและโบราณสถานในบริเวณใกล-เคียง
มีปราสาทเขมรอยูBในบริเวณใกล-เคียงกับปราสาทพนมวันหลายแหBง ทั้งปราสาท

พิมายที่อยูBหBางไปทางตะวันออกเฉียงเหนือ 40 กิโลเมตร ปราสาทวัดปรางค[ทอง (พบจารึกบ-านพุทรา

K.396 ที่ปรากฏคำวBา “รุทรโลก” อันเปVนพระนามหลังสิ้นพระชนม[ของพระเจ-าหรรษวรมันที่ 1) อยูB
หBางไปทางตะวันตก 16 กิโลเมตร กูBบ-านปราสาท (ไมBอาจกำหนดอายุได-ชัดเจน) และปราสาทบ-าน

127