Page 351 - เอกสารคำสอนทวารวดี - ศรีวิชัย

ชุมชนโบราณที่มีความส าคัญอีกแห่งหนึ่งบนคาบสมุทรสทิงพระคือ ชุมชนโบราณปะโอ
ตั้งอยู่ที่ต าบลร าแดง (ส าแดง), ต าบลวัดขนุน และต าบลหัวเขา อ าเภอสิงหนคร โดยอยู่บนแนว
สันทรายที่มีคลองโอหรือปะโอไหลผ่านซึ่งท าให้สามารถเชื่อมต่อระหว่างอ่าวไทยทางตะวันออก

101
และทะเลสาบทางตะวันตกได้ โบราณวัตถุชิ้นส าคัญที่พบในแถบนี้ได้แก่ ประติมากรรมส าริด
รูปพระศิวะมหาเทพและพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร พบที่บ้านหนองหอย ต าบลวัดขนุน
102
มีลักษณะคล้ายศิลปะชวาภาคกลาง และประติมากรรมส าริดรูปพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร
11 เศียร 22 กร หรือปาง “สมันตมุข” (พระผู้เห็นได้รอบ) พบที่บ้านวัดขนุน มีรูปแบบของศิลปะ

เขมรช่วงกลางพุทธศตวรรษที่ 15 ถึงกลางพุทธศตวรรษที่ 16 (ภาพที่ 320)
103

ภาพที่ 320 ประติมากรรมพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร
ส าริด สูง 22.3 เซนติเมตร

พบที่บ้านวัดขนุน อ าเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา
จัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สงขลา
(ที่มา: สิริพรรณ ธิรศริโชติ, พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สงขลา
(กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร, 2543), 145.)

นอกจากนี้ยังได้พบแหล่งเตาเผาภาชนะบริเวณริมคลองปะโอ (บางครั้งเรียกว่า

โคกหม้อ) ตัวแหล่งมีสภาพเป็นเนินดินตั้งอยู่บนสันทรายเก่าริมฝั่งคลองปะโอที่ไหลไป
ลงทะเลสาบสงขลา มีเตาเผาโบราณ 4 แห่ง ได้แก่ เตาโคกไฟ, เตาหม้อ 1, เตาหม้อ 2 และเตา
หม้อ 3 เตาทั้งหมดอยู่ห่างจากฝั่งทะเลอ่ายไทย 1.8 – 1.9 กิโลเมตร และห่างจากทะเลสาบ

104
สงขลา 6.5 กิโลเมตร

345