Page 609 - BDMS AWARDS 2024

2. บทคััดยุ่อ

การจัดทำาโค์รงการ Carb Track Application for diabetes control ในค์รั�งนี� เป็็นการพััฒนาค์ิดค์�น
นวััตกรรม โดยุมีวััตถุป็ระส่งค์์เพัื�อ (1) เพัื�อใชำ� Carb Track Application เป็็นส่ื�อการส่อนให�ผู่�ป็่วัยุเบาหวัานส่ามารถใชำ�
เป็็นขี�อมูลัในการนับค์าร์โบไฮเดรต หรือ นับค์าร์บ ได�อยุ่างถูกต�อง (2) เพัื�อลัดอัตราการส่่ง consult ซีำ�าจากแพัทยุ์
(OPD) ในเรื�องการนับค์าร์โบไฮเดรตหรือนับค์าร์บ
ผู่�พััฒนาได�ค์ิดค์�นนวััตกรรม โดยุจัดทำาในรูป็แบบ Application ที�มีชำื�อเรียุกวั่า Carb Track ให�ผู่�ป็่วัยุเบาหวัานที�
จำาเป็็นต�องนับค์าร์โบไฮเดรตหรือนับค์าร์บ ส่ามารถบันท่กขี�อมูลัการรับป็ระทานอาหาร โดยุเฉพัาะในกลัุ่มค์าร์โบไฮเดรต
ลังใน Carb Track Application ซี่�ง Application นี�จะทำาการป็ระมวัลัผ่ลัออกมาในรูป็แบบ ผ่ลัรวัมจำานวันค์าร์บแลัะ
แค์ลัอรี�ที�รับป็ระทานในแต่ลัะมื�อ แลัะยุังส่ามารถส่่งรายุงานถ่งแพัทยุ์ผู่�ดูแลัรักษัาได�โดยุตรง ผ่่านทางชำ่องทาง Line,
E-mail หรือ ผู่�ป็่วัยุส่ามารถนำารายุงานมาให�แพัทยุ์ผู่�ดูแลัรักษัาในวัันนัดได� ซี่�งจะชำ่วัยุค์ำานวันค์าร์บที�กินในแต่ลัะมื�อ ให�
เหมาะส่มกับยุาฉีดอินซีูลัิน แลัะยุังชำ่วัยุให�ผู่�ป็่วัยุส่ามารถค์วับค์ุมระดับนำ�าตาลัในเลัือดให�อยุู่ในเกณฑ์์ที�ใกลั�เค์ียุงป็กติ
หรือเป็็นไป็ตามเป็้าหมายุการรักษัาได�ดีกวั่า
Application นี�จะทำาการทดลัองการใชำ�งานในกลัุ่มพันักงานโรงพัยุาบาลัเป็าโลัโชำค์ชำัยุ 4 ที�ส่มัค์รใจเขี�าร่วัม
จำานวัน 30 รายุ แลัะจะเริ�มทดลัองในเดือน เมษัายุน 2567 เพัื�อป็ระเมินผ่ลัการใชำ�งานระบบ ให�มีป็ระส่ิทธิิภาพัก่อนนำา
ไป็ให�ผู่�ป็่วัยุเบาหวัาน OPD ใชำ�งานต่อไป็
ผู่�พััฒนาหวัังเป็็นอยุ่างยุิ�งวั่า Carb Track Application จะชำ่วัยุให�ผู่�ป็่วัยุเบาหวัาน โดยุเฉพัาะผู่�ที�ต�องฉีดยุา
อินซีูลัิน หรือ ผู่�ที�จำาเป็็นต�องนับค์าร์บ เขี�าใจเรื�องการนับค์าร์บ แลัะส่ามารถบันท่กขี�อมูลัค์าร์บที�กินในแต่ลัะมื�อได�อยุ่าง
ถูกต�องแม่นยุำามากขี่�น

3. ปัญหาแนวัคัิด/ที�มาแลัะคัวัามส่ำาคััญของโคัรงการ
(Background/Introduction)

สัารอาหารที่่�เร่ยกว่า “คาร์โบัไฮ่เดรติ” หร่อ เร่ยกย่อๆว่า “คาร์บั” ค่อ กลุ่มี ข�าว-แปั้ง ที่่�เปั็นสัารติั�งติ�นพ่�นฐานของ
นำ�าติาล “กล้โคสั” ที่่�ไหลเว่ยนในกระแสัเล่อดและร่างกาย นำาไปัใช�เปั็นพลังงานได�ง่าย หากบัริโภคมีากเกินไปัจะสั่งผู้ลกระ
ที่บัติ่อระดับันำ�าติาลในเล่อด โดยเฉพาะอย่างยิ�งผู้้�ที่่�เปั็นเบัาหวานและผู้้�ที่่�เสั่�ยงจะเปั็นเบัาหวาน และการนับัคาร์โบัไฮ่เดรติ
(Carbohydrate counting) เปั็นอ่กหนึ�งหัวข�อที่่�ถึ้กกำาหนดไว�สัำาหรับัผู้้�เปั็นเบัาหวานชนิดที่่� 1 และ ชนิดที่่� 2 ที่่�ติ�องฉ่ดยา
อินซึ่้ลิน ติ�องเข�าใจและปัระยุกติ์ใช�ในช่วิติปัระจำาวัน เพ่�อเกิดความีสัมีดุลของระดับันำ�าติาลในเล่อด
การนับัคาร์โบัไฮ่เดรติ จึงมี่ความีจำาเปั็นอย่างมีากที่่�ผู้้�ปั่วยเบัาหวานจะติ�องเร่ยนร้�โดยเฉพาะอย่างยิ�งผู้้�ที่่�ควบัคุมี
ระดับันำ�าติาลไมี่ได�หร่อผู้้�ที่่�ติ�องฉ่ดยาอินซึ่้ลิน เพราะการนับัคาร์โบัไฮ่เดรติ (คาร์บั) ค่อการวางแผู้นการกินคาร์โบัไฮ่เดรติใน
มี่�ออาหารของผู้้�ปั่วยเบัาหวาน ซึ่ึ�งจะช่วยคำานวนคาร์บัที่่�กินในแติ่ละมี่�อ ให�เหมีาะสัมีกับัยาฉ่ดอินซึ่้ลิน และนอกจากน่�จะช่วย
ให�ผู้้�ปั่วยสัามีารถึควบัคุมีระดับันำ�าติาลในเล่อดให�อย้่ในเกณ์ฑี์ที่่�ใกล�เค่ยงปักติิหร่อเปั็นไปัติามีเปั้าหมีายการรักษัาได�ด่กว่า
นักกำาหนดอาหาร มี่หน�าที่่�ในการให�ความีร้�และให�คำาแนะนำาเร่�องโภชนาการ แก่ผู้้�ปั่วยเบัาหวาน โดยมี่ที่ั�งผู้้�ปั่วยเบัาหวาน
ที่่�พักรักษัาติัวในโรงพยาบัาล (IPD) และผู้้�ปั่วยนอก (OPD) ที่่�แพที่ย์สั่ง consult โภชนาการ และปััจจุบัันพบัว่าผู้้�ปั่วยเบัา
หวานที่่�แพที่ย์ (OPD) สั่ง consult เร่�องการนับัคาร์บัและการควบัคุมีอาหารเบัาหวาน ในโรงพยาบัาลเปัาโลโชคชัย 4 มี่
จำานวนเพิ�มีมีากขึ�น และนักกำาหนดอาหารพบัปััญหาว่าผู้้�ปั่วยบัางรายยังเข�าใจเร่�องการนับัคาร์โบัไฮ่เดรติ (คาร์บั) ไมี่ถึ้ก
ติ�อง ที่ำาให�การลงบัันที่ึกการรับัปัระที่านอาหารคลาดเคล่�อน สั่งผู้ลให�ผู้้�ปั่วยควบัคุมีระดับันำ�าติาลในเล่อดไมี่ได�
จากการเก็บัรวบัรวมีข�อมี้ลติั�งแติ่ เด่อนติุลาคมี 2566 - กุมีภาพันธุ์์ 2567 พบัว่าผู้้�ปั่วยเบัาหวานที่่�แพที่ย์ (OPD)
สั่ง consult มี่จำานวนรวมีที่ั�งสัิ�น 54 ราย แบั่งเปั็น ผู้้�ปั่วยที่่�ติ�องควบัคุมีอาหารเบัาหวาน จำานวน 33 ราย, ผู้้�ปั่วยที่่�ติ�องนับั
คาร์บั จำานวน 21 ราย ซึ่ึ�งในจำานวนน่�มี่ผู้้�ปั่วยที่่�แพที่ย์ (OPD) สั่ง consult ซึ่ำ�าในเร่�องนับัคาร์บั จำานวน 8 ราย คิดเปั็นร�อย
ละ 38 ของผู้้�ปั่วยเบัาหวานที่่�ติ�องนับัคาร์บัที่ั�งหมีด
ดังนั�นเพ่�อให�ผู้้�ปั่วยสัามีารถึเร่ยนร้�และเข�าใจเร่�องการนับัคาร์โบัไฮ่เดรติ ได�อย่างถึ้กติ�องและเปั็นไปัในที่ิศัที่าง

609
SOCIAL INNOVATION