Page 98 - คู่มือแนวทางป้องกันยาเสพติดในครอบครัวด้วยทักษะสมอง EF (Executive Functions) : สำหรับผู้ปฏิบัติงาน
P. 98
ความร้้พื�นฐานเกั่�ยวกัับกัารใช้ยารักัษาโรคในทางท่�ผู้ิด
1. ป้ระเภทของยารักัษาโรคท่�มักัถ้้กันำมาใช้ในทางท่�ผู้ิด
ก�รัใช�ย�ในท�งที�ผู้ิด หม�ยถึง ก�รันำ�ย�รัักษั�โรัคม�ใช�โดยไม่มีจุดมุ่งหม�ยท�งก�รัแพัทย์
แติ่มุ่งหวังเพั่�อติอบสำนองคว�มติ�องก�รับ�งอย่�ง เช่น ก�รักรัะติุ�นปรัะสำ�ทเพั่�อให�รั่�งก�ยมีก�รัติ่�นติัว
อย้่เสำมอ ก�รัใช�เพั่�อคว�มสำนุกสำน�น ก�รัทำ�ให�เกิดคว�มเคลิบเคลิ�ม ก�รัหลบหนีจ�กคว�มกดดัน
ของสำังคม เป็นติ�น ซึ�งทำ�ให�เกิดอันติรั�ยติ่อรั่�งก�ยและจิติใจของผู้้�ใช�ย�
ปัจจุบันเด็กและเย�วชนมีก�รันำ�ย�รัักษั�โรัคหล�ยชนิดม�ใช�ในท�งที�ผู้ิด ซึ�งก่อให�เกิดผู้ลกรัะทบ
ติ่อรั่�งก�ยและจิติใจ โดยย�ที�เด็กและเย�วชนมักจะนำ�ม�ใช�ในท�งที�ผู้ิด มีดังนี�
ชี้น้ิดของยา ลักษณ์ะของยา ลักษณ์ะการน้ำมาใชี้้ การออกฤทธีิ� / ผ่ลติ�อจุิติป้ระสู่าท
ใน้ทางท่�ผ่ิด
1. ยาแก้ไอผ่สู่ม โคเดอีนผู้ลิติจ�กฝ้ิ�นและ ใชิ้ป้ริมืาณมืากัเพั่�อมุ่งหวัง ออกัฤทธีิ�ติ�อระบบป้ระสืาทสื�วนักัลาง
โคเดอ่น้ ถ้กนำ�ม�ผู้ลิติเป็นสำ่วนผู้สำม ให�เกิดอ�ก�รัเคลิ�มสำุขโดยก�รั มีอ�ก�รัคล่�นไสำ�อ�เจียน ง่วงซึม ท�องผู้้ก
ชิื�อเรียกัอื�นั : ของย�แก�ไอในรั้ปแบบ • ด่�มโดยไม่ผู้สำมกับอะไรัเลย ใจสำั�น หัวใจเติ�นเรั็ว กล��มเน่�อแข็ง เกรั็ง
พั้ดไม่ชัด เคลิบเคลิ�ม มึนงง ปรัะสำ�ทหลอน
MB, ลีน, บ�รั์ ติ่�ง ๆ ได�แก่ ย�แก�ไอ • ผู้สำมกับนำ��อัดลมและใสำ่
ชนิดเม็ด ย�แคปซ้ล และ นำ��แข็งด่�ม ก�รัใช�ในขน�ดที�สำ้งม�ก ทำ�ให�กดศิ้นย์
ย�นำ��เช่�อม • ผู้สำมกับย�บ�งชนิด ควบคุมก�รัห�ยใจ ช็อก และอ�จถึง
แก่ชีวิติได� ก�รัใช�ติิดติ่อเป็นเวล�น�น
ทำ�ให�เกิดก�รัติิดย�ได�ทั�งท�งรั่�งก�ยและ
จิติใจอีกทั�งมีอ�ก�รัถอนย�เม่�อข�ดย�
2. ยาแก้ไอ เป็นย�ลดอ�ก�รัไอแบบ ใชิ้ป้ริมืาณมืากัทำ�ให�เกิดอ�ก�รั ออกัฤทธีิ�ติ�อระบบป้ระสืาท ก�รัใช�ย�
เดกซื้์ ไม่มีเสำมหะ มีลักษัณะ เม� เคลิบเคลิ�ม ลดคว�มเจ็บปวด เกินขน�ดจะทำ�ให�มีอ�ก�รัคล่�นไสำ�อ�เจียน
โทรเมทอร์แฟ้น้ เป็นย�เม็ดและย�นำ��เช่�อม โดยก�รั เวียนศิีรัษัะ มึนงง ง่วงนอน กล��มเน่�อ
ชิื�อเรียกัอื�นั : • ย�เม็ด นำ�ไปบดเป็นผู้งเพั่�อ ทำ�ง�นไม่ปรัะสำ�นกัน พั้ดไม่ชัด ม่�นติ�
เรัดเดวิล, เด็กซ์, สำ้ดเข��ท�งจม้กหรั่อใสำ่แคปซ้ล ขย�ย เคลิบเคลิ�ม หัวใจเติ�นเรั็ว คว�มดัน
DXM, CCC, robo รัับปรัะท�น โลหิติสำ้ง กังวล หงุดหงิด ปรัะสำ�ทหลอน
• ย�นำ�� นำ�ไปผู้สำมกับนำ��อัดลม กรัะวนกรัะว�ย สำั�น ชัก เสำียคว�มทรังจำ�
หมดสำติิ กดก�รัห�ยใจ อ�จถึงแก่ชีวิติได�
คู่่�มืือ แนวทางป้้องกัันยาเสพติิดในคู่รอบคู่รัว 97
ด้้วยทัักษะสมอง EF (Executive Functions)
