Page 13 - รายงานวิจัยร้านยาหมอหวาน

4

ในเวลาต่อมา ดร. เชสเตอร์ เอฟ. กอร์แมน (Chester F. Gorman) ดำเนินการขุดค้นในบริเวณ ถ้ำผาจัน

ถ้ำปุงฮุง จังหวัดแม่ฮ่องสอน พบหลักฐานตัวอย่างพืชเพิ่มเติมอีก 3 ตระกูล ได้แก่

ชื่อวิทยาศาสตร์ ชื่อสามัญ/ท้องถิ่น

Calamus spp. พืชสกุลหวาย
Oryza spp. พืชสกุลข้าว ข้าวที่ปลูกในเอเชีย คือ Oryza Sativa

Mangifera spp. มะม่วง

ทั้งนี้จากหลักฐานที่ปรากฏสันนิษฐานได้ว่า มนุษย์ในยุคก่อนประวัติศาสตร์มีกระบวนการเรียนรู้ผ่าน
ประสบการณ์ที่สั่งสมมานาน โดยนำพืชพรรณจำพวกพืชหัวต่าง ๆ มาใช้เป็นอาหาร จากนั้นจึงนำมาประยุกต์ใช้ใน

แง่ของสมุนไพรรักษาโรค และพัฒนาเป็นการรักษาพยาบาลและการแพทย์ต่อไป

หลักฐานการรักษาโรคภัยช่วงก่อนพุทธศตวรรษที่ 18

เมื่อเข้าสู่ยุคประวัติศาสตร์บริเวณภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เริ่มมีการติดต่อรับวัฒนธรรมจาก

ภายนอกมาผสมผสานกับวีถีชีวิตและวัฒนธรรมท้องถิ่น ก่อเกิดเป็นรัฐต่าง ๆ อาทิ ทวารวดี ศรีวิชัย เจนละ และ

เขมร เป็นต้น ทั้งนี้ในด้านการแพทย์ก็ได้รับอิทธิพลจากการติดต่อกับดินแดนต่าง ๆ มาผสมผสานเข้ากับการรักษา

แบบพื้นเมือง ปรากฏเป็นหลักฐานทางการรักษาได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

ในสมัยทวารวดี ปรากฏหลักฐานที่แสดงถึงการรักษาพยาบาลคือ แท่นหินและหินบดยา ซึ่งพบในหลาย

แหล่งโบราณคดีสมัยทวารวดี เช่น นครปฐม อู่ทอง เป็นต้น โดยแท่นหินบดมีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้ามี

ฐานรองรับ ส่วนกลางเว้าเป็นแอ่งลึกมีร่องรอยของการใช้งาน และหินบดยาเป็นทรงกระบอก ส่วนกลางคอดกิ่ว

เนื่องด้วยการใช้งานเช่นเดียวกัน สันนิษฐานว่าใช้ในการบดยาจำพวกสมุนไพรต่าง ๆ ทั้งนี้รูปแบบและวิธีการใช้งาน

5
ยังคงมีมาถึงปัจจุบัน

5 ผาสุข อินทราวุธ, ทวารวดี : การศึกษาเชิงวิเคราะห์จากหลักฐานทางโบราณคดี = Dvaravati : a critical study
based on archaeological evidence, (กรุงเทพฯ : อักษรสมัย, 2542), 169.