Page 18 - รายงานวิจัยร้านยาหมอหวาน
P. 18
9
ภาพที่ 6 : กู่สันตรัตน์ อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม
ที่มา : เอื้อเฟื้อภาพโดย รองศาสตราจารย์ ดร.สฤษดิ์พงศ์ ขุนทรง
ส่วนของสมุนไพรรักษาโรค ปรากฏในจารึกบันทึกเสบียงอาหารและสมุนไพรที่เบิกจากพระคลังหลวง ซึ่ง
ได้แก่ ผลตำลึง กฤษณา ข้าวบาร์เลย์ ดีปลี บุนนาค ผลจันทน์เทศ ผลกระวานเล็ก ขิงแห้ง พริกไทย ผักทอดยอด
อบเชย หญ้ากระด้าง กระเทียม พริกขี้หนู พุทรา ข้าวสาร ถั่ว การบูร เมล็ดธานี ถั่วฝักยาว ยางสน มิตรเทวะ ทารวเฉท
ดอกไม้ เป็นต้น โดยสมุนไพรเหล่านี้เบิกจากพระคลังได้ปีละ 3 ครั้ง โดยวัตถุดิบเหล่านี้นำมาเป็นเสบียงอาหาร
9
ประกอบพิธีกรรมและการรักษา และสันนิษฐานว่าอาจนำวัตถุดิบมาจากภายในท้องถิ่นอีกด้วย
หลักฐานที่สำคัญอีกประการคือ พระพุทธไภษัชยคุรุไวฑูรยประภา ที่ประทับในอโรคยาศาล ซึ่งเป็นองค์
พุทธแพทย์ผู้ทำหน้าที่รักษาโรคร้ายให้กับสรรพสัตว์ทั้งหลาย ตามความเชื่อในศาสนาพุทธนิกายมหายาน ผู้ที่บูชา
พระองค์จะหายจากโรคภัย โดยหลักฐานที่ปรากฏในประเทศไทยคือ ปฏิมากรรมที่พบ ณ ปรางค์กู่ บ้านเขวา ตำบล
10
เขวา อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม
9 พีรพน พิสณุพงศ์ และสุภาพร นิติพร, “โรงพยาบาลกับสมุนไพรสมัยดึกดำบรรพ์ : จากจารึกพระเจ้าชัยวรมันที่ 7
ที่ค้นพบในประเทศไทย,”: 118-132.
10 มหาวิทยาลัยมหิดล คณะเภสัชศาสตร์, สยามไภษัชชัยพฤกษ์ : ภูมิปัญญาชาวบ้าน, 254.
