Page 124 - ทวารวดี ประตูสู่การค้าบนเส้นทางสายไหมทางทะเล

Kingdom: Hindu-Buddhist Sculpture of Early Southeast Asia, 28 ; Jacq-
Hergoualc’h, The Malay Peninsula: Crossroad of the Maritime Silk Road
(100 BC–1300 AD), 104, 111 ; Hiram Woodward, The Art and Architecture
nd
in Thailand from Prehistoric Times through the Thirteenth Century, 2
edition (Leiden: Boston: Brill, 2005), 39.
61
Wheatley, The Golden Khersonese, 50.
62
Ibid., 48
63
Jacq-Hergoualc’h, The Malay Peninsula: Crossroad of the
Maritime Silk Road (100 BC–1300 AD), 114 ; อมรา ศรีสุชาติ, ศรีวิชัยใน
สุวรรณทวีป, 123.
64
Woodward, The Art and Architecture in Thailand from
Prehistoric Times through the Thirteenth Century, 39 ; พิริยะ ไกรฤกษ์,
ศิลปทักษิณก่อนพุทธศตวรรษที่ 19 (กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร, 2523.
กรมศิลปากรจัดพิมพ์เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา พระบาทสมเด็จ
พระเจ้าอยู่หัว 5 ธันวาคม 2523), รูปที่ 1.
65
พิริยะ ไกรฤกษ์, ศิลปทักษิณก่อนพุทธศตวรรษที่ 19, รูปที่ 2–3.
66
พิริยะ ไกรฤกษ์ เสนอว่า เทวรูปกลุ่มนี้คือ พระวาสุเทว-กฤษณะ
ในนิกายภาควัต ซึ่งเป็นที่แพร่หลายในอาณาจักรฟูนัน ดังปรากฏในจารึกของ
เจ้าชายคุณวรมันกล่าวถึงนักบวชในนิกายภาควัต ช่วงครึ่งแรกของพุทธศตวรรษที่
11 ดูใน พิริยะ ไกรฤกษ์, รากเหง้าแห่งศิลปะไทย, 101. ดูเปรียบเทียบกับเทวรูป
พระวิษณุรุ่นเก่าที่พบในเขตเวียดนามใต้ได้ใน Louise Malleret, L’archéologie du
delta du Mékong (Paris: L’École Française d’Extrême-Orient, 1959): Tome
I, PL.LXXXII–LXXXIII. เมื่อไม่นานมานี้ปิแอร์-อีฟ ม็องแก๊ง (Pierre-Yves
Manguin) ได้เสนอแนวคิดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการแพร่หลายของอารยธรรมอินเดียใน
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ว่า ศาสนาพราหมณ์ลัทธิไวษณพนิกายก็มีความส าคัญเฉก
เช่นพุทธศาสนา เพราะพบว่ามีจารึกหลายหลักในช่วงพุทธศตวรรษที่ 9–11 ทั้งที่
ฟูนันและเกาะชวา กล่าวถึงการนับถือบูชาพระวิษณุของพระราชาหรือบุคคลใน

113