Page 35 - วารสารการเกษตรราชภัฏ ปีที่ 22 ฉบับที่ 1 มกราคม - มิถุนายน 2566

30
30

Alxbar, S. 2016. Andrographis paniculata : A Gonystylus bancanus. African Journal of การเกษตรราชภัฏ RAJABHAT AGRIC. 22 (1) : 31-40 (2023)
review of pharmacological activities and Plant Science. 4(8), 290-295.
clinical effect. Alternative Medicine Purwanto, E., S. Samanhudi and S. Sudarmi. 2011. อิทธิพลของความแตกต่างพันธุ์และความยาวของกิ่งพันธุ์ ที่มีต่อการเจริญเติบโต
Review. 16(1), 66-77. Studies of shading levels and nutrition
Amisaah, J. N., D. J. Paolillo and N. Bassak. 2008. sources on growth, yield and androgra- ของฟ้าทะลายโจร (Andrographis paniculata (Burm. f.) Nees)
Adventitious root formation in stem pholide content of sambiloto (Andro-
cuttings of Quercus bicolor and Quercus graphis paniculata Nees). AGRIVITA,
macrocarpa and its relationship to stem Journal of Agricultural Science. 33(3), Influence of Different Cultivars and Cutting Lengths on Growth
anatomy. Journal of the American 300-306. of Kalmegh (Andrographis paniculata (Burm. f.) Nees)
Society for Horticultural Science. 133(4), Rana, R. S. and K. K. Sood. 2012. Effect of cutting
479-486. diameter and hormonal application on
1*
Hartmann, H.T., D.E. Kester, F.T. Davies, and R.L. the propagation of Ficus roxburghii wall โสมนันทน์ ลิพันธ์
1*
Geneve. 2002. Plant propagation: through branch cuttings. Annals of Forest Somanan Liphan
th
Principles and practices 7 Edition. Research. 55(1), 69-84.
Upper Saddle River, New Jersey, USA.: Rokhahi, I. P., S. Waluyo and N. P. Erdiansyah.
Prentice Hall. 2016. The cuttings growth of Liberika บทคัดย่อ
Liphan, S. and S. Detpiratmongkol. 2017. Influ- Coffee (Coffea liberica W. Bull Ex. Hiun)
ence of different shading levels on in three material cuttings and four งานทดลองนี้เพื่อศึกษาถึงผลของพันธุ์และความยาวของกิ่งพันธุ์ที่แตกต่างกัน ที่มีผลต่อการ
growth and yield of Kalmegh, concentrations of IBA. Vegetalika. 5(2), เจริญเติบโตของยอดและรากของกิ่งพันธุ์ฟ้าทะลายโจร (Andrographis paniculata (Burm. f.) Nees) วาง
Andrographis paniculata Burm. F. (Nees). 28-48.
International Journal of Agricultural SAS (Statistical Analysis System). 2002. SAS/STAT แผนการทดลองแบบ Split plot in randomized complete block design มีจ้านวน 4 ซ้้า โดย Main plot
Technology. 13(1), 79-89. 9 User’s guide. Raleigh, North Carolina, ได้แก่ ฟ้าทะลายโจร 4 พันธุ์ คือ ปราจีนบุรี พิจิตร 4-4 ราชบุรี และพิษณุโลก 5-4 และ Sub plot ได้แก่ ความ
Liphan, S. and S. Detpiratmongkol. 2019. USA: SAS. Institute Inc. ยาวของกิ่งพันธุ์ที่แตกต่างกัน 4 ความยาว คือ ยาว 5, 8, 10 และ 12 ซม. ตามล้าดับ ผลจากการทดลองพบว่า
Response of Kalmegh (Andrographis Solikin, S. 2018. Effect of nodes position on the กิ่งพันธุ์ที่ได้จากพันธุ์ปราจีนบุรี มีการเจริญเติบโตทางล้าต้น และให้ผลผลิตมากที่สุด รองลงมาคือ พันธุ์พิจิตร
paniculata (Burm. F.) Nees) to shading at growth and yield of stem cutting of 4-4 และราชบุรี ในขณะที่พันธุ์พิษณุโลก 5-4 มีค่าต่้าสุด ความยาวของกิ่งพันธุ์มีผลอย่างมากต่อการ
different growth stages. Plant Archives. Sambiloto (Andrographis paniculata). เจริญเติบโต และการสะสมน้้าหนักแห้งของข้อมูลที่เก็บมาทั้งหมด (ได้แก่ น้้าหนักล้าต้นแห้ง ใบแห้ง รากแห้ง
20(1), 2093-2098. Nusantara Bioscience. 10(4), 226-231.
Liphan, S. and S. Detpiratmongkol. 2020. Stephen, O. U. and A. L. Chikordi. 2015. Age of ดอกและฝักแห้ง น้้าหนักแห้งรวม ผลผลิตน้้าหนักเมล็ดและใบแห้ง) กิ่งพันธุ์ที่มีความยาวมากที่สุด (12 ซม.) มี
Influence of shading levels on growth, stem cuttings and its effect on the การเจริญเติบโตของยอดและรากมากที่สุด (200.42 กรัมต่อตารางเมตร และ 9.25 กรัมต่อต้น) รองลงมาคือ
yield and andrographolide content of growth of Mannihot spp. World Journal กิ่งพันธุ์ที่มีความยาวที่สั้นลง (10 และ 8 ซม.) ในขณะที่กิ่งพันธุ์ที่สั้นที่สุด (5 ซม.) มีค่าการเจริญเติบโตของยอด
Kalmegh. Plant Archives. 20(1), 1349- Agricultural Science. 3(1), 1-3. และรากน้อยที่สุด (74.68 กรัมต่อตารางเมตร และ 2.03 กรัมต่อต้น) ไม่พบสหสัมพันธ์ระหว่างพันธุ์และความ
1354. Tennant, D. 1975. A test of modified line intersect ยาวของกิ่งพันธุ์ในข้อมูลทั้งหมดที่เก็บมา (ได้แก่ ความสูงของล้าต้น น้้าหนักล้าต้นแห้งและใบแห้ง จ้านวนการ
Niranjan, A., S. K. Tewari and A. Lehri. 2010. method of estimating root length. แตกกิ่ง น้้าหนักรากแห้ง ความยาวราก น้้าหนักดอกและฝักแห้ง น้้าหนักแห้งรวม ผลผลิตน้้าหนักเมล็ดและใบ
Biological activities of Kalmegh Journal of Ecology. 63(3), 995–1001. แห้ง) ระหว่างพันธุ์และความยาวของกิ่งพันธุ์ อย่างไรก็ตามสามารถแนะน้าได้ว่าในการขยายพันธุ์ฟ้าทะลายโจร
(Andrographis paniculata Nees) and its Yulistyani, W., D. S. Sobama and A. Nuraini. 2014. นั้น ควรใช้กิ่งพันธุ์ที่มีความยาว 12 ซม. และควรใช้พันธุ์ปราจีนบุรีจะให้ผลดีที่สุด
active principles-A review. Indian Journal Effect of cutting stem types and planting
of Natural Products and Resources. 1(2), media compositions toward the seedling
125-135. growth of fig plants (Ficus carica L.) ค าส าคัญ: พันธุ์, ความยาวกิ่งพันธุ์, การเจริญเติบโต, ฟ้าทะลายโจร
Nor Aini, A. S., V. S. Guanih and P. Ismail. 2010. Agricultural Science Journal. 1(4), 215- Received: 7 March 2023; Accepted: 31 May 2023
Effect of cutting positions and growth 224. 1 สาขาพืชศาสตร์ สิ่งทอและการออกแบบ คณะเกษตรศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสุรินทร์ อ.เมือง จ.สุรินทร์ 32000
regulators on rooting ability of 1 Department of Plant Science Textile and Design, Faculty of Agriculture and Technology, Rajamangala University of Technology Isan
Surin Campus, Muang Surin, Surin Province 32000.
* Corresponding author: somanan.liphan@gmail.com

วารสารการเกษตรราชภัฏ ปีที่ 22 ฉบับที่ 1 มกราคม-มิถุนายน 2566
วารสารการเกษตรราชภัฏ ปีที่ 22 ฉบับที่ 1 มกราคม-มิถุนายน 2566