Page 184 - เอกสารคำสอนทวารวดี - ศรีวิชัย
P. 184
ภาพที่ 145 ธรรมจักร แท่นรองรับ และเสา พบจากการขุดแต่งเจดีย์หมายเลข 11 เมืองอู่ทอง
จัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณสถานแห่งชาติ อู่ทอง
โดยธรรมจักรชิ้นที่มีขนาดใหญ่ที่สุดพบจากการขุดแต่งโบราณสถานบ้านหัวถนน
นอกเมืองอู่ตะเภา อ าเภอมโนรมย์ จังหวัดชัยนาท มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางวงพระธรรมจักร
2 เมตร และพบฐานอาคารอิฐรูปวงกลมขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 7 เมตรเป็นที่ประดิษฐาน
18
พระธรรมจักรด้วย น่าสังเกตว่าตรงส่วนฐานธรรมจักรมีการสลักลวดลายและภาพบุคคล
หรือสัตว์ ลวดลายต่างๆ นั้นคงประดับเพื่อความสวยงาม ส่วนภาพบุคคลหรือสัตว์ ได้แก่
พระสุริยะ (จักรเคยเป็นสัญลักษณ์ของพระสุริยะมาก่อน) คชลักษมี เทวดา หน้ากาล (เกียรติมุข)
ซึ่งล้วนเป็นสัญลักษณ์ของแสงสว่างและความอุดมสมบูรณ์ (ภาพที่ 146 - 147)
ภาพที่ 146 ธรรมจักร
พบที่เมืองนครปฐม
จัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระปฐมเจดีย์
178