Page 183 - เอกสารคำสอนทวารวดี - ศรีวิชัย
P. 183
ภาพที่ 145 แผ่นหินรูปบคคลและรูปช้าง พบที่เมืองนครปฐม
จัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร (ภาพซ้าย) และพระปฐมเจดีย์
คติการสร้างธรรมจักรมีความเก่าแก่มาก่อนการสร้างพระพุทธรูป คือมีตั้งแต่สมัยอินเดีย
โบราณ จึงเคยเชื่อว่าพุทธศาสนาอาจแพร่หลายเข้ามายังแถบนี้ตั้งแต่สมัยพระเจ้าอโศกมหาราช
คือตรงกับดินแดนสุวรรณภูมิ แต่ลวดลายบนธรรมจักรกลับเหมือนกับศิลปะคุปตะ ประมาณ
16
พุทธศตวรรษที่ 9 - 11 เท่านั้น
เดิมธรรมจักรคงตั้งอยู่บนเสาตามแบบศิลปะอินเดีย ทั้งนี้ยังได้พบตัวอย่างบนแผ่นหิน
สลักที่ได้จากเจดีย์หมายเลข 1 เมืองคูบัว จ.ราชบุรี และหลักฐานส าคัญคือ จากการขุดแต่งเจดีย์
หมายเลข 11 เมืองอู่ทอง จ.สุพรรณบุรี ได้พบธรรมจักร เสา และแท่นรองรับธรรมจักร อยู่ใน
สภาพเดิม (in situ) โดยเรียงห่างกันประมาณ 30 เซนติเมตร (ภาพที่ 145)
17
177
