Page 301 - เอกสารคำสอนทวารวดี - ศรีวิชัย
P. 301
ว่าพระภิกษุจีนชื่อ I-Huei ได้มรณภาพที่นั่น และยังเป็นจุดแวะพักของพระภิกษุ Tao-Lin ที่จะ
เดินทางไปยังอินเดียด้วย
พระภิกษุอี้จิงนั้นจาริกไปยังอินเดียตามเส้นทางสายแพรไหมทางทะเล ในช่วง พ.ศ.
1214–1238 โดยอาศัยเรือของพ่อค้าล่องผ่านมายังเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แล้วแวะพักที่ศรีวิชัย
ก่อนเดินทางไปถึงยังแผ่นดินอินเดีย พระอี้จิงบันทึกไว้ว่า
“ดินแดนทางตะวันออกของมหาวิทยาลัยนาลันทา (ใกล้เมืองราชคฤห์)
ไกลออกไป 500 โยชน์ เรียกว่า ปัจจันตประเทศฝ่ายตะวันออก ณ ที่สุด (เขตแดน)
ถึงเทือกภูเขาด าใหญ่ ซึ่งอาจเป็นพรมแดนฝ่ายใต้ของตรุฟัน (ทิเบต) กล่าวกันว่า
(เทือกเขานี้) อยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของมณฑลจก (เสฉวน) อาจเดินไปถึง
ภูเขานี้ได้ในเวลาเดือนกว่า ทางใต้จากนี้ไปมีบ้านเมืองจดทะเล เรียกว่า แคว้น
ชิดหลีต๋าล้อ (ศรีเกษตร) ทางตะวันออกเฉียงใต้ของแคว้นนี้เป็นแคว้นลั่งเกียฉู่
ต่อมาทางตะวันออกคือ แคว้นตุยโหโปตี้ (ทวารวดี) ต่อไปทางตะวันออกในที่สุดจะ
ถึงแคว้นหลินยี่ (จามปา) พลเมืองของแว่นแคว้นเหล่านี้ทั้งหมดนับถือพระรัตนตรัย
เป็นอย่างดี”
33
ประเด็นส าคัญที่ได้จากเอกสารจีนข้างต้นประกอบด้วย
1) รัฐหลั่งยะสิวตั้งอยู่กึ่งกลางระหว่างประเทศจีนและอินเดีย เป็นจุดแวะพักในการ
เดินทางจาริกของพระภิกษุอินเดียและจีน
2) รัฐหลั่งยะสิวมีการติดต่อกับอินเดียอย่างใกล้ชิด และก็มีการเจริญสัมพันธไมตรีกับ
ราชส านักจีน โดยส่งบรรณาการไปหลายครั้ง
3) สินค้า (พื้นเมือง ?) ของหลั่งยะสิวคือ ไม้กฤษณา และการบูร
4) รัฐหลั่งยะสิวเจริญขึ้นร่วมสมัยกับอาณาจักรฟูนันและรัฐพันพัน อย่างน้อยก็ตั้งแต่
ราวพุทธศตวรรษที่ 11 และเจริญควบคู่ไปกับรัฐพันพัน, รัฐทวารวดี, รัฐศรีเกษตร
และรัฐจามปา ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 12
นักวิชาการส่วนใหญ่ลงความเห็นว่ารัฐหลั่งยะสิวหรือลังกาสุกะคงตั้งอยู่แถบเมืองยะรัง
อ าเภอยะรัง จังหวัดปัตตานี (ดูในบทที่ 2) ปัจจุบันเมืองโบราณยะรังตั้งอยู่ตอนในแผ่นดิน
ห่างจากชายฝั่งทะเลทางทิศเหนือตรงอ่าวปัตตานี (ตัวเมืองปัตตานีปัจจุบัน) ราว 20 กิโลเมตร
ตัวเมืองโบราณตั้งอยู่ในที่ราบลุ่มแม่น ้าปัตตานีเดิม โดยมีทางน ้าซึ่งเป็นล าน ้าสาขาของแม่น ้า
ปัตตานีไหลผ่านทางทิศตะวันตก ส่วนทางด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้นั้นเป็นเขตเทือกเขาตอนใน
อยู่ในเขตจังหวัดยะลาซึ่งเป็นเส้นทางที่สามารถเชื่อมต่อไปยังชุมชนโบราณเขตบูจัง วัลเลย์
(Bujang Valley) ในรัฐเกดะห์ของประเทศมาเลเซียได้ (ภาพที่ 266)
295
