Page 302 - เอกสารคำสอนทวารวดี - ศรีวิชัย
P. 302
อ่าวปัตตานี อ่าวไทย
เมืองปัตตานี
เมืองโบราณยะรัง
เส้นทางไป..บูจัง วัลเลย์
ภาพที่ 266 ต าแหน่งที่ตั้งของเมืองโบราณยะรัง อ าเภอยะรัง จังหวัดปัตตานี
จากการศึกษาพบว่าเมืองโบราณยะรังมีพื้นที่ราว 600 ไร่ เป็นเมืองที่มีคูน ้าคันดิน
ล้อมรอบ มีโบราณสถานและสระน ้าอยู่เป็นจ านวนมาก แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ คือ บ้านวัด,
34
บ้านจาเละ และบ้านประแว (ภาพที่ 267)
1) บ้านวัด เป็นเมืองรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ภายในเมืองมีโบราณสถาน 4 แห่ง สระน ้า
3 แห่ง และเนินโบราณสถานนอกเมืองอีกกว่า 20 แห่ง รวมทั้งมีสระน ้าขนาดใหญ่
นอกเมืองอีก 2 สระ
2) บ้านจาเละ มีคูน ้ารูปวงรีล้อมรอบโบราณสถานทางพุทธศาสนา 5 แห่ง มีสระน ้า
ขนาดใหญ่อยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือ
3) บ้านประแว (เมืองพระวัง) มีคูน ้า, ก าแพงเมือง และป้อม เป็นเมืองรูปสี่เหลี่ยมขนม
เปียกปูน ขนาด 470x510 เมตร มีเนินโบราณสถาน 2 แห่งอยู่ภายในเมือง
สันนิษฐานว่าบ้านประแวนี้สร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยา ร่วมสมัยกับเมืองปัตตานีที่
บ้านกรือเซะ (ตรงอ่าวปัตตานี)
โบราณสถานที่ส าคัญคือพุทธสถานก่ออิฐที่บ้านจาเละ ตัวอย่างเช่นโบราณสถานจาเละ
หมายเลข 3 ซึ่งเป็นอาคารรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ลักษณะแผนผังหรือการประดับตกแต่งส่วนฐานดู
คล้ายกับเจดีย์ในศิลปะทวารวดี แต่อาคารหลังนี้มีทางเดินได้รอบและภายในมีอาคารที่น่าจะมีไว้
ประดิษฐานรูปเคารพ (ภาพที่ 268 - 269) ระหว่างช่องทางเดินหรือทางประทักษิณนั้นขุดพบ
ชิ้นส่วนสถูปดินเผาจ านวนหลายแสนชิ้น (ภาพที่ 270)
296