Page 337 - เอกสารคำสอนทวารวดี - ศรีวิชัย
P. 337
ส าหรับองค์พระบรมธาตุไชยานั้นเป็นเจดีย์ทรงปราสาทยอด มีผังเป็นรูปกากบาท มี
ขนาดเดิม 10x10 เมตร (ฐานนี้อยู่ต ่ากว่าผิวดินปัจจุบัน) มีมุขทั้ง 4 ด้านแต่มีเฉพาะด้านทิศ
ตะวันออกที่เป็นทางเข้าไปสู่ห้องโถงภายใน ผนังของเรือนธาตุก่ออิฐไม่สอปูน (ปัจจุบันฉาบปูน
ทับหมดแล้ว) ส่วนยอดเป็นชั้นซ้อนลดหลั่นกันขึ้นไปและประดับด้วยสถูปิกะ แต่ก็มีการซ่อม
68
แปลงในสมัยรัชกาลที่ 5 ไปมากแล้ว ศาสตราจารย์ หม่อมเจ้าสุภัทรดิศ ดิศกุล ทรงมีความเห็น
69
ว่า ลักษณะทางสถาปัตยกรรมของพระบรมธาตุไชยาคล้ายกับเจดีย์หรือจันทิในศิลปะชวามาก
ส่วน ดร.พิริยะ ไกรฤกษ์ กล่าวว่า รูปทรงโดยรวมของพระบรมธาตุไชยามีลักษณะคล้ายกับ
สถาปัตยกรรมในภาพสลักที่บุโรพุทโธหรือสถาปัตยกรรมในศิลปะจามปา (ภาพที่ 299)
70
ภาพที่ 299 พระบรมธาตุไชยา อ าเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี
ณ วัดพระบรมธาตุไชยาวรวิหารนี้ยังเป็นสถานที่ค้นพบประติมากรรมรูปเคารพศิลปะ
71
ศรีวิชัยหลายองค์ คือพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร 2 กร และ 8 กร (ภาพที่ 300) แต่รูปที่มีความ
งามและความส าคัญอย่างแท้จริงคือ ประติมากรรมส าริดรูปพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร (หรือปัทม
ปาณี) ที่มีขนาดเท่าบุคคลจริง (แต่เหลือเพียงครึ่งพระองค์ มีขนาดสูง 63 เซนติเมตร) มี 2 กร
ถึงแม้ว่าพระธยานิพุทธเจ้าอมิตาภะปางสมาธิจะหักหายไปแล้ว แต่ก็ทรงครองสายยัชโญปวีตรูป
331
