Page 4 - ข่าวเนติบัณฑิตยสภา เดือนกรกฎาคม ๒๕๖๘ ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๔๓๒
P. 4
บัรรลุ้โสด้าบััน (๖) จ้ึงได้้ข่อออกบัวชเป็นพระภิกษุ
พระพุทธเจ้้าทรงพระเม่ติติาอุปสม่บัทประทานให้โด้ย
วิธีที�เรียกว่า "เอหิภิกขุ่อุปสัม่ปทา" (๗) พระโกณฑิัญญะ
จ้ึ งได้้ เ ป็น พระอ ริ ยสงฆ์์ อง ค์ แรกในพระ พุ ทธ
ศาสนา ทำาให้พระพุ ทธศาสนาครบัองค์รัตินติรัย
อันหม่ายถุึง "แก้วสาม่ประการ" คือ พระพุ ทธ
พระธรรม่ แล้ะพระสงฆ์์ม่ีองค์บัริบั้รณ์ในวันนั�น
ด้ังนั�น วันอาสาฬหบั้ชาจ้ึงเป็นวันสำาคัญข่อง
พุทธศาสนา คือ เป็นวันแรกที�พระพุทธเจ้้าทรงประกาศ
พระศาสนาแก่ชาวโล้ก เป็นวันที�พระสงฆ์์เกิด้ข่ึ�น
ครั�งแรก แล้ะเป็นจุ้ด้เริ�ม่ติ้นข่องพระรัตินติรัย คือ พระพุทธ
พระธรรม่ แล้ะพระสงฆ์์
ในวันอาสาฬหบั้ชา พุทธศาสนิกชนนิยม่ปฏิิบััติิเป็น
พุทธบั้ชา โด้ยการทำาบัุญติักบัาติร ฟัังพระธรรม่เทศนา
เสียงเพล้งที�ไม่่ได้้ยินม่านานติั�งแติ่ผู้้้เข่ียนยังเป็นเด้็ก เวียนเทียนที�วัด้ แล้ะเจ้ริญสม่าธิภาวนา
ได้้ล้อยเข่้าม่าในห้วงคำานึงอย่างน่าประหล้าด้ ถุ้อยความ่ วันอาสาฬหบั้ชาจ้ึงถุือเป็นวันสำาคัญส้งสุด้วันหนึ�ง
สั�น ๆ หนึ�งประโยค (หรือที�เรียกว่าท่อนฮุุค) ได้้อธิบัาย ข่องชาวพุทธ แล้ะเป็นวันหยุด้ราชการในประเทศไทย ทั�งนี�
(๘)
ความ่สำาคัญข่องวันอาสาฬหบั้ชาไว้ได้้อย่างครบัถุ้วน คณะรัฐม่นติรีม่ีม่ติิเม่ื�อวันที� ๕ ม่ิถุุนายน ๒๕๐๕ กำาหนด้ให้
"อาสาฬหบั้ชา ปฐม่เทศนาแก่ปัญจ้วัคคีย์ พระพุทธ วันอาสาฬหบั้ชาเป็นวันหยุด้ราชการ ซึ่ึ�งม่ติิคณะรัฐม่นติรี
พระธรรม่เกิด้ม่ี อีกพระสงฆ์์นี�เรียกรัตินติรัย" ด้ังกล้่าวก็ได้้ยึด้ถุือเป็นทางปฏิิบััติิม่าจ้นกระทั�งปัจ้จุ้บัันนี�
คำาว่า "อาสาฬหบั้ชา" ย่อม่าจ้าก "อาสาฬหป้รณม่ี การกำาหนด้ให้วันอาสาฬหบั้ชาเป็นวันหยุด้ราชการนี�
บั้ชา" แปล้ว่า "การบั้ชาในวันเพ็ญเด้ือนอาสาฬหะ" โด้ยที� เป็นผู้ล้สืบัเนื�องจ้ากเหติุการณ์สำาคัญในปี พ.ศ. ๒๕๐๑
วันอาสาฬหบั้ชาเป็นวันสำาคัญทางพุทธศาสนา ติรงกับั ที�คณะสังฆ์ม่นติรีได้้ม่ีม่ติิให้เพิ�ม่วันอาสาฬหบั้ชาเป็น
วันข่ึ�น ๑๕ คำ�า เด้ือน ๘ ข่องทุกปีติาม่ปฏิิทินจ้ันทรคติิไทย วันสำาคัญทางพระพุทธศาสนาข่องประเทศไทยอย่าง
ซึ่ึ�งโด้ยม่ากจ้ะอย้่ในช่วงเด้ือนกรกฎาคม่หรือสิงหาคม่ เป็นทางการ ติาม่คำาแนะนำาข่องพระธรรม่โกศาจ้ารย์
ถุ้าหากจ้ะข่ยายความ่ก็เป็นไปติาม่ความ่หม่าย (ชอบั อนุจ้ารี) โด้ยคณะสังฆ์ม่นติรีได้้ออกประกาศ
ข่องประโยคจ้ากเพล้งด้ังกล้่าว วันอาสาฬหบั้ชาเป็น สำานักสังฆ์นายกเม่ื�อวันที� ๑๔ กรกฎาคม่ พ.ศ. ๒๕๐๑
วันสำาคัญทางพุทธศาสนา โด้ยเป็นวันที�สม่เด้็จ้พระสัม่ม่า เนื�องจ้ากวันอาสาฬหบั้ชาจ้ะติิด้กับัวันเข่้าพรรษา
(๒)
สัม่พุทธเจ้้าหล้ังจ้ากทรงติรัสร้้อนุติรสัม่ม่าสัม่โพธิญาณ เสม่อ ซึ่ึ�งคณะรัฐม่นติรีก็ได้้กำาหนด้ให้เป็นวันหยุด้ราชการ
(๓)
(๙)
ได้้ทรงแสด้งปฐม่เทศนา โปรด้แก่ปัญจ้วัคคีย์ (๔) เช่นกัน วันสำาคัญทางพุทธศาสนาทั�งสองวันด้ังกล้่าว
ที�ป่าอิสิปตินม่ฤคทายวัน เม่ืองพาราณสี แคว้นม่คธ จ้ึงกล้ายเป็นช่วงเทศกาล้หยุด้ยาวเกือบัเสม่อ เว้นแติ่
(๕)
โด้ยทรงแสด้ง "ธัม่ม่จ้ักกัปปวัตินส้ติร" ในกาล้นั�น กรณีที�ติรงกับัวันเสาร์อาทิติย์ ซึ่ึ�งเป็นวันหยุด้ราชการ
พระอัญญาโกณฑิัญญะ ได้้ม่ีด้วงติาเห็นธรรม่ อย้่แล้้ว คณะรัฐม่นติรีม่ีม่ติิให้หยุด้ชด้เชยเพียงหนึ�งวัน
เท่านั�น (๑0)
(๒) หม่ายความ่ว่า ความ่ร้้ที�ติรัสร้้เองโด้ยชอบัแล้ะไม่่ม่ีสิ�งใด้จ้ะยิ�งกว่าได้้
(๓) การแสด้งธรรม่ครั�งแรกข่องพระพุทธเจ้้า หล้ังจ้ากติรัสร้้แล้้วแก่ปัญจ้วัคคีย์ที�ป่าอิสิปตินม่ฤคทายวัน
(๔) ปัญจ้วัคคีย์ ทั�ง ๕ คือ กลุ้่ม่ภิกษุ ๕ ร้ปแรกในพระพุทธศาสนา ที�พระพุทธเจ้้าทรงแสด้งปฐม่เทศนาโปรด้ ได้้แก่ พระโกณฑิัญญะ, พระวัปปะ, พระภัททิยะ, พระม่หานาม่ะ
แล้ะพระอัสสชิ ปัญจ้วัคคีย์ทั�ง ๕ เป็นกลุ้่ม่นักบัวชที�ติิด้ติาม่พระพุทธเจ้้าติั�งแติ่สม่ัยที�ยังทรงบัำาเพ็ญเพียรทุกรกิริยา เม่ื�อพระพุทธเจ้้าทรงเล้ิกการบัำาเพ็ญทุกรกิริยาแล้ะ
หันม่าบัำาเพ็ญเพียรทางจ้ิติ ปัญจ้วัคคีย์ทั�ง ๕ ได้้พากันล้ะทิ�งพระองค์ เนื�องจ้ากเห็นว่าพระองค์ทรงคล้ายความ่เพียร
(๕) ธัม่ม่จ้ักกัปปวัตินส้ติร หม่ายถุึง พระส้ติรแห่งการหมุ่นวงล้้อธรรม่ ม่ีเนื�อหาแสด้งถุึงการปฏิิเสธส่วนที�สุด้สองอย่าง แล้ะเสนอแนวทางด้ำาเนินชีวิติโด้ยสายกล้างอันเป็น
แนวทางใหม่่ให้ม่นุษย์ ม่ีเนื�อหาแสด้งถุึงข่ั�นติอนแล้ะแนวทางในการปฏิิบััติิเพื�อบัรรลุ้ถุึงอริยสัจ้ทั�ง ๔ (ทุกข่์ สมุ่หทัย นิโรธ ม่รรค) คือ อริยม่รรคม่ีองค์ ๘ (ความ่เห็นชอบั,
ความ่ด้ำาริชอบั, การเจ้รจ้าชอบั, การกระทำาชอบั, การเล้ี�ยงชีพชอบั, ความ่เพียรชอบั, ความ่ระล้ึกชอบั แล้ะความ่ติั�งจ้ิติม่ั�นชอบั)
(๖) อริยบัุคคล้ระด้ับัแรกในสี�ระด้ับั โด้ยเรียงจ้ากล้ำาด้ับัติ้นไปล้ำาด้ับัส้ง คือ โสด้าบััน สกทาคาม่ี อนาคาม่ี แล้ะอรหันติ์
(๗) วิธีการอุปสม่บัทที�พระพุทธเจ้้าประทานให้ด้้วยพระองค์เองโด้ยการติรัสคำาว่า "เอหิภิกขุ่ สฺวากฺข่าโติ ธมฺ่โม่ จ้ร พฺรหฺม่จ้ริยำ สมฺ่ม่า ทุกฺข่สฺส อนฺติกิริยาย" (ท่านจ้งเป็นภิกษุ
ม่าเถุิด้ ธรรม่อันเรากล้่าวด้ีแล้้ว ท่านจ้งประพฤติิพรหม่จ้รรย์เพื�อทำาที�สุด้ทุกข่์โด้ยชอบัเถุิด้)
(๘) คณะรัฐม่นติรีม่ีม่ติิให้กำาหนด้วันอาสาฬหบั้ชา ซึ่ึ�งติรงกับัวันข่ึ�น ๑๕ คำ�า เด้ือน ๘ หรือถุ้าเป็นปีม่ีอธิกาม่าส ก็ติรงกับัวันข่ึ�น ๑๕ คำ�า เด้ือน ๘ หล้ัง เป็นวันหยุด้ราชการ
ประจ้ำาปีอีก ๑ วัน
(๙) ม่ติิคณะรัฐม่นติรี วันที� ๕ ม่ิถุุนายน ๒๕๐๕
(๑0) ม่ติิคณะรัฐม่นติรี วันที� ๑ พฤษภาคม่ ๒๕๔๔ แล้ะยืนยันหล้ักการติาม่ม่ติิด้ังกล้่าวเม่ื�อวันที� ๑๙ กรกฎาคม่ ๒๕๔๗ ติาม่หนังสือที� นร ๐๕๐๔/ว ๑๔๔ ล้งวันที�
๑๙ กรกฎาคม่ ๒๕๔๗ เรื�อง วันหยุด้ชด้เชยวันอาสาฬหบั้ชา แล้ะวันเข่้าพรรษา
4 ข่่าวเนติิบััณฑิิติยสภา
