Page 6 - ข่าวเนติบัณฑิตยสภา เดือนเมษายน ๒๕๖๗ ปีที่ ๓๗ ฉบับที่ ๔๑๗
P. 6
ปัญหาจากข่�อหารือ
กฏหมายทำ่�น่าสนใจ
เร่�อง หักกลบัลบัหนี�กับัหลักประกัน
ในสัญญาจั้างฉบัับัอ่�นได้หร่อไม่
รวินที่์ ชััยภิวัติรภักด่ (๑)
ข้้อ่เท็็จจริิง (๒) อย่างเด่ยวกัน และหน่�ที่ั�งสองรายนั�นถึงกำาหนดจะชัำาระไซึ่ร้
มหาวิที่ยาลัย ร. ได้จ้างบัริษัที่ พ. ก่อสร้างถนน ที่่านว่าลูกหน่�ฝ้่ายใดฝ้่ายหนึ�งย่อมจะหลุดพ้นจากหน่�
พร้อมที่างเที่้า วงเงิน ๓๐,๑๐๐,๐๐๐ บัาที่ ติามสัญญาจ้าง ข่องตินด้วยหักกลบัลบักันได้เที่่าจำานวนที่่�ติรงกันในมูลหน่�
ก่อสร้าง กำาหนดก่อสร้างแล้วเสร็จภายในวันที่่� ๑๕ ที่ั�งสองฝ้่ายนั�น เว้นแติ่สภาพแห่งหน่�ฝ้่ายหนึ�งจะไม่เปิดชั่อง
มิถุนายน ๒๕๖๕ แติ่บัริษัที่ผูู้้รับัจ้าง ไม่สามารถส่งมอบั ให้หักกลบัลบักันได้ (วรรคสอง) บัที่บััญญัติิดังกล่าวมา
งานก่อสร้างแล้วเสร็จได้ที่ันภายในกำาหนดเวลา ในวรรคก่อนน่�ที่่านมิให้ใชั้บัังคับั หากเป็นการข่ัดกับัเจตินา
ติามสัญญาดังกล่าว จนเกิดค่าปรับั ค่าเส่ยหาย หร้อ อันคู่กรณ่ได้แสดงไว้ แติ่เจตินาเชั่นน่�ที่่านห้ามมิให้ยกข่ึ�น
ค่าใชั้จ่ายที่่�มหาวิที่ยาลัยม่สิที่ธิิเร่ยกร้องเอาจากบัริษัที่ เป็นข่้อติ่อสู้บัุคคลภายนอกผูู้้กระที่ำาการโดยสุจริติ” มาตร้า
ติามสัญญา และติ่อมาเม้�อวันที่่� ๒๐ มิถุนายน ๒๕๖๖ ๓๔๔ บััญญัติิว่า “สิที่ธิิเร่ยกร้องใดยังม่ข่้อติ่อสู้อยู่ สิที่ธิิ
มหาวิที่ยาลัยได้ม่หนังส้อบัอกเลิกสัญญาจ้างก่อสร้าง เร่ยกร้องนั�น ที่่านว่าหาอาจจะเอามาหักกลบัลบัหน่�ได้ไม่” และ
ดังกล่าว นอกจากสัญญาจ้างก่อสร้้างถนนพร้้อม มาตร้า ๓๔๘ บััญญัติิว่า “(วรรคหนึ�ง) ถ้าคู่กรณ่ติ่างฝ้่าย
ที่างเที่้าด็ังกล่าว่ มหาว่ิที่ยาลัยได็้ที่ำาสัญญาจ้างฉบับอ่�น ติ่างม่สิที่ธิิเร่ยกร้องหลายรายอันควรแก่การที่่�จะใชั้
กับบร้ิษ์ัที่ โด็ยมหาว่ิที่ยาลัยเปิ็นผู้้้ว่่าจ้าง และบร้ิษ์ัที่ หักกลบัลบัหน่�ได้ไซึ่ร้ ฝ้่ายผูู้้ที่่�ข่อหักหน่�จะระบัุก็ได้ว่าพึงเอา
เปิ็นผู้้้ร้ับจ้าง และในสัญญาจ้างฉบัับัดังกล่าวนั�น บร้ิษ์ัที่ สิที่ธิิเร่ยกร้องรายใดบั้างเข่้าหักกลบัลบักัน...” ดังนั�น กรณ่
ได็้นำาเงินข้องบร้ิษ์ัที่มาว่างเปิ็นหลักปิร้ะกันการ้ปิฏิิบัติ ผูู้้รับัจ้างม่หน่�ค่าปรับั ค่าเส่ยหายหร้อค่าใชั้จ่ายที่่�ติ้องชัำาระ
ตามสัญญาไว่้แก่มหาว่ิที่ยาลัย แก่มหาวิที่ยาลัย ร. ผูู้้ว่าจ้าง ติามสัญญาจ้างก่อสร้าง
มหาวิที่ยาลัย ร. ม่สิที่ธิิที่่�จะนำาเงินหลัก ประกันการปฏิิบััติิ
ติามสัญญาจ้างฉบัับัอ้�นซึ่ึ�งมหาวิที่ยาลัย ร. เป็นผูู้้ว่าจ้าง
ข้้อ่หาริือ่ และเป็นเงินข่องผูู้้รับัจ้างรายเด่ยวกันน่�มาหักกลบัลบัหน่�
มหาวิที่ยาลัยจึงข่อหาร้อว่า มหาวิที่ยาลัยม่สิที่ธิิ
ที่่�จะนำาเงินหลักประกันการปฏิิบััติิติามสัญญาในสัญญา กับัหน่�ค่าปรับั ค่าเส่ยหาย หร้อค่าใชั้จ่ายที่่�ผูู้้รับัจ้างจะติ้อง
จ้างฉบัับัอ้�นซึ่ึ�งเป็นเงินข่องผูู้้รับัจ้าง มาหักกลบัลบัหน่� ชัำาระแก่มหาวิที่ยาลัย ร. ผูู้้ว่าจ้าง ติามสัญญาจ้างก่อสร้าง
ดังกล่าวได้ หากว่่าเปิ็นกร้ณ่ที่่�เข้้าตามเง่�อนไข้ที่่�หักกลบ
กับัค่าปรับั ค่าเส่ยหาย หร้อค่าใชั้จ่ายที่่�ผูู้้รับัจ้างจะติ้องชัำาระ
ลบหน่�ได็้และไม่อย้่ในข้้อต้องห้ามข้องการ้หักกลบลบหน่�
แก่มหาวิที่ยาลัยผูู้้ว่าจ้างติามสัญญาจ้างก่อสร้างถนน
พร้อมที่างเที่้าได้หร้อไม่ อย่างไร ติามหลักเกณฑิ์ที่่�กำาหนดไว้ในบัที่บััญญัติิแห่งกฎหมาย
ดังกล่าว และติ้องได้ความแน่ชััดว่าเงินหลักประกัน
การปฏิิบััติิติามสัญญาจ้างฉบัับัอ้�นดังกล่าวเป็นไปติาม
คำำาวิินิจฉััยข้อ่งสำำานักงานอ่ัยการิสำูงสำุด เง้�อนไข่และกำาหนดเวลาที่่�มหาวิที่ยาลัย ร. จะติ้องส่งค้นเงิน
ติามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชัย์ มาตร้า ดังกล่าวแก่ผูู้้รับัจ้างรายเด่ยวกันนั�นแล้ว อันเปิ็นปิร้ะเด็็น
๓๔๑ บััญญัติิว่า “(วรรคหนึ�ง) ถ้าบัุคคลสองคน ข้้อเที่็จจร้ิงที่่�มหาว่ิที่ยาลัย ร้. ซึ่ึ�งปิร้ะสงคุ์จะหักกลบลบ
ติ่างม่ความผูู้กพันซึ่ึ�งกันและกันโดยมูลหน่�อันม่วัติถุเป็น หน่�นั�นจะต้องตร้ว่จสอบและพิจาร้ณา
(๑) อัยู่การจังหัวัด็ป็ระจำาสำานักงานอัยู่การสูงสุด็, อนุกรรมการพิจารณามาตรฐานการศัึกษาฯ เนติบัณฑิิตยู่สภา
(๒) สำานวนข้้อหัาร่อสำานักงานอัยู่การสูงสุด็ สำานักงานท่�ป็รึกษากฎหัมายู่ เลูข้รับท่� หั.๑๓๘/๒๕๖๖ ด็ูรายู่ลูะเอ่ยู่ด็เพิ�มเติมได็้ท่� สุจิตรา แสงสายู่ัณหั์ อภิญญาสกุลู,
การ้หักกลบลบหน่�กับหลักปิร้ะกันการ้ปิฏิิบัติตามสัญญาในสัญญาจ้างฉบับอ่�น, จุลูสาร สป็ก., ป็ีท่� ๒ ฉบับท่� ๑๔ (พฤศัจิกายู่น ๒๕๖๖), หัน้า ๕-๗.
6 ข่่าวเนติิบััณฑิิติยสภา
