Page 17 - ข่าวเนติบัณฑิตยสภา เดือนกรกฎาคม ๒๕๖๗ ปีที่ ๓๗ ฉบับที่ ๔๒๐

บัทำควิามเรื�อง

ก�รไกล่เกลี�ยก่อนิฟ้้อง & ก�รไกล่เกลี�ยออนิไลนิ์
เคร่�องม่อยกระด็ับก�รเข้้�ถึงคว�มยุติิธีรรม
(Access to Justice) ข้องศ�ลยุติิธีรรม ติอนิที� 1

(1)
ดร.สันติิ ผิวทองคำา

(2)
นโยบัายท่านอโนชา ชีวิติโสภณ ประธานศาลืฎีกา
ที�ว่า “ติ่อยอด ข่ยายผลืแลืะสร้างสรรค์ความยุติิธรรมที�
ยั�งย้นโดยมีประชาชนเป็นศูนย์กลืาง”
1. ที�พู่�ง – Dependability ศาลืยุติิธรรมพูร้อม
เป็นที�พู่�งข่องประชาชนในโอกาสแรกที�ได้รับัความเด้อดร้อน
หร้อมีข่้อพูิพูาท ศาลืยุติิธรรมติ้อง
2.เที�ยงธรรม – Fairness ศาลืยุติิธรรมเป็นองค์กร
ผู้ใช้อำานาจติุลืาการด้วยความบัริสุทธิ� ยุติิธรรม
3. เท่าเทียม – Equality ศาลืยุติิธรรมอำานวย
ความยุติิธรรม อย่างเสมอภาคแลืะเท่าเทียม ข่้อพูิพูาทเข่้าสู่การระงับัยังมีข่ั�นติอนยุ่งยาก แลืะติ้อง
4. ทันโลืก – Modernization ศาลืยุติิธรรมเป็น เดินทางไปดำาเนินกระบัวนพูิจารณาคดีที�ศาลืเป็นหลืัก
ผู้นำาในการใช้เทคโนโลืยีแลืะองค์ความรู้ที�ทันสมัย ในการ ดั ง ที� ประมว ลื กฎหมาย วิ ธี พูิ จารณาความแ พู่ ง
บัริหารงานแลืะการพูิจารณาพูิพูากษาคดี กำาหนดย่อมไม่สามารถติอบัสนองติ่อปัญหาการเข่้าถ่ง
นโยบัายดังกลื่าวติ้องการยกระดับัการให้ความ ความยุติิธรรม (Access to Justice) ได้อย่างเติ็มที�
ยุติิธรรมแลืะการเข่้าถ่งความยุติิธรรมข่องประชาชนแลืะ ดังนี� การนำาเอาเทคโนโลืยีสมัยใหม่มาประยุกติ์ใช้กับัการ
ผู้มีอรรถคดีโดยมุ่งเน้นให้ "ศาลืยุติิธรรมเป็นที�พู่�งแรก พูิจารณาคดีหร้อการไกลื่เกลืี�ยก่อนฟั้องในรูปแบับัการ
ข่องประชาชน" การระงับัข่้อพูิพูาทสามารถทำาได้ พูิจารณาคดีทางอิเลื็กทรอนิกส์ย่อมเป็นรูปแบับัการดำาเนิน
หลืายวิธีแติ่วิธีที�สะดวก รวดเร็ว ประหยัด ซึ่่�งเป็นกระบัวนการ กระบัวนพูิจารณาคดีในศาลืที�สามารถติอบัสนอง รองรับั
ยุติิธรรมทางเลื้อกหร้อกระบัวนการยุติิธรรมเชิงสมานฉันท์ ความติ้องการแลืะอำานวยความเป็นธรรมให้แก่ประชาชน
(Restorative Justice : RJ) ค้อการระงับัข่้อพูิพูาทด้วย ผู้มีอรรถคดีได้อย่างทั�วถ่ง รวดเร็ว แท้จริง ในบัทความนี�
การไกลื่เกลืี�ย การไกลื่เกลืี�ยสามารถทำาได้ทั�งในชั�นก่อน จะกลื่าวถ่ง การไกลื่เกลืี�ยข่้อพูิพูาทก่อนฟั้องที�กระทำา
ฟั้องคดี ชั�นหลืังฟั้องคดีหร้อชั�นพูิจารณาคดี แลืะชั�นหลืัง ผ่านกระบัวนการพูิจารณาคดีทางอิเลื็กทรอนิกส์หร้อ
พูิพูากษาคดีหร้อชั�นบัังคับัคดี ในที�นี�จะกลื่าวถ่ง การไกลื่เกลืี�ยออนไลืน์ข่องศาลืยุติิธรรมดังนี�
การไกลื่เกลืี�ยก่อนฟั้องติาม ป.วิ.แพู่ง มาติรา 20 ติรี ก.กฎหัมายเกี�ยวกับการไกล�เกลี�ยก�อนื่ฟั้อง
ซึ่่�งเป็นกระบัวนการยุติิธรรมแลืะข่้อกฎหมายที�ทำาให้ 1.บัทกฎหมาย ที�เกี�ยวกับัการไกลื่เกลืี�ยก่อนฟั้อง
ประชาชนผู้มีอรรถคดีเข่้าถ่งความยุติิธรรมได้ง่าย นอกจาก (1) ป.วิ.แพู่ง มาติรา 20 ติรี
กระบัวนการระงับัข่้อพูิพูาทที�ดีแลื้ว กระบัวนพูิจารณาคดี (2) ข่้อกำาหนดข่องประธานศาลืฎีกาว่าด้วยการ
ที�สะดวก รวดเร็ว แลืะประหยัด ก็มีความสำาคัญไม่น้อย ไกลื่เกลืี�ยก่อนฟั้อง พู.ศ. 2563
ไปกว่ากันกลื่าวค้อแม้กระบัวนการข่้อพูิพูาทจะสะดวก (3) ประกาศสำานักงานศาลืยุติิธรรม เร้�อง การ
รวดเร็ว แลืะประหยัด แติ่หากกระบัวนวิธีการนำาเอา ไกลื่เกลืี�ยก่อนฟั้องติามประมวลืกฎหมายวิธีพูิจารณาความ

(1) ผู้พูิพูากษาหัวหน้าคณะชั�นติ้นในศาลืจังหวัดสวรรคโลืก
(2) นางอโนชา ชีวิติโสภณ ประธานศาลืฎีกา คนปัจจุบััน

ข่่าวเนติิบััณฑิิติยสภา 17