Page 276 - เอกสารคำสอนทวารวดี - ศรีวิชัย
P. 276
ข้อมูลที่น่าสนใจจากการขุดค้นที่เมืองดงละครก็คือ การค้นพบเมล็ดข้าวสารด าเป็น
จ านวนมาก ซึ่งน่าจะเกิดจากกระบวนการทางธรรมชาติอาจใช้ในชีวิตประจ าวันหรือใช้ประกอบ
พิธีกรรมทางศาสนาก็ได้ นอกจากนี้ยังมีการค้นพบชิ้นส่วนเครื่องถ้วยจากต่างประเทศเป็น
จ านวนมาก ทั้งจากประเทศจีน (สมัยราชวงศ์ถังและซ่งเหนือ) ตะวันออกกลาง (อาหรับ-
เปอร์เซีย) และกัมพูชา (เตาพนมกุเลน) อันแสดงให้เห็นถึงเครือข่ายหรือเส้นทางการติดต่อ
ค้าขายกับต่างประเทศในสมัยทวารวดี (หรือหลังจากสมัยทวารวดีเล็กน้อย) โดยมีทั้งการติดต่อ
ทางบกในกรณีของกัมพูชา (เพราะเมืองดงละครอยู่ในภาคตะวันออกติดต่อกับเขตประเทศ
กัมพูชา) และการติดต่อทางทะเลในกรณีของประเทศจีนและตะวันออกกลาง
6
6.4 ผลการขุดค้นทางโบราณคดีที่แหล่งเรือจมพนมสุรินทร์ จังหวัดสมุทรสาคร
ที่ผ่านมานักโบราณคดีมักอาศัยหลักฐานทางอ้อมในการอธิบายลักษณะของเรือที่เข้ามา
ค้าขายยังดินแดนทวารวดี นั่นคือ ตราดินเผารูปเรือส าเภาจากเมืองนครปฐมโบราณ ซึ่งมี
ลักษณะเป็นเรือใบที่มีเสากระโดง 1 ต้น มีเชือกผู้ติดเสา 2 เส้น บนยอดเสามีธงติดอยู่ ใบเรือเป็น
รูปโค้งมี 1 ใบ มีรูปคนอย่างน้อย 2 คนบนล าเรือ คือคนที่หัวเรือก าลังดึงเชือกหัวเรือและคนที่
ท้ายเรือก าลังถือหางเสือ ด้านข้างล าเรือเข้าใจว่าเป็นรูปพายยื่นออกมา โดยเรือล านี้ก าลังแล่นอยู่
เพราะมีลายคลื่นอยู่ใต้ล าเรือชัดเจน (ดูภาพที่ 183 ในบทที่ 5) และที่เมืองโบราณนครปฐมยังมี
หลักฐานอีกด้วยว่า ในสมัยที่สมเด็จฯ กรมพระยาด ารงราชานุภาพด ารงต าแหน่งเสนาบดี
กระทรวงมหาดไทย เคยขุดพบสมอเรือและสายโซ่เรือเดินทะเลที่วัดธรรมศาลา ซึ่งตั้งอยู่ริม
แม่น ้าบางแก้วนอกตัวเมืองโบราณ
จนกระทั่งเมื่อราวเดือนกันยายน พ.ศ. 2556 จึงพบหลักฐานทางตรงของเรือสินค้าที่เข้า
มายังทวารวดี โดยพบเรือโบราณจมอยู่ในบริเวณบ่อกุ้ง ต าบลพันท้ายนรสิงห์ อ าเภอเมือง
จังหวัดสมุทรสาคร ใกล้กับวัดวิสุทธิวราวาส (วัดกลางคลอง) ห่างจากชายฝั่งทะเล 8 กิโลเมตร
ผลการขุดค้นที่เผยแพร่อย่างเป็นทางการแล้วระบุว่า เป็นเรือไม้ขนาดใหญ่ มีความยาวราว 25
เมตร หัวเรือหันไปทางทิศใต้ พบไม้ทับกระดูกงูยาว 17.65 เมตร มีเสากระโดง 2 ต้น ท้องเรือมี
กงเรือวางเรียงกัน โดยมีการบากเป็นร่องๆ เพื่อรองรับโครงสร้างอื่นๆ ท้องเรือใช้ไม้กระดานผูก
ต่อกันด้วยเชือกและผูกเข้ากับกงเรือให้ยึดติดกัน ตัวเรือหรือเปลือกเรือเป็นแผ่นไม้กระดานที่
เจาะรูแล้วใช้เชือกสีด าร้อยแผ่นไม้ติดกัน ไม้บางแผ่นเจาระรูตรงกลางเพื่อร้อยเชือกเพิ่มความ
มั่นคง ระหว่างแผ่นไม้แต่ละแผ่นมีเชือกสีน ้าตาลเสริมระหว่างเชือกสีด าเพื่อให้เชือกนั้นรัดแผ่น
ไม้แน่นขึ้น หรือ “การหมันเรือ” ซึ่งที่กล่าวมานี้เป็นเทคนิคการต่อเรือแบบอาหรับ (ภาพที่ 238)
270
