Page 102 - รายงานวิจัยร้านยาหมอหวาน
P. 102
93
บทที่ 5
การพัฒนาข้อมูลจากร้านบำรุงชาติสาสนายาไทยเพื่อเผยแพร่ในฐานะแหล่งเรียนรู้นอกห้องเรียน
สืบเนื่องจากข้อมูลของร้านยาบำรุงชาติสาสนายาไทย หรือร้านยาบ้านหมอหวาน และข้อมูลของพื้นที่
โดยรอบร้านยา ดังกล่าวในบทข้างต้นนั้น แสดงให้เห็นถึงความสำคัญ ความเอาใจใส่ต่อการอนุรักษ์ภูมิปัญญาการ
รักษาด้วยยาไทย รวมทั้งการอนุรักษ์สถาปัตยกรรมของตัวบ้าน เหล่านี้ถือเป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่นและน่าสนใจ
เหมาะที่จะนำข้อมูลมาต่าง ๆ มาเรียบเรียงเพื่อเผยแพร่ต่อสาธารณชนทั่วไปในฐานะแหล่งเรียนรู้นอกห้องเรียน
ในบทนี้ จึงกล่าวถึงแนวคิดทางด้านพิพิธภัณฑสถานวิทยาที่นำมาใช้เพื่อจัดการข้อมูล และนำเสนอข้อมูลที่จัดการ
เพื่อใช้เผยแพร่ต่อไป
แนวคิดทางพิพิธภัณฑสถานวิทยาที่เกี่ยวข้องกับการศึกษา
แนวคิดทฤษฎีและการจัดการพิพิธภัณฑ์ (ยุคก่อตั้ง – พุทธศตวรรษที่ 25)
พัฒนาการของพิพิธภัณฑ์เริ่มต้นมาตั้งแต่ช่วงประมาณ 300 ปีก่อนคริสตกาล ณ เมืองอเล็กซานเดรีย
ประเทศอียิปต์ในปัจจุบัน พิพิธภัณฑ์แห่งแรกนี้เป็นสถานศึกษาหรือมหาวิทยาลัยของอารยธรรมกรีก มีวัตถุใน
ประเภทศาสนา การแพทย์ ภูมิศาสตร์ สัตวแพทยศาสตร์ ปรัชญาและศิลปะที่ถูกเก็บรวบรวมไว้ รวมไปถึงสวน
พฤกษชาติและสวนสัตว์ การก่อเริ่มของพิพิธภัณฑ์จึงเป็นรูปแบบของแหล่งศึกษาหาความรู้ โดยการตั้งรวมอยู่กับ
72
มหาวิทยาลัยซึ่งเป็นสถานศึกษา ตามความหมายดั้งเดิมของคำว่า “Mouseion” จนกระทั่งล่วงเลยมาจนถึงสิ้นสุด
ยุคจักรวรรดิโรมัน ในช่วงยุคกลางของยุโรป ศิลปะโบราณวัตถุที่มีคุณค่าถูกรวบรวมเป็นของสะสมของชนชั้นนำ คือ
กษัตริย์ ขุนนาง และพระ โดยวังและโบสถ์ได้ใช้เป็นคลังเก็บส่วนตัวและมิได้เปิดให้ผู้คนทั่วไปเข้าชม จนกระทั่ง
ต่อมาในช่วงยุคฟื้นฟูศิลปวิทยา ศิลปวัตถุเปลี่ยนคุณค่าจากสินทรัพย์เป็นคุณค่าทางสุนทรียะและอำนาจ โดยใน
อิตาลีเหล่าขุนนาง หรือพ่อค้าที่ร่ำรวย ต่างมีการรวบรวมศิลปะโบราณวัตถุ ในเมืองฟลอเรนซ์ มีการปรากฏขึ้นของ
พิพิธภัณฑ์ โดยตระกูลเมดิชี ซึ่งเป็นหนึ่งในตระกูลที่ทรงอิทธิพลในอิตาลีและครองนครฟลอเรนซ์ มีการทำบัญชี
วัตถุในคลังสมบัติตระกูลและเปิดเป็นพิพิธภัณฑ์ส่วนบุคคล แต่ก็เปิดให้ศิลปินและประชาชนเข้าชมศึกษาได้
พิพิธภัณฑ์สำหรับประชาชนสมัยแรก เริ่มต้นในอังกฤษ คือ พิพิธภัณฑ์ที่มหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด
ซึ่งเปิดขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2226 และ บริติชมิวเซียม เมื่อ พ.ศ. 2296 ในช่วงต้นพทุธศตวรรษที่ 24 แนวคิดประชาธิปไตย
72 นิคม มูสิกะคามะ, วิชาการพิพิธภัณฑ์, (กรุงเทพฯ : ไทยวัฒนาพานิช, 2521), 3.
