Page 105 - รายงานวิจัยร้านยาหมอหวาน
P. 105
96
หนังสือเรื่อง “ปฏิบัติการพิพิธภัณฑ์ : บทเรียนจากคนอื่น” เรียบเรียงโดย ชีวสิทธิ์ บุณยเกียรติ
เป็นหนังสือที่รวบรวมและจัดแปลประเด็นการศึกษาที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของพิพิธภัณฑ์ในต่างประเทศ
แบ่งเนื้อหาเป็น 4 หัวข้อหลัก ได้แก่ พิพิธภัณฑ์ในสถานะสถาบันการเรียนรู้ พิพิธภัณฑ์ของกลุ่มคนสามช่วงวัย
ได้แก่ เด็กเล็ก วัยรุ่นและผู้ใหญ่ ผู้สูงวัย พิพิธภัณฑ์กับกลุ่มผู้ที่มีความต้องการพิเศษ และพิพิธภัณฑ์กับชุมชุมและ
ผู้อพยพ โดยการศึกษาในหัวข้อเรื่อง พิพิธภัณฑ์ในสถานะสถาบันการเรียนรู้ มีกรอบทฤษฎีที่จำเป็นต่อรายงานวิจัยนี้
ในหมวดหมู่ พิพิธภัณฑ์ในสถานะสถาบันการเรียนรู้ เป็นกรอบความคิดที่ให้พิพิธภัณฑ์เป็นสถานที่
ให้ความรู้ โดยต้องคำนึงถึงผู้เข้าชมที่หลากหลายเป็นสำคัญ งานด้านการศึกษาในพิพิธภัณฑ์มีความสำคัญอย่างมาก
เพราะทำให้เห็นถึงการคาดการณ์และกำหนดทิศทางความเป็นไปของสังคม ด้วยเหตุนี้จึงต้องมีการทำงานที่ร่วมมือ
กัน ทั้งในนักการศึกษา พิพิธภัณฑ์ หรือชุมชน เป็นต้น และ พิพิธภัณฑ์ต้องดำรงอย่างเป็นกลางเพื่อเปิดรับมุมมอง
ความคิดที่แตกต่างของสังคม ทฤษฎีการศึกษาคัดสรรมีต่อไปนี้
“พิพิธภัณฑ์และการศึกษา” โดย ประภาส สิงห์ เป็นงานศึกษาที่ว่าด้วย การศึกษาในพิพิธภัณฑ์
เป็นชุดประสบการณ์ที่เกิดจากการเรียนรู้ผ่านประสาทสัมผัสต่าง ๆ เพื่อนำมาสู่ความเข้าใจในความหมายและ
สิ่งต่าง ๆ ที่ได้เรียนรู้ โดยพื้นฐาน การเรียนรู้ในพิพิธภัณฑ์มักเชื่อมโยงกับการชมวัตถุ สิ่งที่จัดแสดง ป้ายคำบรรยาย
และมีการศึกษาถึงพลังในการดึงดูดและการตรึงผู้ชมรวมทั้งสิ่งที่ได้เรียนรู้ภายหลัง กระนั้น ประสบการณ์ของ
พิพิธภัณฑ์ก็ประกอบจากปัจจัยต่าง ๆ คือ สังคม ทัศนคติ และผัสสะต่าง ๆ ที่ส่งผลต่อความจำและชุดประสบการณ์
ประสบการณ์การเรียนรู้ที่ผู้ชมได้รับจากนิทรรศการมีความสำคัญ พิพิธภัณฑ์ต้องตีความและสร้างสื่อเพื่อถ่ายทอด
ความรู้ โดยมีป้ายคำบรรยาย กราฟฟิกและสื่ออื่น ๆ เพื่อถ่ายทอดออกมาแก่ผู้ชมหลากหลาย ทั้งผู้สูงวัย เด็ก ผู้ที่มี
ความรู้หรือมีการศึกษาจำกัด คนที่มีความบกพร่องทางร่างกายหรือเชาวน์ปัญญา นิทรรศการจึงส่งผลต่อผู้ชม
มากที่สุด ผ่านการจัดแสดง วัตถุและการบรรยาย
ผู้ศึกษายังเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างงานการศึกษาในพิพิธภัณฑ์กับสถาบันการศึกษาอย่าง
โรงเรียน โดยมีครูผู้มีบทบาทในการกำหนดหลักสูตรและทำงานร่วมกับพิพิธภัณฑ์เพื่อขยายกำแพงการศึกษาของ
พิพิธภัณฑ์ออกไป นอกจากนี้ พิพิธภัณฑ์ต้องพัฒนาด้านสื่อการนำเสนอเพื่อครอบคลุมแก่ผู้ชมหลากหลาย เช่น
การจัดกิจกรรมตอบคำถามกับนักเรียน การพัฒนาวัตถุจำลองหรือขยายภาพให้ใหญ่ และการจัดสิ่งอำนวย
ความสะดวกแก่ผู้ทุพพลภาพ เป็นต้น นอกจากนี้ การตีพิมพ์ผลงานวิชาการต่าง ๆ จากการศึกษาวิจัยของ
พิพิธภัณฑ์เป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยสร้างความตระหนักในการดูแลมรดกทั้งทางธรรมชาติและวัฒนธรรม ทั้งนี้บทความ
ดังกล่าวได้สรุปว่าเมื่อพิพิธภัณฑ์สามารถแสดงศักยภาพและประโยชน์ต่อสังคมในระดับกว้างแล้ว ก็ย่อมได้รับการ
ส่งเสริมและเป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาต่อไป
