Page 4 - วิชาการพยาบาลสาธารณภัยเล่มที่ 3 : สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย

การดูแลผูประสบภัยกลุมเสี่ยง

ผศ.ดร.ม.ล.สมจินดา ชมพูนุท

วัตถุประสงค

เมื่อนักศึกษาเรียนเรื่องนี้จบแลว นักศึกษาสามารถ
1. ระบุปญหา ผลกระทบและความตองการของผูประสบภัยกลุมเด็ก สตรีมีครรภ ผูสูงอายุ ผูพิการ

และผูปวยเรื้อรังได
2. อธิบายการพยาบาลเด็ก สตรีมีครรภ ผูสูงอายุ ผูพิการและผูปวยเรื้อรังที่ประสบภัยได
3. นำกระบวนการพยาบาลมาประยุกตใชในการชวยเหลือประสบภัยกลุมเด็ก สตรีมีครรภ ผูสูงอายุ

ผูพิการและผูปวยเรื้อรังได
4. วิเคราะหกรณีตัวอยางและวางแผนใหการดูแลผูประสบภัยในกลุมเด็ก สตรีมีครรภ ผูสูงอายุ
ผูพิการ และ ผูปวยเรื้อรังได

การดูแลผูประสบภัยที่มีประสิทธิภาพตองคำนึงความเปราะบาง ความตองการ และความสามารถที่
แตกตางกันของผูประสบภัยแตละกลุม ปจจัยเฉพาะเชน เพศ อายุ ภาวะสุขภาพ ความพิการ มีผลใหเกิด
ความเปราะบาง ความสามารถในการรับมือและการอยูรอดเมื่อประสบภัย การไมตระหนักถึงความตองการและ

อุปสรรคในการเขาถึงบริการของกลุมเปราะบาง เมื่อเกิดสาธารณภัยอาจสงผลใหกลุมเปราะบางเหลานี้แยกตัว
หรือปฏิเสธความชวยเหลือที่จำเปนตอชีวิตได การใหขอมูลเกี่ยวกับความชวยเหลือและวิธีการที่จะไดรับความ

ชวยเหลือจึงเปนสิ่งสำคัญ อยางไรก็ตามกลุมเปราะบางที่ประสบภัยนี้ไมใชผูชวยเหลือตนเองไมได ดวยกลุม
เปราะบางยังมีทักษะ ศักยภาพและแนวทางในการรับมือกับสาธารณภัยซึ่งควรไดรับการยอมรับและสนับสนุน
จากกรอบสมรรถนะ การพยาบาลสาธารณภัยของสภาการพยาบาลระหวางประเทศ ไดกำหนดกลุมเปราะบาง

ประกอบดวยเด็ก สตรีมีครรภ ผูสูงอายุ ผูพิการ และผูปวยเรื้อรังที่ตองการการดูแลตอเนื่อง

1. กรอบสมรรถนะการพยาบาลสาธารณภัยของสภาการพยาบาลระหวางประเทศ
สภาพยาบาลระหวางประเทศไดใชเปนแนวทางในการกำหนดสมรรถนะการพยาบาลสาธารณภัยสำหรับ

พยาบาลทั่วไป ซึ่งประกอบดวย 4 หมวดหลัก ไดแก 1) สมรรถนะในการปองกันหรือบรรเทาผลกระทบจาก
สาธารณภัย 2) สมรรถนะในการเตรียมความพรอมรับสาธารณภัย 3) สมรรถนะในการรับมือกับสาธารณภัย
และ 4) สมรรถนะในการฟนฟูบูรณะ สาธารณภัย 3) สมรรถนะในการรับมือกับสาธารณภัย และ 4) สมรรถนะ

ในการฟนฟูบูรณะ ภายใตสมรรถนะหลัก ประกอบดวย 10 สมรรถนะยอย และมีการระบุการดูแลประชากร
กลุมเปราะบางไวอยางเดนชัดในสมรรถนะที่ 9 ไดแก
1.1 ระบุประชากรกลุมเปราะบางหรือกลุมเสี่ยง เชน เด็ก สตรีมีครรภ ผูสูงอายุ ผูพิการ และผูปวยเรื้อรัง

ที่ตองการการดูแลตอเนื่องได และประเมินความตองการการดูแลที่สำคัญสำหรับประชากรกลุมนี้ในดานการ
ตอบสนองทางดานรางกายและจิตใจตอสถานการณสาธารณภัย ความตองการและความเสี่ยงในสถานการณ

สาธารณภัย
1.2 จัดสภาพแวดลอมของที่พักอาศัย เพื่อชวยใหประชากรกลุมเปราะบางสามารถพึ่งตนเองไดเทาที่จะ
เปนไปได

4