Page 6 - วิชาการพยาบาลสาธารณภัยเล่มที่ 3 : สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย

- กลัว โดยกลัวทั้งการเจ็บปวย กลัวสัตวที่มากับน้ำ กลัวการจมน้ำและกลัวจะถูกคนแปลก
หนาทำราย

- เหงา จากการไมมีเพื่อนเลน เพื่อนคุย ไมมีกิจกรรมที่ตองทำ
- เครียด จากเหตุการณสาธารณภัยและจากการถูกจำกัดพื้นที่

- กาวราว ดื้อมากขึ้น
ไมเพียงแตปญหาสุขภาพดานรางกายและจิตใจเทานั้น สาธารณภัยยังสงผลกระทบตอ
พัฒนาการของเด็กดวยโดยเฉพาะสาธารณภัยที่มีระยะเวลานาน เชน เหตุการณมหาอุทกภัยของประเทศไทย
ในป พ.ศ. 2554 เด็กที่ตองยายจากบานไปอยูศูนยอพยพเกิดความเครียดสงผลใหเกิดพฤติกรรมถดถอย เชน

ฝนราย ปสสาวะรดที่นอน ดูดนิ้ว เปนตน หรือแมแตเด็กที่ตองหยุดเรียนนานๆ เมื่อเกิดสาธารณภัยก็ทำใหการ
เรียนรูของเด็กขาดความตอเนื่องได

2.2 ความตองการของเด็กที่ประสบภัย
สำหรับความตองการของเด็กที่ประสบภัยนั้น จากการศึกษาประเมินความตองการของเด็กซึ่งไดรับ
ผลกระทบจากอุทกภัยในประเทศปากีสถาน เมื่อ ป พ.ศ. 2553 (Balochistan Relief and Development

Network & Taraquee Foundation. อางในจุไร อภัยจิรรัตน และนันทกา สวัสดิพานิช, 2556) พบวา เด็กมี
ความตองการอาหารและน้ำที่สะอาด ที่พักฉุกเฉิน การดูแลสุขภาพอนามัย ยาฉุกเฉินรวมถึงการดูแลสุขภาพ
เบื้องตน ซึ่งคลายคลึงกับผลการศึกษาของจุไร อภัยจิรรัตนและนันทกา สวัสดิพานิช ที่ศึกษาในเด็กที่ประสบ

อุทกภัยในกรุงเทพมหานครซึ่งพบวาในเด็กเล็ก (อายุ 1-6 ป) ผูปกครองตอบวาตองการนม อาหารสำหรับเด็ก ยา
ผาออมสำเร็จรูป มุง และที่นอน เชนเดียวกับเด็กโต (อายุ 7-12 ป) ที่ตองการอาหาร น้ำดื่ม ขนมที่เคยรับประทาน
เสื้อผา ยารักษาโรค รวมถึงตองการการดูแลเพื่อความปลอดภัย และการเสริมสรางพัฒนาการการเรียนรู

จะเห็นไดวาเด็กที่ประสบภัยก็มีปญหาและความตองการเชนเดียวกับคนในวัยอื่นๆ แตความรุนแรง
ของปญหาหรือการบาดเจ็บอาจรุนแรงมากกวา และการชวยเหลืออาจแตกตางกัน เนื่องจากความสามารถใน

การดูแลตนเองของเด็กมีจำกัด รวมถึงเด็กแตละวัยยังตองการการตอบสนองตามวัยดวย
2.3 กิจกรรมการพยาบาลเด็กที่ประสบภัย
การดูแลเด็กที่ประสบภัยนี้ ปจจัยที่สำคัญคือครอบครัว เพราะชวยตอบสนองความตองการและ

สงเสริมการเจริญเติบโตรวมถึงพัฒนาการของเด็กไดเปนอยางดี นอกจากนี้ชุมชนและโรงเรียนก็เปนแหลง
สนับสนุน ชวยเหลือการดูแลดวย พยาบาลสามารถใหการดูแลเด็กที่ประสบภัยโดยการใหความรูแกครอบครัว
ชุมชน โรงเรียน และตัวเด็กเอง ไดตามระยะของการเกิดภัย ดังนี้

2.3.1 ระยะกอนเกิดสาธารณภัย
1) การจัดทำแผนสาธารณภัยของครอบครัว
พยาบาลตองใหความรูและคำแนะนำในการจัดทำแผนสาธารณภัยแกครอบครัว โดยเนน

ถึงการใหความสำคัญกับเด็ก ไดแก
- จัดเตรียมอาหาร เครื่องนุงหม ที่เหมาะสมกับเด็ก

- จัดเตรียมยาสามัญประจำบานสำหรับเด็กและยาที่ใชเฉพาะของเด็ก (ถามี)
- จัดเตรียมหนังสือการตูน เกม ของเด็กเลนสำหรับเด็ก
- จัดเตรียมอุปกรณปองกันตนเองสำหรับเด็ก เชน เสื้อกันฝน หมวก รองเทาพื้นหนา เปนตน
- กำหนดจุดนัดพบของครอบครัวหากเกิดการพลัดหลง

6