Page 78 - วิชาการพยาบาลสาธารณภัยเล่มที่ 3 : สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย
P. 78
3. แนวทางการดูแลผูประสบภัยที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม
Leininger กลาววาการดูแลเพื่อนมนุษย (Human care) เปนปรากฏการณสากลเพื่อการอยูรอดของ
มนุษยชาติ การดูแลเปนหัวใจสำคัญสำหรับการพยาบาล เปนการปฏิบัติกิจกรรมการชวยเหลือ (Assistive) การ
สนับสนุนค้ำจุน (Supportive) การอำนวยความสะดวก (Facilitative) และการสรางความสามารถ (Enabling)
ใหกับบุคคลหรือกลุมบุคคล ตามความตองการที่แสดงออกหรือคนหาได เพื่อคงไวซึ่งความมีสุขภาพดี หรือการ
ดำเนินชีวิตที่ผาสุกของบุคคล ครอบครัว และชุมชน ภายใตโครงสรางของสังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดลอม
ทั้งนี้การดูแลในแตละวัฒนธรรมอาจจะแตกตางกันไป มีแบบแผนหรือกระบวนการที่เฉพาะ แตจะมี
ลักษณะรวมเปนสากลอยูดวย ขณะที่การบริการสุขภาพเปนระบบที่มีแบบแผนเฉพาะในการปฏิบัติ คือ
มีวัฒนธรรมเฉพาะซึ่งอาจมีลักษณะการดูแลที่แตกตางไปจากระบบการดูแลของประชาชนหรือการดูแลพื้นฐาน
อยางไรก็ตามการใหบริการสุขภาพจะบรรลุเปาหมายไดจะตองเปนการดูแลที่มีความสอดคลองทางวัฒนธรรม
ทั้งระบบพื้นบานและระบบของวิชาชีพ
จากทฤษฎี Cultural care และ Sunrise Model ของ Leininger เสนอวากระบวนการพยาบาลผูที่มีความ
แตกตางทางวัฒนธรรมนั้นจะเกี่ยวของกับ Cultural care 3 ลักษณะ (Leininger, 1996) ดังนี้
1) Cultural care preservation/maintenance
เปนกระบวนการพยาบาลที่พยาบาลใหการดูแลโดยรักษาและคงไวซึ่งวัฒนธรรมความเชื่อของ
ผูประสบภัย ซึ่งแสดงถึงการที่ผูประสบภัยไดรับการยอมรับนับถือจากพยาบาลนั้นเอง
2) Cultural care accommodation/negotiation
เปนกระบวนการที่พยาบาลมีสวนชวยใหผูประสบภัยเรียนรูที่จะปรับตัวตอสิ่งตางๆ อยางคอยเปนคอย
ไป และชวยใหผูประสบภัยสามารถตอรองกับบุคลากรทีมสุขภาพในเรื่องของการรักษาพยาบาลได เพื่อให
ผูประสบภัยไดรับประโยชนเกี่ยวกับภาวะสุขภาพของตนเอง มีความพึงพอใจในการรักษาพยาบาลรวมไปดวย
3) Cultural care repatterning/ restructuring
เปนกระบวนการที่พยาบาลสามารถชวยใหผูประสบภัยมีการเปลี่ยนแปลงหรือปรับเปลี่ยนแนวทาง
ปฏิบัติและวิถีการดำรงชีวิตของตนใหเขากับสภาพแวดลอมและรูปแบบของการดูแลสุขภาพจากทีมสุขภาพโดย
ที่วัฒนธรรม ความเชื่อ และคานิยมของผูประสบภัยยังคงไดรับการยอมรับนับถือจากพยาบาลอยูเชนเดิม ทั้งนี้
การปรับเปลี่ยนดังกลาวจะตองมาจากความตองการและความรวมมือของผูประสบภัยเปนสำคัญ
4. แนวทางการจัดการเพื่อลดความเสี่ยงจากสาธารณภัยในชุมชนที่มีประชากรซึ่งมี
ความหลากหลายทางวัฒนธรรม
4.1 รวบรวมขอมูลเกี่ยวกับที่ตั้งของบานเรือนของชนกลุมนอย คนตางดาวและจัดทำแฟมขอมูลของชน
กลุมนอย/คนตางดาว และรวมทั้งขอมูลเกี่ยวกับขอจำกัดในการสื่อสารของชนกลุมนอย/คนตางดาวในชุมชน
4.2 สรางสัมพันธภาพกับตัวแทนชนกลุมนอย/คนตางดาวเพื่อการสรางความรวมมือในการจัดทำระบบ
เตรียมความพรอมดานการแพทยและสาธารณสุขเมื่อเกิดสาธารณภัย
4.3 รวมกับตัวแทนชนกลุมนอย/คนตางดาวในการออกแบบและประเมินกลยุทธการสื่อสารความเสี่ยงจาก
สาธารณภัยเพื่อใหมั่นใจวากลยุทธที่ใชนั้นสอดคลองกับวัฒนธรรมและภาษาของชนกลุมนอย/คนตางดาว
78