Page 75 - ถักร้อยความรู้ภูมิศาสตร์อันหลากหลาย : หมุดหมายความรู้ครบรอบ 60 ปี
P. 75
ของพื�นที�ท้�งทางกายภาพและสิ้งคมิ การทำาความิเข้าใจร่วมิก้บคนในพื�นที�เพื�อสิร้างเปี้าห้มิายร่วมิ ซัึ�งจะทำาให้้
เกิด้การข้บเคลื�อนไปีสิู่การพ้ฒนาที�กำาห้นด้ไว้ร่วมิก้นได้้ ภายใตั้้เงื�อนแห้่งความิสิำาเร็จ คือ ข้อมิูล และ คน
5. ควัามที่้าที่ายและโอกาสของภููมิศาสตร์กับการพัฒนุาเม้อง
การจ้ด้ทำาระบบข้อมิูลเมิืองและการสิร้างภูมิิคุ้มิก้นของคนมิีความิสิำาค้ญตั้่อการพ้ฒนาเมิืองในอนาคตั้
ที�ตั้้องจ้ด้การก้บความิท้าทายและปีร้บตั้้วในสิภาวะความิไมิ่แน่นอนและการเปีลี�ยนแปีลงได้้อย่างท้นท่วงที
ผูู้้เขียนได้้ห้ยิบปีระเด้็นสิำาค้ญบางปีระเด้็นที�มิีความิท้าทายและโอกาสิสิำาห้ร้บการพ้ฒนาเมิืองในอนาคตั้ ด้้งนี�
5.1 การเป็ลี�ยนุแป็ลงสภูาพภููมิอากาศและภูัยพิบัติ ในการจ้ด้การความิเสิี�ยงและวิกฤตั้ิของเมิือง
ในอนาคตั้จำาเปี็นตั้้องมิีระบบข้อมิูลเมิืองท้�งข้อมิูลภูมิิศาสิตั้ร์และสิ้งคมิศาสิตั้ร์สิามิารถึสิน้บสินุนการวิเคราะห้์
การคาด้การณ์ การสิร้างทางเลือก เพื�อร้บมิือก้บภ้ยธิรรมิชาตั้ิและวิกฤตั้ตั้่าง ๆ อย่างมิีปีระสิิทธิิภาพ เช่น
การตั้รวจสิอบและปี้องก้นภ้ยพิบ้ตั้ิ การจ้ด้การการที�ด้ินเพื�อลด้นำ�าท่วมิ การสิร้างระบบการเตั้ือนภ้ยที�รวด้เร็ว
การจ้ด้การทร้พยากรนำ�าและสิิ�งแวด้ล้อมิอย่างย้�งยืน เปี็นตั้้น ซัึ�งมิีแนวคิด้การพ้ฒนาเมิืองที�ออกแบบเพื�อ
ร้บมิือก้บภ้ยพิบ้ตั้ิตั้่าง ๆ ไว้บ้างแล้ว อาทิเช่น เมิืองฟองนำ�า (Sponge city) ห้รือ เมิืองลอยนำ�า (Floating city)
ห้รือ เมิืองไวตั้่อนำ�า (Sensitive flood city) ที�ห้ลายเมิืองท้�งในปีระเทศตั้ะว้นตั้กและตั้ะว้นออกเริ�มิสิร้างเมิือง
เพื�ออยู่ร่วมิก้บนำ�า เช่น ปีระเทศจีนได้้มิีการสิร้างเมิืองให้้สิามิารถึร้บมิือก้บนำ�าท่วมิ ในนครเซัี�ยงไฮ้ เมิืองห้ลินก้ง
(Griffiths et al., 2020) เมิืองปีูซัาน ปีระเทศเกาห้ลีใตั้้ เมิืองโคเปีนเฮเกน ในปีระเทศเด้นมิาร์ก (Englander,
2021) นอกจากนี�ย้งมิีเมิืองคาร์บอนตั้ำ�า (Low-Carbon city) ที�ออกแบบการพ้ฒนาเมิืองเพื�อควบคุมิ
การปีล่อยก๊าซัเรือนกระจกที�ทำาให้้เกิด้การเปีลี�ยนแปีลงสิภาพภูมิิอากาศ เช่น ปีระเทศสิาธิารณร้ฐสิิงคโปีร์
กรุงก้วลาล้มิเปีอร์ ปีระเทศมิาเลเซัีย เปี็นตั้้น รวมิถึึงแนวคิด้การพ้ฒนาเมิืองห้ล้งการแพร่ระบาด้ของโรค
(Post-pandemic city) เช่น เมิืองมิิลาน ปีระเทศอิตั้าลี ที�ออกแบบเมิือง 15 นาทีจากพฤตั้ิกรรมิของคน
ให้้สิามิารถึเข้าถึึงการบริการของเมิืองได้้โด้ยให้้ความิสิำาค้ญก้บการเด้ินเท้าและจ้กรยาน ซัึ�งพ้ฒนามิาจาก
แนวคิด้ห้น่วยชุมิชน (Neighborhood unit) ของ Clarence Perry (Pinto & Akhavan, 2022) เปี็นตั้้น
นอกจากนี�การสิร้างพื�นที�สิีเขียว พื�นที�สิาธิารณะ และพื�นที�สิำาห้ร้บกิจกรรมิกลางแจ้ง เพื�อสิร้างคุณค่าทาง
สิิ�งแวด้ล้อมิและสิุขภาพของปีระชากรและเพิ�มิสิถึานที�สิาธิารณะที�เชื�อมิโยงคนในชุมิชน เช่น การใช้แนวคิด้เมิือง
ในสิวน (Garden city) ในการชี�นำาการพ้ฒนาของสิาธิารณร้ฐสิิงคโปีร์ (Alonso, 2021)
5.2 เที่คโนุโลยีและสารสนุเที่ศเชีิงพ้�นุที่ี� น้บเปี็นโอกาสิของเมิืองในอนาคตั้ที�สิามิารถึใช้ปีระโยชน์
จากเทคโนโลยีด้ิจิท้ลเพื�อการบริห้ารจ้ด้การและให้้บริการสิาธิารณะอย่างมิีปีระสิิทธิิภาพ เช่น การพ้ฒนาเมิือง
อ้จฉริยะ (Smart cities) ที�ใช้เทคโนโลยีและข้อมิูลสิารสินเทศเพื�อจ้ด้การและปีร้บปีรุงการให้้บริการในเมิือง
ทำาให้้เกิด้ความิรวด้เร็วและมิีปีระสิิทธิิภาพในการบริห้ารจ้ด้การบริการสิาธิารณะ สิิ�งแวด้ล้อมิ และการจราจร
ภูมิศาสตร์กับความสำาคัญ 75
ต่อการพัฒนาเมือง