Page 72 - ถักร้อยความรู้ภูมิศาสตร์อันหลากหลาย : หมุดหมายความรู้ครบรอบ 60 ปี
P. 72
บาด้เจ็บจากการจราจรทางถึนน การพ้ฒนาระบบสิารสินเทศเพื�อการเตั้ือนภ้ยธิรรมิชาตั้ิ การพ้ฒนาระบบ
สิารสินเทศเพื�อการเตั้ือนภ้ยธิรรมิชาตั้ิ การปีระเมิินความิเสิี�ยงตั้่อปีัญห้านำ�าท่วมิข้งฉ้บพล้นในพื�นที�ชุมิชน
ชานเมิืองอ้นเนื�องจากการขยายตั้้วของพื�นที�เมิือง ความิเข้มิข้นของปีรากฏิการณ์เกาะความิร้อนในเมิืองห้ล้ก
ของปีระเทศไทย เปี็นตั้้น
สิำาห้ร้บงานวิจ้ยเชิงคุณภาพที�เกี�ยวข้องก้บปีรากฏิการณ์เชิงพื�นที�และสิภาพแวด้ล้อมิที�ภาควิชาภูมิิศาสิตั้ร์
มิห้าวิทยาล้ยเชียงให้มิ่ได้้มิีผู้ลงานไว้ ได้้แก่ ความิสิำาค้ญของความิห้มิายเชิงว้ฒนธิรรมิของลมิฟ้าอากาศและ
ภูมิิอากาศตั้่อกรอบอนุสิ้ญญาสิห้ปีระชาชาตั้ิว่าด้้วยการเปีลี�ยนแปีลงสิภาพภูมิิอากาศ ความิรู้ภูมิิศาสิตั้ร์นำ�า
ในปีระเทศไทย พ.ศ. 2553 – ปีัจจุบ้น: การสิำารวจผู้่านกรอบสิ้งคมิอุทกวิทยา การมิีสิ่วนร่วมิในกระบวนการ
ที�ไมิ่มิีสิ่วนร่วมิ? มิุมิมิองการจ้ด้การนำ�าห้ล้งนำ�าท่วมิให้ญ่ พ.ศ. 2554 มิลพิษจากห้มิอกคว้นในจ้งห้ว้ด้เชียงให้มิ่:
ทศวรรษแห้่งการปี้องก้นและบรรเทาผู้ลกระทบ เปี็นตั้้น รวมิถึึงการใช้วิธิีแบบผู้สิมิในงานศึกษา อาทิเช่น
การพ้ฒนาระบบฐานข้อมิูลสิิ�งแวด้ล้อมิเมิืองและพื�นที�สิีเขียวชุมิชนเมิือง การใช้ที�ด้ินในท้องถึิ�นโด้ยใช้ PGIS
ในพื�นที�คุ้มิครองของปีระเทศไทย การศึกษาและจ้ด้ทำาแผู้นที�มิรด้กทางว้ฒนธิรรมิเมิืองอุท้ยธิานีเพื�อ
การพ้ฒนาที�อยู่อาศ้ยชุมิชนด้้�งเด้ิมิและมิรด้กทางว้ฒนธิรรมิ เปี็นตั้้น
3.2 ภููมิศาสตร์กับการพัฒนุาเม้องในุมิติที่างสังคม
ภูมิิศาสิตั้ร์มินุษย์เปี็นสิาขาห้นึ�งในภูมิิศาสิตั้ร์ที�ให้้ความิสิำาค้ญก้บการศึกษาพฤตั้ิกรรมิของคนและ
ปีฏิิสิ้มิพ้นธิ์ของมินุษย์และสิิ�งแวด้ล้อมิ งานศึกษาสิ่วนให้ญ่ใช้วิธิีการพรรณนาและการตั้ีความิจากปีรากฏิการณ์
และปีฏิิสิ้มิพ้นธิ์ โด้ยเฉพาะพื�นที�เมิืองที�ผูู้้คนมิีความิเปี็นปีัจเจกสิูง ความิสิ้มิพ้นธิ์จึงเปี็นแบบผู้ิวเผู้ินและแปีลกแยก
ขาด้ความิไว้เนื�อเชื�อใจก้น โด้ยเฉพาะก้บผูู้้ย้ายถึิ�นเข้ามิาให้มิ่จะมิีความิรู้สิึกโด้ด้เด้ี�ยว ปีร้บตั้้วไมิ่ได้้ก้บสิ้งคมิ
เด้ิมิ ทำาให้้เกิด้ความิข้ด้แย้งของว้ฒนธิรรมิ ทำาให้้ตั้้องด้ำาเนินชีวิตั้ในเมิืองแบบชายขอบ นอกจากนี�โครงสิร้าง
ทางกายภาพของเมิืองมิีการออกแบบอาคารสิิ�งปีลูกสิร้าง และโครงข่ายการคมินาคมิที�สิล้บซั้บซั้อนซัึ�งมิีผู้ล
ตั้่อการใช้พื�นที�และปีฏิิสิ้มิพ้นธิ์ของมินุษย์ (Wirth, 1938) ด้้งน้�นการพ้ฒนาเมิืองด้้วยการออกแบบโครงสิร้าง
เมิืองที�มิีพื�นที�สิาธิารณะและสิิ�งอำานวยความิสิะด้วกโด้ยคำานึงถึึงการใช้ชีวิตั้ของผูู้้คนที�มิีความิห้ลากห้ลาย
ในเมิือง จะช่วยเพิ�มิปีฏิิสิ้มิพ้นธิ์ สิร้างความิรู้จ้กและความิไว้วางใจซัึ�งก้นและก้น ซัึ�งสิ่งผู้ลคุณภาพของสิ้งคมิ
ที�ด้ี ห้รืออาจกล่าวได้้ว่าเปี็นการศึกษาภูมิิสิ้งคมิในการพ้ฒนาที�ให้้ความิสิำาค้ญก้บความิเปี็นอ้ตั้ล้กษณ์ของ
สิ้งคมิ ว้ฒนธิรรมิ ปีระเพณี และความิเชื�อของท้องถึิ�น
สิำาห้ร้บ การศึกษาภูมิิศาสิตั้ร์เมิืองในมิิตั้ิทางสิ้งคมิของภาควิชาภูมิิศาสิตั้ร์ มิห้าวิทยาล้ยเชียงให้มิ่ พบว่า
มิีงานวิจ้ยที�เกี�ยวข้องก้บกลุ่มิที�ห้ลากห้ลายในสิ้งคมิ อาทิเช่น กลุ่มิเพศสิภาพ กลุ่มิผูู้้เยาว์ กลุ่มิผูู้้สิูงอายุ
กลุ่มิคนชาตั้ิพ้นธิุ์ กลุ่มิเปีราะบาง ในการเข้าถึึงทร้พยากรและสิิ�งอำานวยความิสิะด้วกในเมิือง เช่น พื�นที�สิาธิารณะ
พื�นที�สิีเขียว การร้กษาพยาบาล การศึกษา การคมินาคมิ นำ�า อาห้าร เปี็นตั้้น เช่น เมิืองอ้จฉริยะ - เมิือง
72 ถักร้อยความรู้ภูมิศาสตร์อันหลากหลาย:
หมุดหมายความรู้ ครบรอบ 60 ปี