Page 35 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่องปราสาทเขมรสมัยบาปวน

ด8วย ขณะที่มีศิลาจารึกในสมัยหลังบางหลักกล$าวถึงพระราชกรณียกิจของพระองค^ที่ปราสาทวัดพู

ปราสาทเขาพระวิหาร และปราสาทพนมสันดัก (Phnom Sandak) ซึ่งสถานที่เหล$านี้ล8วนตั้งอยู$ทาง

ตะวันออกเฉียงเหนือของเมืองพระนคร (Jacques, 2002: 149 ; Briggs, 1999: 179)

2.4) สังเขปประวัติศาสตรHกัมพูชายุคเมืองพระนคร (หลังรัชกาลพระเจ1าชัยวรมันที่ 6)

ในสมัยพระเจ8าธรณินทรวรมันที่ 1 (ครองราชย^ พ.ศ. 1650 - 1656) คงมีการก$อสร8าง
ปราสาทพิมาย (ปราสาทประธานที่เห็นในปNจจุบัน) ขึ้นใน พ.ศ. 1651 เพื่อเปWนศูนย^กลางของชุมชน

และเปWนพุทธสถานขนาดใหญ$ในนิกายวัชรยานที่ประดิษฐานพระพุทธรูปนาคปรก นามว$า “กมรเตง
ชคตวิมาย” โดยลักษณะทางสถาปNตยกรรมของปราสาทพิมายคงเปWนต8นแบบให8กับปราสาทนครวัด

(Angkor Wat) ที่สร8างขึ้นในรัชกาลพระเจ8าสูรยวรมันที่ 2 (ครองราชย^ พ.ศ. 1656 - 1693)

“บรมวิษณุโลก” คือพระนามหลังสิ้นพระชนม^ของพระเจ8าสูรยวรมันที่ 2 พระนามนี้บ$งชี้ว$า
พระองค^นับถือศาสนาพราหมณ^ไวษณพนิกายที่บูชาพระวิษณุเปWนหลัก แตกต$างจากพระราชาองค^

ก$อน ๆ ที่นับถือศาสนาพราหมณ^ไศวนิกายที่บูชาพระศิวะเปWนหลัก เหตุนี้ปราสาทนครวัดจึงสร8างขึ้น
เพื่อเปWนเทวาลัยของพระวิษณุ ศาสนสถานขนาดมหึมานี้สะท8อนความเจริญของอาณาจักรและ

พระราชอำนาจของพระมหากษัตริย^ได8อย$างดี เอกสารจีนได8ระบุว$าพระองค^ทรงส$งบรรณาการไปยัง

จีนสมัยราชวงศ^ซ$ง 2 ครั้งใน พ.ศ. 1659 และ 1663 ด8วย (Jacques, 2002: 183)
ขณะที่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทยก็มีการก$อสร8างปราสาทพนมรุ8งขึ้น (เคยมี

ศาสนสถานสมัยก$อนหน8าอยู$แล8ว ในสมัยนี้เปWนการก$อสร8างโครงสร8างส$วนใหญ$ของปราสาท) เพื่อเปWน

ที่บำเพ็ญพรตของนเรนทราทิตย^ซึ่งเปWนพระญาติของพระเจ8าสูรยวรมันที่ 2 (หม$อมราชวงศ^สุริยวุฒิ
สุขสวัสดิ์, 2531: 30 - 31) นอกจากนี้ยังได8พบจารึกในสมัยของพระเจ8าสูรยวรมันที่ 2 ที่ปราสาท

ทัพเสียมใน จ.สระแก8ว โดยจารึกทัพเสียม 2 (K.234) นั้นเล$าถึงพระราชประวัติและเฉลิมพระเกียรติ

ของพระองค^ ซึ่งทรงได8สร8างศิวลึงค^พร8อมทั้งเทวรูปพระศิวะและพระเทวีไว8บนภูเขาใหญ$
พระราชอำนาจของพระเจ8าสูรยวรมันที่ 2 ก็คงมีเหนือเมืองละโว8เฉกเช$นพระเจ8าสูรยวรมัน

ที่ 1 เพราะมีภาพสลัก ณ ระเบียงคดปราสาทนครวัดเปWนภาพกองทัพจากเมืองละโว8ในกระบวนทัพ
ของพระเจ8าสูรยวรมันที่ 2 รวมทั้งมีกองทัพเสียมกุกซึ่งน$าจะเปWนเมืองใดเมืองหนึ่งในประเทศไทยด8วย

(ยอช เซเดส^, 2472: 16) และยังได8พบสถาปNตยกรรมสมัยนครวัดนี้แพร$หลายไปไกลถึง จ.สุโขทัย (คือ
ศาลตาผาแดง อยู$ภายในเขตเมืองเก$าสุโขทัยที่สร8างขึ้นภายหลัง) ส$วนปราสาทสมัยนครวัดอีกสอง

แห$งในประเทศไทยก็คือ ปรางค^กู$ จ.ศรีษะเกษ และปราสาทศีขรภูมิ จ.สุรินทร^ ซึ่งสร8างขึ้นเนื่องใน

ไศวนิกาย เปWนปราสาทที่มีคูน้ำล8อมรอบ และทางทิศตะวันออกของปราสาทก็มีตระพังอยู$ด8วย
(ภาพที่ 7)

28