Page 141 - เอกสารคำสอนทวารวดี - ศรีวิชัย
P. 141
ล้อมรอบ เมืองมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางจากเหนือ-ใต้ 1,755.68 เมตร และจากตะวันออก-
ตะวันตก 1,845.99 เมตร มีพื้นที่ประมาณ 2,475 ไร่
เมืองเสมามีลักษณะการสร้างทับกัน 2 ชั้น คือ เมืองนอกและเมืองใน (คล้ายกับเมือง
ศรีเทพ) เมืองนอกมีขนาดใหญ่กว่าและอยู่ทางทิศเหนือ เมืองในอยู่ทางทิศใต้ซึ่งมีมีคูน ้าคันดิน
ล้อมรอบ 2 ชั้นเป็นรูปไข่ โดยมีล าน ้าไหลผ่านเมือง 2 สายส าคัญๆ คือล าห้วยไผ่ และล าตะคลอง
ภายในเมืองและนอกเมืองเสมามีซากโบราณสถานน้อยใหญ่ตั้งกระจายอยู่ทั่วไป (ภาพที่ 98)
ภาพที่ 98 ภาพถ่ายทางอากาศบริเวณเมืองเสมา จังหวัดนครราชสีมา
- วัดพระนอนธรรมจักรเสมาราม
ส านักโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่ 9 นครราชสีมา ท าการขุดศึกษาพบ
อาคารก่ออิฐในผังรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีขนาด 6.50 x 26 เมตร แผนผังอาคารพบว่าแบ่งออกได้
เป็น 2 ห้อง คือ วิหารที่ประดิษฐานพระนอน มีขนาดที่พอดีกับตัวองค์พระ โดยเว้นทางเดินรอบ
องค์พระราว 1 เมตร และมีห้องขนาดเล็กอยู่เบื้องพระบาท มีบันไดทางขึ้นด้านหน้าเป็นส าคัญ
ภายหลังได้ก่อบันไดทางขึ้นด้านทิศตะวันออกเพิ่มอีกด้าน พร้อมๆ กับการสร้างลานด้านหน้า
คร่อมแนวเสมาหินและแนวก าแพงแก้วที่อยู่เดิม รวมทั้งได้น าเอาหินและอิฐมาเรียงเป็นพื้นใหม่
ด้วย ห้องเล็กดังกล่าวคงเป็นห้องที่ใช้ประกอบพิธีหรือบูชาพระพุทธรูป (ภาพที่ 99)
135
