Page 269 - เอกสารคำสอนทวารวดี - ศรีวิชัย

ชั้นวัฒนธรรมสมัยโบราณที่พบในหลุมขุดค้น T.1 มีความหนาราว 190 เซนติเมตร
พบเศษภาชนะดินเผา ชิ้นส่วนกระดูกสัตว์ เปลือกหอย รวมถึงโบราณวัตถุชิ้นพิเศษ เช่น ตะคัน
ดินเผา แวดินเผา ลูกปัดแก้ว เครื่องถ้วยจีนสมัยราชวงศ์ถัง ฯลฯ ตลอดจนพบร่องรอยผิดวิสัย

(feature) ที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมการอยู่อาศัยทั่วไป (domestic behavior) และการฝังศพทารก

พร้อมของอุทิศ (infant burial) โดยชั้นวัฒนธรรมสมัยโบราณที่ขุดค้นพบนี้มีความต่อเนื่องกัน
ของหลักฐานตั้งแต่ระดับชั้นดินตอนล่างจนถึงชั้นดินตอนบน ซึ่งอาจกล่าวได้ว่าเป็นวัฒนธรรม
เดียวกันตั้งแต่ระยะแรกเริ่มที่มีการเข้ามาใช้พื้นที่จนถึงระยะสุดท้าย ก่อนเกิดการทิ้งร้างแหล่ง

โบราณคดีไปในที่สุด

ส่วนการขุดค้นในหลุม T.2 นั้นพบโบราณสถานสมัยทวารวดี 3 แนว โดยชั้นดินลึกสุด
เป็นชั้นฐานรากอาคารโบราณสถาน (ลึก 160 เซนติเมตรจากพื้นผิวดิน) ในชั้นดินนี้มีก้อนหินปูน
กระจัดกระจายอยู่เป็นจ านวนมาก ถัดขึ้นมาคือระดับชั้นดินช่วงที่มีการใช้งานโบราณสถาน ใน

ชั้นดินนี้พบชั้นปูนขาวหนา 10 เซนติเมตรซึ่งน่าจะเกี่ยวข้องกับการปรับพื้นที่หรือเตรียมการ

ก่อสร้างอาคารเพิ่มเติม และได้พบโบราณวัตถุแบบสมัยทวารวดีหลายชิ้น ส่วนตอนบนสุดเป็น
ชั้นดินช่วงที่มีการทิ้งร้างโบราณสถานไปแล้ว โดยพบร่องรอยของการขุดท าลายโบราณสถาน
หรือกิจกรรมที่เกิดขึ้นเมื่อไม่นานมานี้ (ดูภาพโบราณสถานที่พบใหม่ในบทที่ 4)

ตารางแสดงค่าอายุที่ได้จากวิธีเรืองแสงความร้อน (thermoluminescence) ของโบราณสถานที่พบใหม่
Brick no. Depth (cm.dt.) Dates (BP.) ค.ศ. สมัย
A1005 125 1314 ± 81 620-782 ทวารวดี
A1007 170–180 1277 ± 79 659-817 ทวารวดี

A1008 170–180 1274 ± 79 662-820 ทวารวดี

ส่วนการก าหนดอายุสมัยหลุมขุดค้น T.1 นั้นท าได้ยาก เพราะเศษภาชนะดินเผาและ

โบราณวัตถุชิ้นพิเศษ (smallfinds) ที่พบเกือบทั้งหมดมีรูปแบบอยู่ในวัฒนธรรมสมัยทวารวดี
ซึ่งก าหนดอายุเปรียบเทียบ (relative dating) อยู่ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 12–16 โดยโบราณวัตถุ

ชิ้นส าคัญที่สุดคงเป็นเศษภาชนะดินเผาลายประทับในช่องสี่เหลี่ยม (พบ 3 ชิ้น) ซึ่งเป็น
โบราณวัตถุที่สามารถก าหนดอายุสมัยได้ว่าเป็นของที่สร้างขึ้นในสมัยทวารวดี นอกจากนี้ยังได้

พบชิ้นส่วนเครื่องถ้วยจีนเคลือบสีเขียวสมัยราชวงศ์ถัง ราวพุทธศตวรรษที่ 14–15 ปะปนอยู่ใน
ชั้นดินช่วงก่อนการทิ้งร้างแหล่งโบราณคดีไปด้วย

ในระดับชั้นดินตอนกลางถึงตอนล่างนั้นถึงแม้ว่าจะได้พบโบราณวัตถุแบบสมัยทวารวดี
ทั่วไป แต่จากการก าหนดอายุตัวอย่างถ่านและเปลือกหอยโข่งจ านวน 6 ตัวอย่างด้วยวิธี

Accelerator mass spectrometry (AMS) ณ มหาวิทยาลัยไวกาโต ประเทศนิวซีแลนด์ พบว่า

263