Page 17 - ข่าวเนติบัณฑิตยสภา เดือนมิถุนายน ๒๕๖๘ ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๔๓๑

กำาหนด้ให้รัฐกำาหนด้ม่าติรการเพื�อข่จ้ัด้อุปสรรคหรือแล้ะ การใชำ้แรงงานเด้็ก นำาม่าซึ่้�งการกำาหนด้นโยบัายระด้ับัชำาติิ
ส่งเสริม่ให้บัุคคล้สาม่ารถืใชำ้สิทธิหรือเสร้ภาพได้้เชำ่นเด้้ยว แล้ะแผนปฏิบััติิการด้้านการข่จ้ัด้การใชำ้แรงงานเด้็ก
กับับัุคคล้อื�น หรือเพื�อคุ้ม่ครองหรืออำานวยความ่สะด้วก ในร่ปแบับัท้�เล้วร้าย ซึ่้�งกรม่สวัสด้ิการแล้ะคุ้ม่ครอง
ให้แก่เด้็ก สติร้ ผ่้ส่งอายุ คนพิการ หรือผ่้ด้้อยโอกาส แรงงาน ได้้นิยาม่คำาว่า "แรงงานเด้็ก" หม่ายถื้ง
เพื�อให้เด้็กม่้สิทธิแล้ะเสร้ภาพแล้ะได้้รับัความ่คุ้ม่ครอง เด้็กทำางานท้�ม่้อายุติั�งแติ่ ๑๕ ปีข่้�นไปแติ่ไม่่ถื้ง ๑๘ ปี ทำางาน
ติาม่กฎิหม่ายเท่าเท้ยม่กัน ท้�ม่้ล้ักษณะงานหรือสภาพแวด้ล้้อม่ในการทำางานเป็นไป
(๓) ม่าติรา ๕๔ รับัรองสิทธิด้้านการศ้กษาข่ั�นพื�นฐาน ติาม่ท้�กฎิหม่ายว่าด้้วยการคุ้ม่ครองแรงงานกำาหนด้ แล้ะ
ข่องเด้็ก กำาหนด้ม่าติรการควบัคุม่คุ้ม่ครองแรงงานเด้็ก ๕ ม่าติรา
รัฐธรรม่น่ญแห่งราชำอาณาจ้ักรไทย ม่าติรา ๕๔ คือ (๑) การเข่้าติรวจ้แรงงานในสถืานประกอบักิจ้การท้�ม่้
ประกอบัม่าติรา ๒๕๗ กำาหนด้ให้รัฐติ้องด้ำาเนินการให้เด้็ก การใชำ้แรงงานเด้็กอายุ ๑๕ ถื้ง ๑๗ ปี เพื�อป้องกันการ
ทุกคนได้้รับัการศ้กษาเป็นเวล้า ๑๒ ปี ติั�งแติ่ก่อนวัยเร้ยน ใชำ้แรงงานเด้็กผิด้กฎิหม่าย (๒) การรับัคำาร้องกรณ้
จ้นจ้บัการศ้กษาภาคบัังคับัอย่างม่้คุณภาพโด้ยไม่่เก็บั ม่้การล้ะเม่ิด้สิทธิด้้านแรงงาน (๓) การบัังคับัใชำ้กฎิหม่าย
ค่าใชำ้จ้่าย โด้ยเฉพาะเด้็กเล้็กติ้องได้้รับัการพัฒินาร่างกาย อย่างเข่้ม่งวด้ท้�เก้�ยวกับัการใชำ้แรงงานเด้็ก (๔) การ
จ้ิติใจ้ วินัย อารม่ณ์ สังคม่แล้ะสติิปัญญาให้สม่กับัวัย ส่งเสริม่ความ่ร่้กฎิหม่ายแรงงานแล้ะสิทธิด้้านแรงงาน
โด้ยไม่่เก็บัค่าใชำ้จ้่าย ให้แก่เด้็กในสถืานศ้กษาผ่าน "โครงการเติร้ยม่ความ่พร้อม่
๓.การปกป้อ่งคุ้มครอ่งการใช่้แรงงานเด็ก เด้็กก่อนเข่้าส่่ติล้าด้แรงงาน" แล้ะ (๕) การสร้างความ่
และเยาวช่น ร่วม่ม่ือกับัทุกภาคส่วน เชำ่น จ้ัด้พิธ้แสด้งเจ้ตินารม่ณ์
การคุ้มครอ่งแรงงานเด็กสำากล แล้ะล้งนาม่ MOU การป้องกันแล้ะแก้ไข่ปัญหาการ
(๗)
นอกจ้ากการคุ้ม่ครองเด้็กแล้ะเยาวชำนในด้้านสิทธิ ใชำ้แรงงานเด้็ก เป็นติ้น
ข่ั�นพื�นฐานด้ังกล้่าวแล้้วยังม่้กฎิหม่ายปกป้องคุ้ม่ครอง กฎหมายคุ้มครอ่งแรงงานเด็กข้อ่งประเทำศไทำย
การใชำ้แรงงานเด้็กแล้ะเยาวชำนด้้วย ทั�งน้� เพื�อป้องกันม่ิให้ พระราชำบััญญัติิคุ้ม่ครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ ได้้
เด้็กแล้ะเยาวชำนถื่กเอารัด้เอาเปร้ยบั จ้ากการใชำ้แรงงาน กำาหนด้การคุ้ม่ครองแรงงานเด้็กไว้โด้ยเฉพาะใน หม่วด้
ป้องกันม่ิให้การทำางานกระทบัติ่อสุข่อนาม่ัยความ่เจ้ริญ ๔ การใชำ้แรงงานเด้็ก ม่าติรา ๔๔ ถื้ง ม่าติรา ๕๒ กล้่าวคือ
เติิบัโติข่องเด้็กแล้ะเยาวชำน โด้ยในระด้ับัสากล้นานาชำาติิ (๑) ห้าม่นายจ้้างจ้้างเด้็กท้�ม่้อายุติำ�ากว่า ๑๕ ปี
ม่้องค์การแรงงานระหว่างประเทศ (International เข่้าเป็นล้่กจ้้าง หม่ายความ่ว่า บัุคคล้ท้�จ้ะเข่้าทำางานเป็น
Labour Organization/ILO) ซึ่้�งเป็นองค์กร ล้่กจ้้างหรือใชำ้แรงงานได้้ติ้องม่้อายุติั�งแติ่ ๑๕ ปีข่้�นไป หรือ
ความ่ร่วม่ม่ือระหว่างประเทศท้�ม่้วัติถืุประสงค์เพื�อให้ ติ้องเป็น "เยาวชำน" แล้้วนั�นเอง หากฝ่่าฝ่้นจ้้างเด้็กอายุ
เกิด้ความ่เป็นธรรม่ในสังคม่โด้ยให้ความ่คุ้ม่ครองแรงงาน ไม่่ถื้ง ๑๕ ปี เข่้าทำางานติ้องระวางโทษปรับัติั�งแติ่ ๔๐๐,๐๐๐
แล้ะส่งเสริม่ในเรื�องการม่้งานทำา การแรงงานสัม่พันธ์ ถื้ง ๘๐๐,๐๐๐ บัาทติ่อล้่กจ้้างเด้็กหน้�งคน หรือจ้ำาคุกไม่่เกิน
(8)
สภาพการทำางาน คุณภาพชำ้วิติ หล้ักประกันแล้ะ ๒ ปี หรือทั�งปรับัทั�งจ้ำา
ความ่ม่ั�นคงในการทำางานข่องผ่้ใชำ้แรงงานทั�วโล้ก องค์การ (๒) กรณ้นายจ้้างรับัเด้็กหรือเยาวชำนท้�ม่้อายุติั�งแติ่
แรงงานระหว่างประเทศเป็นองค์การชำำานัญพิเศษข่อง ๑๕ ปี แติ่ไม่่ถื้ง ๑๘ ปี เข่้าทำางานเป็นล้่กจ้้าง แล้้วนายจ้้าง
สหประชำาชำาติิ ม่้สำานักงานใหญ่ติั�งอย่่ท้�นครเจ้น้วา จ้ะติ้องแจ้้งการจ้้างติ่อพนักงานติรวจ้แรงงานภายใน
ประเทศสวิติเซึ่อร์แล้นด้์ ประกอบัด้้วยองค์กรหล้ัก ๑๕ วันนับัแติ่วันท้�เด้็กเข่้าทำางาน ติ้องจ้ัด้ทำาบัันท้กสภาพ
๓ องค์กร คือ สม่ัชำชำาสม่าชำิก ซึ่้�งจ้ะประชำุม่ใหญ่ผ่้แทน การจ้้างกรณ้ท้�ม่้การเปล้้�ยนแปล้งไปจ้ากเด้ิม่เก็บัไว้
สม่าชำิกปีล้ะครั�งเก้�ยวกับัการพิจ้ารณาปัญหาติ่าง ๆ ณ สถืานประกอบักิจ้การหรือสำานักงานแล้ะพร้อม่ท้�จ้ะให้
คณะประศาสน์การซึ่้�งเป็นเสม่ือนคณะกรรม่การบัริหาร พนักงานติรวจ้แรงงานติรวจ้ได้้ในเวล้าทำาการ ติ้องแจ้้ง
แล้ะออกกฎิเกณฑิ์ติ่าง ๆ เชำ่น อนุสัญญาแล้ะหรือ การสิ�นสุด้การจ้้างล้่กจ้้างติ่อพนักงานติรวจ้แรงงาน
ข่้อเสนอแนะ แล้ะสำานักงานแรงงานระหว่างประเทศซึ่้�งเป็น ภายใน ๗ วันนับัแติ่วันท้�เด้็กออกจ้ากงาน หากนายจ้้าง
ผ่้ปฏิบััติิงานติ่าง ๆ ให้เป็นไปติาม่นโยบัาย องค์การแรงงาน ฝ่่าฝ่้นไม่่แจ้้งหรือไม่่ปฏิบััติิติาม่ติ้องระวางโทษปรับัไม่่เกิน
(๙)
ระหว่างประเทศ (ILO) ได้้กำาหนด้ให้ "วันท้� ๑๒ ม่ิถืุนายน เป็น ๒๐,๐๐๐ บัาท
วันติ่อติ้านการใชำ้แรงงานเด้็กโล้ก" เพื�อให้ประเทศสม่าชำิก (๓) กรณ้นายจ้้างจ้้างเด้็กหรือเยาวชำนท้�ม่้อายุติั�งแติ่
ด้ำาเนินการป้องกันแล้ะข่จ้ัด้การใชำ้แรงงานเด้็กในร่ปแบับั ๑๕ ปี แติ่ไม่่ถื้ง ๑๘ ปี เข่้าทำางานเป็นล้่กจ้้าง ติ้องจ้ัด้ให้เด้็ก
ท้�เล้วร้ายให้หม่ด้ไปอย่างเร่งด้่วน แล้ะประเทศไทย ล้่กจ้้างม่้เวล้าพักอย่างน้อยคือ ในการทำางาน ๑ วัน
ได้้ให้สัติยาบัันติ่ออนุสัญญาองค์กรแรงงานระหว่าง หล้ังจ้ากเด้็กล้่กจ้้างทำางานม่าแล้้ว ๔ ชำั�วโม่ง ติ้องให้
ประเทศ ฉบัับัท้� ๑๘๒ ว่าด้้วยการห้าม่แล้ะการด้ำาเนิน เด้็กล้่กจ้้างพักอย่างน้อย ๑ ชำั�วโม่ง หากแติ่ใน ๔ ชำั�วโม่ง
การโด้ยทันท้เพื�อข่จ้ัด้ร่ปแบับัท้�เล้วร้ายท้�สุด้ข่อง นายจ้้างจ้ะให้เด้็กล้่กจ้้างพักติาม่ท้�กำาหนด้เพิ�ม่เติิม่อ้กก็ได้้

(๗) เว็บัไซึ่ติ์กรม่สวัสด้ิการแล้ะคุ้ม่ครองแรงงาน
(8) พ.ร.บั.คุ้ม่ครองแรงงานฯ ม่าติรา ๔๔ แล้ะ ม่าติรา ๑๔๘/๑
(๙) พ.ร.บั.คุ้ม่ครองแรงงานฯ ม่าติรา ๔๕ แล้ะ ม่าติรา ๑๔๖

ข่่าวเนติิบััณฑิิติยสภา 17