Page 18 - ข่าวเนติบัณฑิตยสภา เดือนกันยายน ๒๕๖๘ ปีที่ ๓๘ ฉบับที่ ๔๓๔

บัทำความ

ค้่ม่อหิมอถู้กัฟ้้อง 101

(คด่อาญา ติอน 2)

(1) (2) (๓)
มณฑิล อรรถบัลยุคล นิธิ บัุญย่น นรากร มาสมบัูรณ์
ในครั�งที่่�แล้ว ผู้เข่่ยนที่ั�งสามไดำ้กล่าวถ้งข่ั�นติอน การที่่�แพื่ที่ย์ถูกภาครัฐดำำาเนินคดำ่ในคดำ่อาญา จะติ้อง
การเติร่ยมติัวข่องแพื่ที่ย์ในกรณ่ที่่� "ถูกฟ้้อง" คดำ่อาญา ผ่านการสอบัสวนโดำยชุอบัดำ้วยกฎหมายมาก่อน เพื่ราะ
โดำยผู้เข่่ยนที่ั�งสามไดำ้สรุป็ข่ั�นติอนเบั่�องติ้น ดำังน่� การสอบัสวนเป็็นเง่�อนไข่ในการฟ้้องคดำ่อาญาข่อง
(4)
๑. รู้ว่าม่การดำำาเนินคดำ่เกิดำข่้�น และการดำำาเนินคดำ่นั�น พื่นักงานอัยการ ถ้าหากการสอบัสวนไม่ชุอบัดำ้วย
เป็็นคดำ่อาญา กฎหมาย พื่นักงานอัยการย่อมไม่ม่อำานาจฟ้้อง (5)
๒. การดำำาเนินการเม่�อถูกดำำาเนินคดำ่อาญา ซ้�ง ดำังนั�น ก่อนที่่�พื่นักงานอัยการจะย่�นฟ้้องคดำ่ติ่อศาล
แบั่งแยกเป็็นสองข่ั�นติอน ค่อชุั�นการสอบัสวน และ ไดำ้ จะติ้องม่การสอบัสวนโดำยชุอบัดำ้วยกฎหมายเส่ยก่อน
ชุั�นไติ่สวนมูลฟ้้อง ซ้�งในข่ั�นติอนน่� ผู้ถูกกล่าวหาย่อมม่สิที่ธิติามกฎหมาย เชุ่น
ผู้เข่่ยนที่ั�งสามข่อกล่าวเพื่ิ�มเติิมว่า การดำำาเนินการ ม่ที่นายความหร่อผู้ซ้�งตินไว้ใจร่วมฟ้ังในการสอบัสวน (6)
ในชุั�นสอบัสวนนั�น แม้ว่าติามกฎหมายแล้ว พื่นักงาน ม่สิที่ธิที่่�จะให้การหร่อไม่ให้การก็ไดำ้ (๗) ถ้าผู้ติ้องหาให้การ
สอบัสวนจะสามารถเริ�มดำำาเนินการไดำ้เองในคดำ่ความผิดำ จะให้การอย่างไรก็ไดำ้ แม้ให้การคลาดำเคล่�อนหร่อ
(๘)
อาญาแผ่นดำิน โดำยไม่ติ้องม่คำาร้องทีุ่กข่์ติามระเบั่ยบัก็ติาม เป็็นเที่็จไป็เลย ก็ไม่เป็็นความผิดำ เป็็นติ้น
แติ่ในที่างป็ฏิบััติิแล้ว การดำำาเนินคดำ่มักจะเริ�มติ้นเม่�อ ในกรณ่ที่่�แพื่ที่ย์นั�นเป็็นบัุคลากรภาครัฐ ถูกกล่าวหา
ม่การร้องทีุ่กข่์โดำยผู้เส่ยหาย ดำังนั�น บัที่ความในครั�งที่่�แล้ว ว่าไดำ้กระที่ำาความผิดำอาญาเน่�องจากการป็ฏิบััติิหน้าที่่�
จ้งเป็็นเร่�องที่่�เก่�ยวเน่�องกันระหว่างการดำำาเนินการข่อง ให้แก่ส่วนราชุการ และส่วนราชุการเห็นว่าเป็็นการ
ผู้เส่ยหายที่่�ไป็ร้องทีุ่กข่์กล่าวโที่ษมอบัคดำ่ติ่อพื่นักงาน ป็ฏิบััติิติามกฎหมายหร่อแบับัแผนข่องที่างราชุการ โดำย
สอบัสวน และอ่กข่ั�นติอนหน้�งค่อการไติ่สวนมูลฟ้้อง ค่อ ที่่�ที่างราชุการมิไดำ้เป็็นผู้กล่าวหา แพื่ที่ย์ย่อมม่สิที่ธิไดำ้รับั
การฟ้้องคดำ่อาญาติ่อศาล โดำยมากข่ั�นติอนการไติ่สวน ความชุ่วยเหล่อที่างกฎหมาย (9) โดำยให้นิติิกรหร่อ
มูลฟ้้องจะเกิดำข่้�นเม่�อบัุคคลที่่�เป็็นโจที่ก์ไม่ใชุ่พื่นักงาน เจ้าหน้าที่่�อ่�นในการให้ความชุ่วยเหล่อไดำ้ ซ้�งโดำยที่ั�วไป็มัก
อัยการ เพื่ราะถ้าเป็็นฟ้้องข่องพื่นักงานอัยการ ศาลไม่ติ้อง เป็็นนิติิกรข่องติ้นสังกัดำ หร่อโรงพื่ยาบัาล แติ่ที่ั�งน่� แพื่ที่ย์
ไติ่สวนมูลฟ้้องก็ไดำ้ และศาลสามารถสั�งป็ระที่ับัฟ้้องไดำ้เลย ม่หน้าที่่�ติ้องแจ้งให้ผู้บัังคับับััญชุาที่ราบัเพื่่�อข่อรับัความ
ในครั�งน่� ผู้เข่่ยนที่ั�งสามจะนำาเสนอข่ั�นติอน ชุ่วยเหล่อและที่ั�งเป็็นการรายงานการติ้องคดำ่อาญาติาม
การเติร่ยมติัวข่องแพื่ที่ย์ในกรณ่ถูกดำำาเนินคดำ่อาญาโดำย มติิคณะรัฐมนติร่ (10) การรายงานการติ้องคดำ่ดำังกล่าว
ภาครัฐ และการเติร่ยมข่้อเที่็จจริงในคดำ่อาญาติ่อไป็ เป็็นหน้าที่่�ติามมติิคณะรัฐมนติร่ซ้�งถ้าหากไม่รายงานอาจ
๑. การดำาเนินการเมื�อำถี้กภาครัฐ์ดำาเนินคดีอำาญา จะที่ำาให้แพื่ที่ย์ติ้องถูกดำำาเนินการที่างวินัยอ่ก
๑.๑ การดำาเนินการชั�นพนักงานสอำบัสวน หนังส่อรายงานข่้อเที่็จจริงน่� ไม่ม่แบับัฟ้อร์มติายติัว

(1) ผู้ชุ่วยเลข่านุการอัยการสูงสุดำ และที่่�ป็ร้กษาที่รงคุณวุฒิ คณะกรรมาธิการการป็้องกันและป็ราบัป็รามการทีุ่จริติป็ระพื่ฤติิมิชุอบั สภาผู้แที่นราษฎร, น.บั. (เชุ่ยงใหม่),
นบัที่., น.ม. (ศร่ป็ทีุ่ม), LL.M. (Bucerius)
(2) นายแพื่ที่ย์ชุำานาญการ โรงพื่ยาบัาลแม่สอดำ, พื่.บั. (เชุ่ยงใหม่), วุฒิบััติรศัลยศาสติร์ออร์โธป็ิดำิกส์ โรงพื่ยาบัาลเลิดำสิน
(๓) นายแพื่ที่ย์ โรงพื่ยาบัาลสมเดำ็จพื่ระป็ิ � นเกล้า, พื่.บั. (เชุ่ยงใหม่), วุฒิบััติรศัลยกรรมติกแติ่ง คณะแพื่ที่ยศาสติร์ศิริราชุพื่ยาบัาล มหาวิที่ยาลัยมหิดำล
(4) ป็ระมวลกฎหมายวิธ่พื่ิจารณาความอาญา, มาติรา ๑๒๐.
(5) การสอบัสวนไม่ชุอบัดำ้วยกฎหมาย โดำยมากมักเกิดำข่้�นเน่�องจากพื่นักงานสอบัสวนไม่ม่อำานาจสอบัสวน (คำาพื่ิพื่ากษาศาลฎ่กาที่่� ๖๑๔๒/๒๕๔๘) หร่อพื่นักงาน
สอบัสวนซ้�งสรุป็สำานวนและที่ำาความเห็นควรสั�งฟ้้องหร่อสั�งไม่ฟ้้อง ไม่ใชุ่พื่นักงานสอบัสวนผู้รับัผิดำชุอบั (คำาพื่ิพื่ากษาศาลฎ่กาที่่� ๑๘๒๕/๒๕๕๒).
(6) ป็ระมวลกฎหมายวิธ่พื่ิจารณาความอาญา, มาติรา ๑๓๔/๓.
(๗) เพื่ิ�งอ้าง, มาติรา ๑๓๔/๔ (๑).
(๘) คำาพื่ิพื่ากษาศาลฎ่กาที่่� ๑๐๙๓/๒๕๒๒.
(9) ระเบั่ยบักระที่รวงการคลังว่าดำ้วยการชุ่วยเหล่อข่้าราชุการหร่อลูกจ้างข่องที่างราชุการที่่�ติ้องหาคดำ่อาญา พื่.ศ. ๒๕๒๘, ข่้อ ๔ และข่้อ ๕.
(10) หนังส่อกรมเลข่าธิการคณะรัฐมนติร่ ที่่� น. ๘๒๖/๒๔๘๒ เร่�อง ข่้าราชุการติ้องหาคดำ่อาญา หร่อคดำ่แพื่่งหร่อคดำ่ล้มละลาย ลงวันที่่� ๒ พื่ฤษภาคม ๒๔๘๒.

18 ข่่าวเนติิบััณฑิิติยสภา