Page 118 - เอกสารคำสอนทวารวดี - ศรีวิชัย
P. 118
เจดีย์หมายเลข 1 ตั้งอยู่ริมห้วยคูบัวทางมุมตะวันตกเฉียงเหนือของเมือง แม้ว่าจะเป็น
เจดีย์ขนาดเล็กมีฐานกว้างเพียง 6 เมตร สูง 1 เมตร และไม่มีการประดับตกแต่งด้วย
ประติมากรรมใดๆ แต่จากการขุดตรวจตอนกลางของเจดีย์ได้พบผอบเงิน ซึ่งภายในมี
20
ผอบทองบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ 5 องค์อยู่อีกชั้นหนึ่ง และยังได้พบพระพุทธรูปสลัก
21
นูนต ่าบนหินชนวนซึ่งเบื้องซ้ายมีรูปสถูป ส่วนด้านขวามีธรรมจักรตั้งอยู่บนเสาด้วย
นายสมศักดิ์ รัตนกุล รายงานว่า บริเวณที่พบพระบรมสารีริกธาตุนี้มีการวางเรียงอิฐให้
เป็นหลุมสี่เหลี่ยม 5 หลุม มีหลุมตรงกลาง 1 หลุม และหลุมมุมทั้ง 4 ด้านอีก 4 หลุม หลุมกลาง
นั้นเป็นที่บรรจุผอบ เหนือขึ้นมาจึงมีแผ่นหินชนวนจ าหลักพระพุทธรูป ส่วนหลุมทั้ง 4 ที่มุมนั้น
ไม่ปรากฏหลักฐานอะไรแต่คาดว่าน่าจะเป็นเครื่องบูชา (ภาพที่ 72)
22
ภาพที่ 72 แผนผังเจดีย์หมายเลข 1 และต าแหน่งที่พบผอบ
(ที่มา: สมศักดิ์ รัตนกุล, โบราณคดีเมืองคูบัว, พิมพ์ครั้งที่ 2 (กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร, 2535. พิมพ์เนื่องใน
งานพระราชทานเพลิงศพว่าที่ ร.ต.สมศักดิ์ รัตนกุล 27 เมษายน 2527), 77.)
เจดีย์หมายเลข 10 ตั้งอยู่นอกเมืองทางตะวันตก มีผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส มีบันได
ทางด้านตะวันออกและตะวันตก ส่วนด้านเหนือและใต้มีมุขยื่นออกมา บริเวณฐานมีช่องซุ้ม 12
ช่องในแต่ละด้าน ภายในซุ้มมีประติมากรรมปูนปั้นประดับที่มีคุณค่ายิ่ง เช่น ภาพเทวดา
23
ภาพบุคคลถูกมัดมือเดินเรียงกัน ภาพสตรีคู่ และภาพนักดนตรีผู้หญิง (ภาพที่ 73)
112
