Page 43 - วิชาการพยาบาลสาธารณภัยเล่มที่ 2 : สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย
P. 43
การปฐมพยาบาลผู้ประสบภัยที่เป็นลม
การเป็นลม (Fainting) เป็นภาวะของการสูญเสียความรู้สึกตัวชั่วคราวช่วงสั้นๆ เป็นวินาทีหรือหลาย
นาทีเนื่องจากเลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ เกิดจากหลายสาเหตุ เช่น หิวอาหาร น้ าตาลในเลือดลดต่ าลง
(Hypoglycemia) การยืนในที่ร้อนเป็นเวลานานๆ การเปลี่ยนท่าอย่างรวดเร็ว (Postural hypotension)
ความกลัว ตกใจ เสียใจ ความเจ็บปวดอย่างรุนแรง
เมื่อพบผู้ประสบภัยเป็นลมให้ประเมินว่ามีอาการต่อไปนี้หรือไม่ เพื่อให้การช่วยเหลือที่เหมาะสม
1) ประเมินว่าผู้ที่เป็นลม หายใจหรือไม่ ชีพจรเต้นหรือไม่ ถ้าไม่หายใจและ/หรือชีพจรไม่เต้น รีบให้การ
ช่วยเหลือตามแนวทางการช่วยชีวิตขั้นต้น
2) ประเมินว่าผู้ที่เป็นลม เป็นลมจากโรคหัวใจหรือไม่ โดยดูจากอาการเจ็บหน้าอก มีอาการเจ็บ
ปวดร้าวไปที่แขน คอหรือขากรรไกร หายใจสั้นและหายใจล าบาก คลื่นไส้และ/หรืออาเจียน มีเหงื่อออก หัว
ใจเต้นเร็ว หรือช้า หรือเต้นผิดปกติ และมีอาการวิตกกังวล ถ้ามีอาการดังกล่าวให้รีบขอความช่วยเหลือและให้
การปฐมพยาบาล
3) ประเมินว่าผู้ที่เป็นลมมีอาการของโรคหลอดเลือดสมองหรือไม่ โดยดูจากอาการชาหรืออ่อนแรงของ
ใบหน้า แขนหรือขา สูญเสียการมองเห็นชั่วคราว เห็นภาพซ้อน หรือพูดไม่ชัด พูดไม่ได้กะทันหัน อาการปวด
ศีรษะอย่างรุนแรง ถ้ามีอาการดังกล่าวรีบขอความช่วยเหลือส่งโรงพยาบาลอย่างเร่งด่วน
การปฐมพยาบาล
1) ให้นอนราบ ยกปลายเท้าสูง หรือนั่งแล้วโน้มศีรษะลงมาอยู่ระหว่างเข่า
2) คลายเสื้อผ้าให้หลวม ให้หายใจเข้าออกลึกๆ
3) ให้ดื่มน้ าหวานหรือน้ าเกลือแร่ถ้ารู้สึกตัวดี
4) จัดให้อากาศถ่ายเทดี
5) ถ้าไม่ดีขึ้นให้ส่งไปพบแพทย์
สิ่งที่ควรท า 1) ประคองตัวผู้ที่จะเป็นลมก่อนที่จะล้มลง
2) จับผู้ที่เป็นลมให้นอนหงาย ให้ศีรษะอยู่ต่ ากว่าระดับหัวใจ ยกขาสูงประมาณ 8-12 นิ้ว เพื่อ
ช่วยให้เลือดมาเลี้ยงสมองได้สะดวก พร้อมทั้งหันหน้าไปข้างใดข้างหนึ่งเพื่อป้องกันลิ้นตกไปปิดกั้นทางเดิน
หายใจ
3) คลายเสื้อผ้าให้หลวม ใช้ผ้าชุบน้ าเช็ดตามใบหน้าและคอ
4) ดูแลให้ร่างกายได้รับความอบอุ่น
สิ่งที่ไม่ควรท า
1) อย่าตีหรือเขย่าตัวผู้ที่เพิ่งจะเป็นลม
2) อย่าพยายามให้ผู้เป็นลมรับประทานหรือดื่มสิ่งหนึ่งสิ่งใดแม้แต่น้ าจนกว่าจะรู้สึกตัว
3) อย่าปล่อยให้ผู้ที่เป็นลมลุกขึ้นทั้งที่ยังไม่มีแรงควรเฝ้าดูจนแน่ใจว่าจะไม่เป็นลมอีก
การปฐมพยาบาลผู้ประสบภัยที่เป็นลมจากการเสียเหงื่อหรือลมร้อน
การเป็นลมจากความร้อนหรือลมแดด (Heat stroke) เกิดจากร่างกายได้รับความร้อนสูงเป็นเวลานาน
ท าให้กลไกควบคุมความร้อนล้มเหลว ไม่สามารถระบายความร้อนออกได้ จากการอยู่กลางแจ้งหรือที่ร้อนจัด
43
