Page 42 - วิชาการพยาบาลสาธารณภัยเล่มที่ 2 : สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย
P. 42
การปฐมพยาบาลและการรักษาผู้ประสบภัยที่ได้รับสารฟอสจีน (Phosgene)
ฟอสจีน เป็นสารที่ไม่มีสี มีกลิ่นเหมือนฟางข้าวที่เก็บเกี่ยวใหม่ หนักกว่าอากาศ 4 เท่า ใช้ใน
อุตสาหกรรมย้อมสี ยาฆ่าแมลง และเภสัชกรรม มีการใช้สารนี้ในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 1 และในสถานการณ์
เมืองโบพอลประเทศอินเดียสารนี้ท าให้คนตายถึง 3,300 คน อวัยวะเป้าหมาย คือ ตา ผิวหนัง ระบบทางเดิน
หายใจ การปฐมพยาบาลและการรักษาส าหรับผู้ประสบภัยที่ได้รับสาร Phosgene ได้แก่
1) น าผู้ป่วยออกสู่ที่ที่มีอากาศบริสุทธิ์
2) ประเมิน ABCS
3) ถอดเครื่องนุ่งห่ม Decontamination ด้วยน้ าสะอาดจ านวนมากอย่างน้อย 15 นาที
4) Chest x-ray, arterial blood gas
5) บ าบัดอาการ Hypotension, hydration
6) ให้ Bronchodilators ถ้าหายใจมีเสียง wheezing
การปฐมพยาบาลและการรักษาผู้ประสบภัยที่ได้รับสารคลอรีน (Chlorine)
คลอรีน เป็นก๊าซสีเหลืองอมเขียว มีกลิ่นฉุนเฉพาะ ใช้มากในวงการอุตสาหกรรมและก่อให้เกิดผู้
เจ็บป่วยจากการสูดดมสารนี้เป็นจ านวนมาก ท าให้เกิดอาการระคายเคืองต่อตา และปอด ท าให้เกิดอาการไอ
หายใจไม่สะดวก หอบ ปอดอักเสบแบบ Non-cardiogenic pulmonary edema ผู้ป่วยมักเสียชีวิตจาก
Hypoxia วิธีการการปฐมพยาบาล
1) น าผู้ป่วยออกสู่ที่ที่มีอากาศบริสุทธิ์
2) ช าระล้างด้วยน้ า
3) ให้ออกซิเจน ให้ไอเย็น ชดเชยสารน้ า
4) ให้ยาขยายหลอดลม ใช้เครื่องช่วยหายใจ
การปฐมพยาบาลและการรักษาผู้ประสบภัยที่ได้รับแก๊สน าตา
แก๊สน้ าตาเป็นสารที่มักใช้ในการควบคุมการจลาจล ได้แก่ CN (Mace), CS, OC (Oleoresin
capsicum, capsaicin, Pepper spray), DM (Adamite-สารท าให้อาเจียน) ผลกระทบจากการได้รับแก๊ส
น้ าตาคือ ท าให้เกิดการระคายเคืองต่ออวัยวะต่างๆ ได้แก่ ตา เยื่อบุจมูก ทางเดินหายใจ เยื่อบุช่องปากและ
ผิวหนัง ถ้าเข้าตาจะท าให้น้ าตาไหล แสบตา หนังตาบวม เยื่อบุตาบวม ลืมตาไม่ขึ้น รวมทั้งอาจท าให้ตามองไม่
เห็นหรือตาบอดชั่วคราว อาจท าให้เกิดแผลที่กระจกตาได้ ถ้าสูดดมจะท าให้ไอ เจ็บคอ จาม มีเสมหะ แน่น
หน้าอก หายใจล าบาก อาจมีหลอดลมตีบจนหายใจไม่ออกออกฤทธิ์นาน 10-30 นาที อาการมักหายไปได้เองใน
30 นาที แต่อาจมีอาการอยู่ได้นานถึง 24 ชั่วโมงขึ้นไปหรือนานถึง 3 วันก็ได้
การปฐมพยาบาล
1) สิ่งแรกคือหลีกเลี่ยงออกไปอยู่พื้นที่ที่ไม่มีควันแก๊สน้ าตา
2) รีบล้างตาด้วยน้ าสะอาดหรือน้ าเกลือในปริมาณมากๆ ทันที วิธีการล้างให้ปล่อยน้ าให้ไหลผ่าน
ดวงตา เบาๆ นานสักระยะเพื่อให้น้ าล้างแก๊สน้ าตาออกให้หมด อย่าล้างด้วยน้ าแรงเกินไปจะท าให้ดวงตาอักเสบ
หรือกระจกตาเสียหายได้
3) ล้างใบหน้า มือ แขน ขา ด้วยสบู่หรือน้ าเปล่า
4) รีบเปลี่ยนเสื้อผ้าทันที
42
