Page 42 - ทบทวนตัวชี้วัดเพื่อกำกับติดตามคุณภาพบริการด้านโรคไม่ติดต่อ พ.ศ. 2563 - 2566

ประเด็นค�ำถำม-ตอบเกี่ยวกับตัวชี้วัด

จากการประชุมชี้แจงตัวชี้วัดเพื่อก�ากับติดตามคุณภาพบริการการด�าเนินงานด้านโรคไม่ติดต่อ
(โรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง) ปี 2565 วันที่ 23 กันยายน 2564

1. Q & A ประเด็นโรคเบาหวาน

Q1: ถ้าค่าน�้าตาลในเลือด A1: กรณีการตรวจระดับน�้าตาลโดยวิธีเจาะปลายนิ้ว (FCBG) หรือการตรวจระดับพลาสมา
FPG ต�่ากว่า 70 mg/dl กลูโคสในเลือดที่เจาะจากหลอดเลือดด�า (FPG) พบว่าค่าน�้าตาลในเลือด ต�่ากว่า 70 mg/dl
มีแนวทางการดูแล ถ้าไม่มีอาการผิดปกติอย่างอื่นถือว่าปกติ แต่ถ้าต�่ากว่า 60 mg/dlให้ตรวจยืนยันด้วย FPG
อย่างไร กรณีอาการปกติ อีกครั้ง และสามารถคีย์ข้อมูลเข้าระบบ Health Data Center (HDC) ได้ เพราะในระบบ
และสามารถคีย์ข้อมูล HDC รับข้อมูลได้ตั้งแต่ค่าระดับน�้าตาล 50 mg/dl ขึ้นไป แต่ถ้าต�่ากว่า 50 mg/dl ในระบบ
เข้าระบบ Health Data HDC ไม่สามารถรองรับได้
Center (HDC) ได้หรือไม่
Q2: สถานพยาบาล A2: สปสช. วางแผนการคัดกรองเบาหวานด้วยการตรวจความทนต่อกลูโคส (75 กรัม Oral
ที่ไม่สามารถท�า OGTT Glucose Tolerance Test, OGTT) ใช้ด�าเนินงานในปี 2566 โดยการปฏิบัติต้องท�าที่โรงพยาบาล
ได้ เช่น รพ.ชุมชน หรือ เป็นหลัก เนื่องจากต้องใช้ oral glucose + FU FPG 2 hr. แต่หากเป็น รพ.สต. ขนาดใหญ่อาจท�าได้
รพ.สต. จะมีแนวทาง ซึ่งในกรณี รพ.ชุมชน หรือ รพ.สต. ที่ไม่สามารถท�า OGTT ได้ อาจต้องส่งต่อ รพ.เครือข่ายที่
อย่างไรกับคนที่คัดกรอง สามารถท�าได้ ส�าหรับกลุ่มที่มีค่า FPG หรือ FCBG 110-125 mg/dl ถ้ามี impaired glucose
FPG 110 – 125 mg/dl tolerance (IGT) จะเข้าสู่โปรแกรมการปรับพฤติกรรมแบบเข้มข้น (intensive lifestyle)
ซึ่ง สปสช. จะสนับสนุนงบประมาณในการด�าเนินงานในปี 2566 ปัจจุบันอยู่ระหว่างการศึกษา
cost effective รายละเอียดเพิ่มเติม ดังนี้

Q3: การตรวจคัดกรอง A3: การตรวจแบบไม่ต้องอดอาหาร โดยวิธีเจาะปลายนิ้วที่ไม่ต้องอดอาหาร (RCBG) หรือการ
โรคเบาหวาน ด้วยวิธี ตรวจระดับพลาสมากลูโคสที่ไม่ต้องอดอาหาร (RPG) แบบใดก็ได้ไม่เลือกช่วงเวลาเรียกว่า
Random ตรวจอย่างไร Random แต่ไม่แนะน�าการคัดกรองด้วยวิธี Random เพราะถ้าพบค่าผิดปกติ (110 mg/dl)
ต้องท�าการตรวจคัดกรองซ�้าด้วยวิธีอดอาหารอีกครั้ง จึงแนะน�าให้ตรวจคัดกรองโดยวิธีเจาะ
ปลายนิ้ว (FCBG) หรือการตรวจระดับพลาสมากลูโคสในเลือดที่เจาะจากหลอดเลือดด�า (FPG)
ตอนเช้าหลังอดอาหารมากกว่า 8 ชั่วโมงเป็นอันดับแรกก่อน เพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐาน
การคัดกรองในกลุ่มที่ยังไม่มีอาการและลดขั้นตอน ส่วนผู้ที่มีอาการเกี่ยวกับโรคเบาหวาน
สามารถใช้การคัดกรองจากการที่ไม่อดอาหารได้เลย

NCD 30 ทบทวนตัวชี้วัดเพื่อกำ�กับติดตามคุณภาพบริการด้านโรคไม่ติดต่อ
พ.ศ.�2563-2566