Page 19 - ข่าวเนติบัณฑิตยสภา เดือนเมษายน ๒๕๖๗ ปีที่ ๓๗ ฉบับที่ ๔๑๗
P. 19
บัทำความเรื�อง
มิติิทางกฎหมายข้องสงกรานติ์ในประเทศไทย
ประเพณีปีใหม่ไทย
(๑)
เอกพงษ์ สารน้อย
ก่อนอ้�นข่อแสดงความยินด่กับัคนไที่ยที่่� องค์การ
การศัึกษา วิที่ยาศัาสติร์ และวัฒนธิรรมแห่งสหประชัาชัาติิ
หร้อยูเนสโก ได้พิจารณาประกาศัให้ “สงกร้านต์
ในปิร้ะเที่ศไที่ย ปิร้ะเพณ่ปิีใหม่ไที่ย” (SONGKRAN
IN THAILAND, TRADITIONAL THAI NEW YEAR)
ข่ึ�นบััญชั่เป็นรายการมรดกภูมิปัญญาที่างวัฒนธิรรม
ข่องมนุษยชัาติิ ค.ศั ๒๐๒๓ ในการประชัุมข่องยูเนสโก
ครั�งที่่� ๑8 วันพุธิที่่� ๖ ธิันวาคม ๒๕๖๖ ณ เม้องคาเซึ่เน
สาธิารณรัฐบัอติสวานา ซึ่ึ�งถ้อว่าเป็นรายการลำาดับั
ที่่� ๔ ข่องประเที่ศัไที่ย ที่่�ยูเนสโกได้ข่ึ�นบััญชั่รายการติ่อจาก หร้อที่่�เร่ยกติามภาษาสากลก็ค้อ การติ้อนรับัปีใหม่นั�นเอง
โข่น นวดไที่ย และโนรา ความเชั้�อข่องติำานานไที่ยอันโด่งดังก็ค้อ เก่�ยวข่้องกับั
โดยยูเนสโกได้กล่าวถึงสงกรานติ์ในประเที่ศัไที่ย เร้�องโหราศัาสติร์ที่่�ม่สติร่ ๗ คน พวกเธิอแติ่ละคนก็จะ
(๒)
ได้อย่างน่าสนใจว่า สงกรานติ์เป็นประเพณ่ปีใหม่ไที่ย เป็นติัวแที่นข่องแติ่ละวัน ติามประเพณ่จึงม่การประกวด
เป็นเที่ศักาลที่่�เกิดข่ึ�นในชั่วงกลางเด้อนเมษายน ระหว่าง นางนพมาศัที่่�เก่�ยวข่้องกับัวัฒนธิรรมน่�จะม่พาเหรดประจำา
ฤดูแล้งหลังการเก่�ยวข่้าว พอเก็บัเก่�ยวข่้าวเสร็จก็จะม่ ชัุมชันในแติ่ละที่้องถิ�นที่่�ม่ผูู้้หญิงนั�งอยู่ข่้างบันนั�น แติ่งติัว
การเฉลิมฉลองข่องผูู้้ชัุมชันที่้องถิ�นติ่าง ๆ ดังนั�นชัาวไที่ย สวยงามราวกับันางฟ้้า รวมไปถึงข่บัวนรถที่่�ม่การติกแติ่ง
หลาย ๆ คนก็จะกลับัมารวมติัวกันกับัครอบัครัว ประดับัประดามากมาย ถึงแม้ว่าประเพณ่ในแติ่ละที่้องถิ�น
ณ ภูมิลำาเนาข่องพวกเข่า สร้างความม่ชั่วิติชั่วาข่องชัุมชัน ข่องประเที่ศัจะม่ความแติกติ่างกันบั้าง แติ่ชัุมชันที่้องถิ�น
ข่ึ�นมาใหม่และฟ้้�นฟู้เชั้�อมโยงกับัสิ�งศัักดิ�เพ้�อเป็นการ ก็จะปฏิิบััติิคล้าย ๆ กันโดยประเพณ่ที่่�ม่เอกลักษณ์โดดเด่น
ให้เก่ยรติิกับับัรรพบัุรุษ ผูู้้อาวุโส และสิ�งศัักดิ�ในที่างศัาสนา น่� จะม่จุดศัูนย์รวมอยู่ที่่� บั้าน วัด และชัุมชัน ซึ่ึ�งในวันนั�นจะม่
ด้วย โดยชัาวไที่ยจะม่ประเพณ่การรดนำ�าผูู้้ใหญ่ ถ้อเป็น การใชั้นำ�าเป็นสัญลักษณ์ น่�เป็นสัญญาณแห่งความเคารพ
กิจกรรมที่่�ให้ความสำาคัญกับัคนเฒ่าคนแก่เร่ยกได้ว่า และนับัถ้อรวมไปถึงเป็นสัญญาณแห่งความสดชั้�นข่อง
เป็นสัญลักษณ์ข่องการชัำาระล้างให้เก่ยรติิและปรารถนาด่ ชัุมชัน ระยะเวลาข่องประเพณ่น่�ใชั้เวลา ๓ - ๗ วัน ซึ่ึ�งได้รับั
ติ่อผูู้้อาวุโส คำาว่าสงกรานติ์นั�นมาจากภาษาสันสกฤติ การยอมรับัในระดับัประเที่ศั ติามแติ่ละที่้องที่่� โดยการ
แปลว่าก้าวเข่้าไปหร้อเข่้าไป และอ้างอิงไปยังถึง เริ�มติ้นในวันแรกนั�น ทีุ่กคนจะกลับัมาที่่�บั้านข่องเข่ามาพบั
ดวงอาที่ิติย์ที่่�กำาลังเคล้�อนเข่้าสู่ดวงใหม่ด้วยเป็นการเข่้า กับัครอบัครัว ชัุมชัน แล้วก็รวมติัวกันที่ำาความสะอาด
ถึงกลุ่มดาวราศั่เมษเป็นอันดับัแรก ติามโหราศัาสติร์น่�เป็น พร้อมกับัติกแติ่งบั้าน รวมไปถึงสถานที่่�สาธิารณะติ่าง ๆ
การส่งสัญญาณถึงการเริ�มติ้นใหม่ในทีุ่กปี ที่่�ทีุ่กคนใชั้งานร่วมกันเพ้�อที่่�จะเติร่ยมพ้�นที่่�เอาไว้ให้ผูู้้อาวุโส
ประเพณ่สงกรานติ์จะเป็นการชัำาระล้างสิ�งที่่�ไม่ด่ ที่่�บัรรดาคนหนุ่มคนสาวและคนในหมู่บั้านเคารพนับัถ้อ
ออกไปในปีที่่�ผู้่านไปและเป็นการติ้อนรับัสิ�งที่่�ด่ในปีใหม่ ได้รับัการรดนำ�าข่อพร ข่ออภัยและให้คำาอวยพรด้วยการ
(๑) กรรมการเนติบัณฑิิตยู่สภา
(๒) Unesco.org [Online], available URL: https://ich.unesco.org/en/RL/songkran-in-thailand-traditional-thai-new-year-festival-01719, 2024 (April, 16).
ข่่าวเนติิบััณฑิิติยสภา 19
