Page 324 - เอกสารคำสอนทวารวดี - ศรีวิชัย

จารึกส าคัญ 3 หลักข้างต้นจากเกาะสุมาตราและบริเวณใกล้เคียงเป็นจารึกที่มีศักราช
และเอ่ยถึงกษัตริย์แห่งศรีวิชัยอย่างชัดเจน ล้วนแสดงให้เห็นถึงนโยบายของราชส านักศรีวิชัยใน

การขยายอ านาจปราบปรามดินแดนอื่นๆ รวมทั้งแนวคิดในการท าบุญของพระราชาที่เกี่ยวข้อง

กับคติของพุทธศาสนานิกายมหายาน และนี่ก็คือสภาพการณ์ในระยะเริ่มต้นของการก่อตั้ง
อาณาจักรศรีวิชัย

8.3 ความรุ่งเรืองทางพุทธศาสนาและความมั่งคั่งทางเศรษฐกิจของศรีวิชัย

ตลอดช่วงพุทธศตวรรษที่ 13 นั้นเองที่ศรีวิชัยเริ่มมีความเคลื่อนไหวทางเศรษฐกิจ
มากขึ้น โดยเอกสารจีนระบุว่า “โฟชิ” (Fo-shih) หรือ “ชิลิโฟชิ” (Shih-li-fo-shih) คือศรีวิชัยได้ส่ง

บรรณาการไปประเทศจีนหลายครั้ง ตั้งแต่ พ.ศ. 1213 – 1216, 1245, 1259, 1267, 1271 และ
1285 ตรงกับรัชกาลจักรพรรดิถังเกาจง, จักรพรรดินีอู่เจ๋อเทียน และจักรพรรดิถังเสวียนจง
12
13
อันเป็นช่วงที่เศรษฐกิจและวัฒนธรรมของประเทศจีนเจริญรุ่งเรืองจนถึงขีดสุด
ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 14 นโยบายของราชส านักศรีวิชัยที่ปกครองโดยราชวงศ์

ไศเลนทร์จึงขยายพื้นที่ทางการเมือง เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมทางพุทธศาสนาไปยังช่องแคบ
ซุนดาเพื่อต่อไปยังเกาะชวา และมีหลักฐานเลยไปไกลถึงประเทศฟิลิปปินส์ ช่องแคบมะละกา

รวมถึงภาคใต้ของประเทศไทยในปัจจุบัน เห็นได้จากบทบาทของราชวงศ์ไศเลนทร์บนเกาะชวา
ที่มีเรื่องราวปรากฏอยู่ในจารึกหลายหลัก หรือการค้นพบจารึกภาษามลายูโบราณมีอายุราว
14
พุทธศตวรรษที่ 15 ที่ลากูน่า (Laguna) จังหวัดบูลากัน (Bulakan) ทางตอนเหนือของประเทศ
ฟิลิปปินส์ หรือการค้นพบประติมากรรมทางพุทธศาสนาแบบศิลปะศรีวิชัยหลายองค์ใน
15
ประเทศมาเลเซีย และการปรากฏจารึกหลักที่ 23 (จารึกวัดเสมาเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช)
16
ซึ่งระบุว่า เมื่อ พ.ศ. 1318 มหาราชแห่งศรีวิชัยโปรดให้สร้างพุทธสถานขึ้น 3 หลังถวายแด่

พระพุทธเจ้าและพระโพธิสัตว์ (จะกล่าวถึงต่อไป) อันแสดงให้เห็นว่าพุทธศาสนาที่ศรีวิชัยใน
17
ขณะนั้นเป็นนิกายมหายาน

ดูเหมือนว่าพุทธศาสนานิกายมหายานหรือสกุลวัชรยานจะทวีความส าคัญอยู่ในแถบ
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในช่วงประมาณพุทธศตวรรษที่ 13 – 15 ที่ภาคกลางของเกาะชวาก็มี

การก่อสร้างพุทธสถานในนิกายมหายานโดยราชวงศ์ไศเลนทร์หลายหลัง เช่น จันทิกะละสัน
18
(สร้างในช่วงพุทธศตวรรษที่ 14 อาจเป็นในปี พ.ศ. 1321) , จันทิบุโรพุทโธ (เริ่มสร้างในช่วง
20
19
ครึ่งแรกพุทธศตวรรษที่ 14) และจันทิเซวู (สร้างในช่วงครึ่งหลังของพุทธศตวรรษที่ 14)
จันทิทั้งสองหลังนี้เป็นดั่งมณฑลจักรวาลที่ยิ่งใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของนิกายมหายาน
โดยมีการค้นพบประติมากรรมส าริด (หรือทองค า) ท าเป็นรูปพระพุทธรูปและ
พระโพธิสัตว์มหายาน (ทั้งเพศชายและเพศหญิง) เป็นจ านวนมากในเกาะชวาภาคกลาง ส่วนที่
21
เมืองปาเล็มบังบนเกาะสุมาตราก็มีการค้นพบประติมากรรมส าริด 3 องค์ (รูปพระพุทธเจ้า,

318