Page 173 - ทวารวดี ประตูสู่การค้าบนเส้นทางสายไหมทางทะเล
P. 173
ถึงแม้ว่าข้อมูลส่วนใหญ่จากพระอี้จิงจะเน้นหนักไปในเรื่องของ
พระพุทธศาสนาตามความสนใจของผู้บันทึก แต่เส้นทางการเดินเรือของ
พ่อค้าเปอร์เซียหรือเรือของพระราชาที่ท่านได้อาศัยมาด้วยนั้นก็มีประโยชน์
ต่อการแปลความด้านการค้าทางทะเล เฉกเช่นที่เราเคยเห็นมาก่อนแล้วจาก
กรณีของภิกษุฟาเหียน และถึงแม้ว่าประเด็นเรื่องที่ตั้งของศรีวิชัยจะยังไม่
134
เป็นที่ยุติ แต่ดูเหมือนว่าข้อมูลจากการส ารวจและขุดค้นทางโบราณคดีใน
พื้นที่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของเกาะสุมาตราตลอดช่วงเกือบ 30 ปีที่ผ่านมา
นี้ได้ช่วยยืนยันความส าคัญของบริเวณเมืองปาเล็มบังบนฝั่งแม่น ้ามูสิ (Musi)
ซึ่งน่าจะเป็นศูนย์กลางส าคัญของศรีวิชัย อย่างน้อยก็ในช่วงพุทธศตวรรษที่
13–16
ไม่เพียงแต่ได้พบจารึกหลายหลักในแถบนี้ซึ่งแสดงให้เห็นถึง
กิจกรรมของพระราชา (หรือมหาราช) และการเจริญขึ้นของพุทธศาสนา
135
ในช่วง พ.ศ. 1225-1229 แต่ยังได้พบร่องรอยของศาสนสถานอันเก่าแก่
และชิ้นส่วนพระพุทธรูปหลายองค์ (และพระโพธิสัตว์) ที่มีรูปแบบคล้ายกับ
ศิลปะอินเดีย ก าหนดอายุราวพุทธศตวรรษที่ 12–13 ทั้งที่เมืองปาเล็มบัง
ซึ่งตั้งอยู่ห่างจากปากแม่น ้ามูสิที่ไหลลงสู่ทะเลชวาทางตะวันออกเพียง 80
กิโลเมตร และได้พบที่ชุมชนตอนในแผ่นดินที่อยู่ทางตะวันตกบริเวณ
136
ต้นแม่น ้ามูสิ ซึ่งเป็นแหล่งสินค้าของป่าหรือทรัพยากรธรรมชาติอื่นๆ ด้วย
(ภาพที่ 48)
162