Page 71 - เอกสารคำสอนทวารวดี - ศรีวิชัย
P. 71
บทที่ 3
โบราณคดีสมัยทวารวดี :
ที่มาของการศึกษา ลักษณะการตั้งถิ่นฐาน และข้อมูลด้านเอกสาร
ค ำว่ำ “สมัยทวำรวดี” (Dvaravati period) นี้เป็นค ำที่นักวิชำกำรก ำหนดขึ้นเพื่อเรียก
ยุคสมัยแรกเริ่มทำงประวัติศำสตร์ โบรำณคดี และประวัติศำสตร์ศิลปะของประเทศไทย มีอำยุอยู่
ในช่วงรำวพุทธศตวรรษที่ 12 - 16 (คือตั้งแต่รำว พ.ศ. 1100 – 1600) หรือ 1,450–950 ปีมำแล้ว
3.1 ที่มาของการศึกษาโบราณคดีสมัยทวารวดี
3.1.1 จุดเริ่มต้นของการศึกษาเรื่องทวารวดี
กำรค้นคว้ำเกี่ยวกับบ้ำนเมืองหรือรัฐทวำรวดีนั้นเริ่มต้นขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2427 ภำยหลังจำก
กำรตีพิมพ์ผลงำนของ แซมมวล บีล (Samuel Beal) นักวิชำกำรด้ำนตะวันออกศึกษำ
ชำวอังกฤษ ซึ่งได้แปลบันทึกของภิกษุจีนที่มีชื่อเสียงที่สุดคือ พระเสวียนจั้ง (Xuan Zang) หรือ
พระถังซัมจั๋ง ที่เดินทำงจำริกไปตำมเส้นทำงสำยแพรไหมทำงบก (silk road) ผ่ำนดินแดนเอเชีย
1
กลำงต่อไปยังอินเดียในช่วง พ.ศ. 1170 – 1188 (ครึ่งหลังของพุทธศตวรรษที่ 12) โดยขณะที่
ท่ำนเดินทำงมำยังแคว้นสมตฏ (ปัจจุบันอยู่ในประเทศบังคลำเทศ) ก็ได้กล่ำวถึงบ้ำนเมืองที่ชื่อ
2
“โตโลโปตี” (To-lo-po-ti) ดังข้อควำมว่ำ
ทิศตะวันออกเฉียงเหนือจำกนี้ไป ตำมฝั่งทะเลพ้นภูเขำและหุบเขำไปแล้ว
3
มีแคว้นชิดหลีต๋ำล้อ (Shi-li-ch’a-ta-lo) ถัดไปทำงตะวันออกเฉียงใต้ตอนปำกอ่ำว
เรียกว่ำแคว้นเกียมลังเกีย (Kia-mo-lang-kia) ต่อไปจากนี้ไปทางทิศตะวันออก
4
เรียกว่าแคว้นโตโลโปตี (To-lo-po-ti) ต่อไปทิศตะวันออกคือแคว้นอี้เซี้ยน้ำโป้ล้อ
5
(I-shang-na-pu-lo) ต่อจำกนั้นไปทำงทิศตะวันออกคือแคว้นม่อออเจียมปอ
(Mo-ho-chen-po) ซึ่งเรำ (ชำวจีน) เรียกว่ำ หลินยี่ (Lin-yi) ถัดไปทำงทิศตะวันตก
6
เฉียงใต้เป็นแคว้นเย่นโมน่ำ (Yen-nio-na-cheu) ในดินแดน 6 แคว้นนี้กำรเดินทำง
ล ำบำกจะต้องผ่ำนภูเขำและห้วยธำร แม้(พระถังซัมจั๋ง)จะมิได้ไปถึงก็จริงแต่พอ
ทรำบขนบธรรมเนียมและขอบเขตอำณำจักร
7
8
แซมมวล บีล เสนอว่ำ “โตโลโปตี” คงตรงกับค ำว่ำ “ทวำรวดี” ในภำษำสันสกฤต ที่
9
แปลว่ำ “ซึ่งมีประตู” (which has gates) หรือ “เมืองที่มีประตูเป็นก ำแพง” หรือ “ประกอบด้วย
11
10
ประตู” ภิกษุชำวจีนสมัยรำชวงศ์ถังอีกรูปหนึ่งที่บันทึกถึงทวำรวดีไว้คือ พระอี้จิง (I-Tsing)
12
ซึ่งจำริกไปยังอินเดียตำมเส้นทำงสำยแพรไหมทำงทะเล (maritime silk road) ในช่วง พ.ศ.
65