Page 21 - ทวารวดี ประตูสู่การค้าบนเส้นทางสายไหมทางทะเล
P. 21
ภาพที่ 4 ภาพถ่ายทางอากาศบริเวณเมืองโบราณคูบัว อ.เมือง จ.ราชบุรี
สิ่งที่น่าสังเกตคือ การตั้งถิ่นฐานของชาวทวารวดีจะค านึงถึง
33
การด ารงชีวิตมากกว่าความเชื่อทางศาสนาหรือการจ าลองจักรวาล
อันแตกต่างจากแบบแผนของกัมพูชาหรือเขมรโบราณที่นิยมวางผังเมือง
รูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสหรือสี่เหลี่ยมผืนผ้า และยังมีการขุดอ่างเก็บน ้าหรือบาราย
ขนาดใหญ่เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าด้วย
ขอบเขตของรัฐทวารวดี
ถึงแม้จะพบชุมชนและเมืองโบราณในวัฒนธรรมทวารวดีกระจาย
อยู่ตามภูมิภาคต่างๆ ของประเทศไทย แต่ไม่ได้หมายความว่านั่นคือ
ขอบเขตทั้งหมดภายใต้การปกครองของกษัตริย์แห่งรัฐทวารวดี เพราะยังไม่
มีรายงานอย่างเป็นทางการถึงการค้นพบเหรียญเงินมีจารึกศรีทวารวดีฯ
ที่เมืองในลุ่มแม่น ้าลพบุรี-ป่าสัก ลุ่มแม่น ้าบางปะกงทางภาคตะวันออก
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคเหนือ ดังนั้นเราน่าจะใช้ต าแหน่งของ
10
