Page 273 - ทวารวดี ประตูสู่การค้าบนเส้นทางสายไหมทางทะเล
P. 273
ยกทัพเรือของพระเจ้าราเชนทรโจฬะที่ 1 ทั้งยังน่าสังเกตด้วยว่ากษัตริย์
ทั้งสองพระองค์นี้มีความสัมพันธ์อันดีต่อกัน เห็นได้จากการที่พระเจ้าสุริย
วรมันที่ 1 ทรงส่งราชรถที่เคยใช้ในการศึกสงครามไปถวายพระเจ้าราเชนทร
56
โจฬะที่ 1 เมื่อ พ.ศ. 1563 คือก่อนหน้าศักราชในจารึกศาลสูงเพียง 2 ปี
ข้อมูลทางประวัติศาสตร์ข้างต้นชวนให้ตั้งค าถามว่า
มีความเป็นไปได้หรือไม่ว่าการแผ่ขยายพระราชอ านาจของพระเจ้า
สุริยวรมันที่ 1 เพื่อควบคุมดินแดนลุ่มแม่น ้าเจ้าพระยาแถบเมืองลพบุรี
เป็นที่รับทราบหรือได้รับการสนับสนุนจากราชวงศ์โจฬะ ซึ่งมีแผน
คล้ายกันในการจะควบคุมดินแดนคาบสมุทรภาคใต้ แหลมมลายู และ
เกาะสุมาตรา ซึ่งอยู่ในขอบข่ายการค้าของศรีวิชัย ?
ในสมัยของพระเจ้าสุริยวรมันที่ 1 นั้นมีกิจกรรมทางเศรษฐกิจ
ขนาดใหญ่เกิดขึ้นหลายประการ พระองค์อาจทรงริเริ่มให้มีการขุดอ่างเก็บน ้า
ขนาดมหึมาของเมืองพระนคร (Angkor) คือ บารายตะวันตก (West Baray)
ซึ่งประโยชน์ส่วนหนึ่งก็เพื่อจัดการน ้าส าหรับการเพาะปลูกข้าวในเขต
57
เมืองหลวงของอาณาจักร ในระยะนี้ยังเกิดแหล่งอุตสาหกรรมผลิต
เครื่องถ้วยหรือ “เครื่องเคลือบเขมร” ขึ้นในเขตจังหวัดบุรีรัมย์และที่จังหวัด
บันเตีย เมียนเจย (Banteay Meanchey) ทางตะวันตกของประเทศกัมพูชา
อุตสาหกรรมนี้เกิดขึ้นมาก่อนแล้วตั้งแต่ช่วงราวพุทธศตวรรษที่ 15
58
แต่ขณะนั้นก็มีแหล่งผลิตเฉพาะในเขตเมืองพระนครเท่านั้น
น่าสังเกตอีกด้วยว่าในสมัยพระเจ้าสุริยวรมันที่ 1 มีชุมชนเมือง
ประเภท “ปุระ” (pura) มากถึง 47 แห่ง โดยปุระ 20 แห่งเพิ่งก่อตั้งขึ้นใน
รัชกาลนี้เอง แสดงว่ามีการพัฒนาหรือจัดการพื้นที่เพื่อให้เกิดประโยชน์ทาง
59
เศรษฐกิจของชุมชนและอาณาจักรมากยิ่งขึ้นกว่าในรัชกาลก่อนๆ
เพราะเศรษฐกิจหลักของอาณาจักรกัมพูชาโบราณนั้นพึ่งพาการเกษตรกรรม
60
เพาะปลูกข้าวที่ต้องอาศัยแรงงานในการผลิต
262
