Page 12 - วิชาการพยาบาลสาธารณภัยเล่มที่ 3 : สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย

ไว พรอมทั้งใหคนในครอบครัวเก็บไวดวย เอกสารสำคัญตางๆควรทำสำเนาไว ตัวจริง
หยิบไดสะดวกและตัวสำรองฝากสมาชิกครอบครัวที่อาศัยนอกชุมชน

- สิ่งที่ตองคำนึงถึงเปนพิเศษ ถาผูสูงอายุตองการผูดูแลในชวงสาธารณภัยจะมีผูดูแล
หรือไม ผูสูงอายุที่ตองใชรถเข็นจะอพยพอยางไร เสนทางและวิธีการอพยพ ผูสูงอายุ

ที่ตาบอดหรือสายตามองเห็นไมชัดตองเตรียมไมเทา ดูแลสิ่งแวดลอมใหเดินไดสะดวก
และระวังอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้น สำหรับผูสูงอายุที่มีความบกพรองดานการไดยินถาใช
อุปกรณชวยฟง จะตองเตรียมแบตเตอรี่สำรอง และการสื่อสารที่ชัดเจน
3.4.2 ระยะเกิดสาธารณภัย การพยาบาลผูสูงอายุที่ประสบภัยในระยะเกิดภัยที่สำคัญ ไดแก การ

จำแนกผูประสบภัย การปฐมพยาบาลและการรักษาพยาบาลเบื้องตน ตั้งแตจุดเกิดเหตุจนถึงโรงพยาบาล
ผูสูงอายุที่ประสบภัยควรไดรับการประเมินความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน (ADL)

โรคประจำตัว ยาที่ตองรับประทานเปนประจำ อุปกรณที่ตองใช แหลงสนับสนุน ลูก หลาน ญาติ พยาบาลควร
ตองประเมินและวิเคราะหใหไดวาการดูแลที่สำคัญและจำเปนสำหรับผูสูงอายุคืออะไร เปนผูพิทักษสิทธิ์ใหโดย
การหาแหลงสนับสนุนที่เหมาะสม และสงปรึกษาผูเชี่ยวชาญเฉพาะสาขาตามปญหาที่เกิดขึ้น หากจำเปนตอง

อพยพผูสูงอายุออกจากบาน ตองสื่อสารกับผูสูงอายุใหชัดเจนเพื่อใหผูสูงอายุเขาใจ ไมตื่นตระหนกหรือสับสน
นำของใช เอกสารที่จำเปนไปใหพรอม ในกรณีที่สาธารณภัยรุนแรงหรือยาวนาน สำหรับผูสูงอายุที่นอนติดเตียง
ชวยตนเองไมได มีโรคเรื้อรัง ตองพบแพทยบอย เปนประจำ ควรยายไปอยูโรงพยาบาลหรือที่พักอาศัยที่

สามารถเดินทางไปโรงพยาบาลสะดวก
3.4.3 ระยะหลังเกิดสาธารณภัย ผูสูงอายุควรไดรับการดูแลเพื่อใหไดรับสวัสดิการเกี่ยวกับ
สิ่งจำเปนพื้นฐานและลดปญหาตางๆ ที่พบไดบอย ซึ่งพยาบาลสามารถดำเนินการไดดังนี้

1) การจัดหาที่พักอาศัยที่เหมาะสมใหกับผูสูงอายุ ที่พักอาศัยที่เหมาะสมควรมีลักษณะดังนี้
ไมแออัด มีพื้นที่สำหรับนอนไมนอยกวา 2 ตารางเมตรตอคน มีแสงสวางพอเพียง อากาศถายเทไดดีพอสมควร

โดยจัดใหมีหนาตาง หรือชองลม เนื่องจากความพรองดานการเคลื่อนไหว ดังนั้นการจัดที่นอนควรเปนเตียง
พื้นที่พักอาศัยสามารถใชรถเข็นไดสะดวก ทางเขาออกของที่พักอาศัยมีทางลาดใหรถเข็นเขาออกไดสะดวก
2) ประสานการจัดหาแหลงน้ำที่สะอาดและปลอดภัย โดยจัดหาใหมีปริมาณน้ำใชประมาณ

15-20 ลิตรตอคนตอวัน และน้ำดื่มประมาณ 1-3 ลิตรตอคนตอวัน
3) การจัดอาหารตามหลักโภชนาการ โดยควรตองจัดใหไดรับอาหารที่ปรุงสำเร็จใหมๆ ถาไม
มีเชื้อเพลิงหรือเชื้อเพลิงขาดแคลน ควรแจกจายอาหารสำเร็จที่ไมบูดงายโดยผานความรอน เชนผัด ตม ทอด

นึ่งและรับประทานไดทันที เชน ขาวผัด อาหารกระปอง อาหารสำเร็จรูป แตตองเปนอาหารที่ใหพลังงาน
เพียงพอรวมทั้งตองไมบูดเนางาย สมาคมนักกำหนดอาหารแหงประเทศไทย (2556) ไดแนะนำอาหารสำหรับ
ผูประสบภัยที่มีโรคประจำตัว ดังนี้

- ผูสูงอายุที่มีความดันโลหิตสูง การไดรับเกลือโซเดียมจากเครื่องปรุงรส หรือ
อาหารที่มีโซเดียมสูง จะทำใหมีน้ำคั่ง และเกิดอาการบวม กอใหเกิดความดันโลหิตสูงขึ้น มีน้ำทวมปอด และ

หัวใจ และเกิดภาวะหัวใจลมเหลวได ดังนั้นจึงไมควรเติมเครื่องปรุงเพิ่มเติม เลือกรับประทานอาหารที่ปรุงสด
มากกวาอาหารสำเร็จรูป ซึ่งจะมีปริมาณเกลือโซเดียมที่สูงกวา ถาเปนบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป ก็ไมควรรับประทาน
น้ำตมบะหมี่ หรือรับประทานเพียงเล็กนอย และควรใสผักเพิ่มเติม พยายามเคลื่อนไหว เพื่อใหเหงื่ออกและ

12