Page 10 - ข่าวเนติบัณฑิตยสภา เดือนกรกฎาคม ๒๕๖๗ ปีที่ ๓๗ ฉบับที่ ๔๒๐

(5)
เหตุให�ผู้้�อ่�นี้ถุึงแก่ค่วามตาย และฐานื่เป็นี้ผู้้�ค่วบคุ่มสััตว์ดัุ ข�อสัังเกต ติามหัลักความรับผู้ิด็ทางอาญา "การกระทำา"
ปล่อยปละละเลยให�สััตว์นี้ั�นี้เที�ยวไปตามลำาพ่ั งจนี้ทำา อันจะเป็นความผิดทางอาญาได้จะติ้องเป็นการเคลื้�อนไหว
อันี้ตรายแก่บุค่ค่ล พิพากษากลับใหั้บังคับคด็ีไปต่าม ร่างกายหร้อไม่เคลื้�อนไหวร่างกาย ภายใติ้การรู้สำาน่ก
(๔)
คำาพิพากษาศีาลชัั�นื่ต่้นื่ หร้อบัังคับัข่องจิติใจ สำาหรับัการกระทำาโดยไม่เคลื้�อนไหว
ในื่การพิพากษาคด็ีส�วนื่แพ�ง ศีาลจำาต�องถุ่อ ร่างกายภายใติ้การรู้สำาน่กหร้อบัังคับัข่องจิติใจนั�น ได้แก่
ข�อเท็จจริงตามที�ปรากฏในี้ค่ำาพ่ิพ่ากษาค่ดัีสั่วนี้อาญา การกระทำาโดัยงดัเว�นี้ (6) ซึ่่�งเป็นหนี้�าที�เฉพ่าะเจาะจง
ต่ามประมวลกฎหัมายวิธีพิจารณาความอาญา มาต่รา เพู้�อป้องกันผลืไม่ให้เกิด แติ่กลืับัปลื่อยปลืะลืะเลืย
๔๖ เม่�อคด็ีอาญาศีาลฎีกาฟัังข้้อเท็จจริงว�า จำาเลยกระทำา ไม่ทำาหน้าที�นั�น (7) กับัการกระทำาโดัยละเว�นี้ ซึ่่�งเป็นการไม่
โดัยประมาทไม่ไดั�ใช�ค่วามระมัดัระวังในี้การค่วบคุ่มเลี�ยงดั้ ทำาหนี้�าที�โดัยทั�วไปติามที�กฎหมายบััญญัติิ (8)
สัุนี้ัขของจำาเลยซึ่ึ�งเป็นื่สัุนี้ัขดัุ และการกระทำานื่ั�นื่เป็นื่เหัตุ่ใหั้ ความรับัผิดที�เกิดจากสัติว์เลืี�ยงหร้อสัติว์ดุหร้อ
สุนื่ัข้ข้องจำาเลยกัด็ผู้่้ต่ายถึงแก�ความต่าย การกระทำาข้อง สัติว์ร้าย ติามประมวลืกฎหมายอาญา มาติรา 291,
(๙)
จำาเลยจึงเป็นื่ค่วามเสัียหายเกิดัขึ�นี้เพ่ราะสััตว์ จำาเลยซึ่ึ�ง 377 แลืะความรับัผิดที�เกิดจากสัติว์ในทางลืะเมิดติาม
เป็นื่เจ้าข้องสัต่ว์จำาต่้องใชั้ค�าสินื่ไหัมทด็แทนื่ใหั้แก�ผู้่้ร้อง ประมวลืกฎหมายแพู่งแลืะพูาณิชย์ มาติรา 433 (1๐) ซึ่่�ง
ซึ่ึ�งเป็นื่ฝ่่ายที�ต่้องเสียหัายเพ่�อความเสียหัายใด็ ๆ อันื่เกิด็ ในการพูิพูากษาคดีส่วนแพู่งศาลืจำาติ้องถ้อข่้อเท็จจริง
แต่�สัต่ว์นื่ั�นื่ต่ามประมวลกฎหัมายแพ�งและพาณิชัย์ มาต่รา ติามที�ปรากฏ์ในคำาพูิพูากษาคดีส่วนอาญาติาม ป.วิ.อ.
๔33 วรรคหันื่ึ�ง ทั�งมาต่รา ๔3๘ วรรคหันื่ึ�ง ใหั้อำานื่าจศีาล มาติรา 46 เม้�อพูิจารณาติามแนวคำาพูิพูากษาศาลืฎีกา
กำาหันื่ด็ค�าสินื่ไหัมทด็แทนื่ว�าจะพึงใชั้สถานื่ใด็ เพียงใด็นื่ั�นื่ ที� 1639/2565 นี� อาจพูิจารณาได้จากพูฤติิการณ์ที�ว่า
ใหั้ศีาลวินื่ิจฉัยต่ามควรแก�พฤต่ิการณ์และความร้ายแรง จำาเลยเลี�ยงดั้สัุนี้ัขดัังกล่าวอย่างเป็นี้เจ�าของสัุนี้ัข หร้อ
แหั�งละเมิด็ ที�ศีาลชัั�นื่ต่้นื่กำาหันื่ด็ค�าจัด็งานื่ศีพ 30,000 เป็นการที�จำาเลืยให�ค่วามเมตตาแก่สัุนี้ัขจรจัดัทั�วไป โดย
บาท และค�าข้าด็ไร้อุปการะ 300,000 บาท แก�ผู้่้ร้อง ในคดีข่้างติ้นปรากฏ์พูฤติิการณ์การกระทำาข่องจำาเลืย
จึงเป็นื่จำานื่วนื่ที�เหัมาะสมแล้ว ศีาลฎีกามีอำานื่าจกำาหันื่ด็ ที�เลืี�ยงดูให้อาหาร แลืะให้สุนัข่นอนบัริเวณบั้านจำาเลืยแลืะ
ค�าสินื่ไหัมทด็แทนื่ด็ังกล�าวใหั้แก�ผู้่้ร้องได็้ ปัญหัา คลือดลืูกที�ใติ้ถุนบั้านจำาเลืยมานานประมาณ 5 ปี ทั�งมี
ด็ังกล�าวเป็นื่ข้้อกฎหัมายที�เกี�ยวกับความสงบเรียบร้อย บัุคคลือ้�นข่อลืูกสุนัข่จากจำาเลืยแลืะบัุติรจำาเลืยเพู้�อนำาไป
ต่ามประมวลกฎหัมายวิธีพิจารณาความอาญา มาต่รา เลืี�ยง ย่อมบั่งชี�ให้เห็นอย่างชัดเจนว่าจำาเลืยเลืี�ยงดูสุนัข่
๑9๕ วรรคสอง ประกอบมาต่รา ๒๒๕ ดังกลื่าวอย่างเป็นเจ้าข่องสุนัข่ หาใช่ว่าเพูียงแติ่การให้
ความเมติติาแก่สัติว์จรจัดโดยทั�วไปติามวิสัยคนที�มี
(ศีิริชััย ศีิริชั่�นื่วิจิต่ร - ชััยยุทธ กลับอำาไพ - สุทินื่ อุ้ยต่ระก่ล) ความเมติติากรุณาไม่ แลื้วจะติ้องรับัผิดชอบัความเสียหาย

(๔) ศีาลชัั�นื่ต่้นื่พูิจารณาแลื้วพูิพูากษาว่า จำาเลืยมีความผิดติามประมวลืกฎหมายอาญา มาติรา 291, 377 การกระทำาข่องจำาเลืยเป็นกรรมเดียวเป็นความผิดติ่อกฎหมาย
หลืายบัท ให้ลืงโทษติามประมวลืกฎหมายอาญา มาติรา 291 ซึ่่�งเป็นกฎหมายบัทที�มีโทษหนักที�สุดติามประมวลืกฎหมายอาญา มาติรา 90 จำาคุก 1 ปี แลืะปรับั 10,000 บัาท
โทษจำาคุกให้รอการลืงโทษไว้ 1 ปี กับัให้จำาเลืยชำาระเงิน 330,000 บัาท พูร้อมดอกเบัี�ยอัติราร้อยลืะ 7.5 ติ่อปี นับัแติ่แติ่วันที� .... จนกว่าจะชำาระเสร็จแก่ผู้ร้อง ค่าฤชาธรรมเนียม
คดีส่วนแพู่งให้เป็นพูับั, ศีาลอุทธรณ์ภาค 3 พูิพูากษากลืับั ให้ยกฟ้้อง แลืะยกคำำ�ร้้องคำดีีส่่วนแพ่่ง ค่าฤชาธรรมเนียมทั�งสองศาลืให้เป็นพูับั, ศีาลฎีกาพูิพูากษากลืับั ให้
บัังคับัคดีติามคำาพูิพูากษาศาลืชั�นติ้น โทษจำาคุกให้รอการลืงโทษไว้มีกำาหนด 1 ปี นับัแติ่วันอ่านคำาพูิพูากษาศาลืฎีกาให้จำาเลืยฟัังติามประมวลืกฎหมายอาญา มาติรา 56
แติ่เฉพูาะดอกเบัี�ย ให้จำาเลืยรับัผิดชำาระดอกเบัี�ยอัติราร้อยลืะ 7.5 ติ่อปี นับัแติ่วันที� 13 กรกฎาคม 2563 จนถ่งวันที� 10 เมษายน 2564 แลืะอัติราร้อยลืะ 5 ติ่อปี นับัแติ่
วันที� 11 เมษายน 2564 เป็นติ้นไปจนกว่าจะชำาระเสร็จแก่ผู้ร้อง ทั�งนี� หากกระทรวงการคลืังปรับัเปลืี�ยนอัติราดอกเบัี�ยโดยติราเป็นพูระราชกฤษฎีกาเม้�อใด ก็ให้ปรับัเปลืี�ยน
ไปติามนั�น แติ่ติ้องไม่เกินร้อยลืะ 7.5 ติ่อปีติามคำาข่อ ค่าฤชาธรรมเนียมคดีแพู่งทั�งสามศาลืให้เป็นพูับั
(5) ติามประมวลืกฎหมายอาญา มาต่รา ๕9 วรรคหันื่ึ�ง บุุคำคำลจะต้้องร้ับุผิิดีในท�งอ�ญ�ก็ต้่อเมื่่�อไดี้กร้ะทำ�โดียเจต้น� เว้นแติ่จะไดี้กร้ะทำ�โดียปร้ะมื่�ท ในกรณีที�กฎหมื่�ย
บุัญญัต้ิให้ต้้องร้ับุผิิดีเมื่่�อไดี้กร้ะทำ�โดียปร้ะมื่�ท หร้อเว้นแติ่ในกรณีที�กฎหมื่�ยบุัญญัต้ิไว้โดียแจ้งชััดีให้ต้้องร้ับุผิิดีแมื่้ไดี้กร้ะทำ�โดียไมื่่มื่ีเจต้น�
(6) ประมวลืกฎหมายอาญา มาต่รา ๕9 วรรคท้าย บััญญัติิว่า การกระทำา ให้หมายความรวมถ่งการให้เกิดผลือันหน่�งอันใดข่่�นโดยงดีเว้นการที�จักติ้องกระทำาเพู้�อป้องกัน
ผลืนั�นด้วย
(7) หนี้�าที�เฉพ่าะเจาะจงอันเป็นการกระทำาโดยงดเว้นได้ อาจเกิดจาก (๑) หนี้�าที�อันี้เกิดัขึ�นี้ตามที�กฎหมายบัญญัติ เช่น บัิดามารดาจำาติ้องมีหน้าที�อุปการะเลืี�ยงดูบัุติุรผู้เยาว์
(ป.พู.พู. มาติรา 1564) (2) หนี้�าที�อันี้เกิดัจากการยอมรับโดัยเฉพ่าะเจาะจง เช่น หน้าที�ติามสัญญารับัจ้างเฝ้าดูแลืผู้ป่วยหนักหร้อเด็กเลื็ก การ์ดดูแลืความปลือดภัยผู้มา
ใช้บัริการสระว่ายนำ�า (3) หนี้�าที�อันี้เกิดัจากการกระทำาก่อนี้ ๆ ของตนี้ ซึ่่�งย่อมเกิดภาระหน้าที�จะติ้องทำาให้เสร็จสิ�นติ่อไป เช่น อาสาพูาคนติาบัอดข่้ามถนนแติ่กลืับัเปลืี�ยน
ใจปลื่อยทิ�งไว้กลืางถนนจนคนติาบัอดถูกรถชนติาย (๔) หนี้�าที�อันี้เกิดัจากค่วามสััมพ่ันี้ธุ์์เป็นี้พ่ิเศษเฉพ่าะเร่�อง เช่น บัิดาโดยไม่ชอบัด้วยกฎหมายแติ่ให้การอุปการะเลืี�ยงดู
บัุติรมาติลือด ทั�งนี� การกระทำาโดยงดเว้นที�จักติ้องกระทำาเพู้�อป้องกันผลื (ติามมาติรา 59 วรรคท้าย) นี� มีได้ทั�งการกร้ะทำ�โดียเจต้น�แลืะก�ร้กร้ะทำ�โดียปร้ะมื่�ท.
(8) เชั่น การลืะเว้นไม่ช่วยผู้ติกอยู่ในภยันติรายแห่งชีวิติติามความจำาเป็น ซึ่่�งตินอาจช่วยเหลื้อได้โดยไม่ควรกลืัวอันติรายแก่ตินหร้อผู้อ้�น (เช่น ไม่ช่วยคนกำาลืังจะจมนำ�าติาย)
ต้�มื่ ป.อ. มาต่รา 37๔.
(๙) ประมวลืกฎหมายอาญา มาต่รา 377 ผู้ใดควบัคุมสัติว์ดุหร้อสัติว์ร้าย ปลื่อยปลืะลืะเลืยให้สัติว์นั�นเที�ยวไปโดยลืำาพูัง ในประการที�อาจทำาอันติรายแก่บัุคคลืหร้อทรัพูย์
ติ้องระวางโทษจำาคุกไม่เกินหน่�งเด้อน หร้อปรับัไม่เกินหน่�งหม้�นบัาท หร้อทั�งจำาทั�งปรับั
“สัต่ว์ร้าย” หมายความว่า โดยธรรมชาติิข่องสัติว์นั�นเองเป็นสัติว์ที�มีนิสัยทั�งดุแลืะร้ายกาจเป็นปกติิอยู่ในติัว แลืะเป็นสัติว์ที�เป็นอันติรายอันน่าสะพูร่งกลืัวติ่อ
บัุคคลืผู้ใดพูบัเห็น เช่น เส้อ จระเข่้ งูพูิษ เป็นติ้น , ส่วน “สัต่ว์ด็ุ” หมายความว่า โดยธรรมชาติิข่องสัติว์นั�นเองไม่ใช่สัติว์ร้าย แติ่อาจเป็นสัติว์ซึ่่�งเจ้าข่องจะติ้องมีการควบัคุม
ดูแลืเป็นพูิเศษผิดปกติิธรรมดา โดยรางโซึ่่หร้อข่ังกรงไว้ เช่น สุ่นัข (ฎ. 151/2505) ชั้�งต้กมื่ัน (ฎ.3435/2527) เป็นติ้น.
(1๐) ประมวลืกฎหมายแพู่งแลืะพูาณิชย์ มาต่รา ๔33 ถ้าความเสียหายเกิดข่่�นเพูราะสัติว์ ท่านว่าเจ้าข่องสัติว์หร้อบัุคคลืผู้รับัเลืี�ยงรับัรักษาไว้แทนเจ้าข่อง จำาติ้องใช้ค่าสินไหม
ทดแทนให้แก่ฝ่ายที�ติ้องเสียหายเพู้�อความเสียหายอย่างใดๆ อันเกิดแติ่สัติว์นั�น เว้นแติ่จะพูิสูจน์ได้ว่าตินได้ใช้ความระมัดระวังอันสมควรแก่การเลืี�ยงการรักษาติามชนิดแลืะ
วิสัยข่องสัติว์หร้อติามพูฤติิการณ์อย่างอ้�น หร้อพูิสูจน์ได้ว่าความเสียหายนั�นย่อมจะติ้องเกิดมีข่่�นทั�งที�ได้ใช้ความระมัดระวังถ่งเพูียงนั�น
อน่�ง บัุคคลืผู้ติ้องรับัผิดชอบัดังกลื่าวมาในวรรคติ้นนั�น จะใช้สิทธิไลื่เบัี�ยเอาแก่บัุคคลืผู้ที�เร้าหร้อยั�วสัติว์นั�นโดยลืะเมิด หร้อเอาแก่เจ้าข่องสัติว์อ้�นอันมาเร้าหร้อยั�ว
สัติว์นั�นๆ ก็ได้.

10 ข่่าวเนติิบััณฑิิติยสภา